Sampol
Een verhaal om van te janken. En om kwaad van te worden.
Ja, ik weet het: er zijn mensen die Leyla als uitschot zien. Ze zijn zelf uitschot, ook met hun nette pakken en deftige decolletés.
Je kan bij dit verhaal vele vragen stellen.
Bijvoorbeeld: waar is de persoonlijke verantwoordelijkheid van Leyla ? Nu ben ik al vele malen tekeer te gaan tegen de vorm van socialisme die de persoonlijke verantwoordelijkheid van mensen overneemt. De staat moet zo weinig mogelijk voor mensen zorgen. We moeten mensen zoveel mogelijk kansen geven om zelf verantwoordelijkheid op te nemen. Verantwoordelijkheid hoort bij het volwassen mens zijn.
Maar daar gaat het in dit geval juist om: de problemen van Leyla zijn juist begonnen toen ze nog niet volwassen was. En door die problemen is haar de kans ontnomen om volwassen te worden.
Neen dus: hier speelt niet de persoonlijke verantwoordelijkheid van Leyla. Hier speelt de verantwoordelijkheid van de mensen die haar omringden en van de samenleving als zodanig.
Nu mag je van mij ook beweren dat gevallen zoals Leyla uitzonderlijk zijn. Ook al zijn er zeker meer Leyla’s, toch zal hun aantal sterk beperkt zijn. Moet en kan een samenleving voorzien zijn op alle mogelijke uitzonderingen ? Mijn antwoord is duidelijk: precies voor de uitzonderingen moet de samenleving een antwoord bieden. Gewone mensen hebben de samenleving veel minder nodig om hun problemen op te lossen.
Overigens lees ik nu bij de politiek correcten veel steun voor transgenders die overal aangepaste toiletten eisen. Welnu, ook transgenders zijn uitzonderingen. Als zij eisen mogen stellen, dan ook de Leyla’s. In ieder geval zijn de eisen van de Leyla’s veel fundamenteler dan die van de transgenders. Het zou de transgenders sieren als ze zich massaal (grapje) zouden inzetten voor de Leyla’s. De kans dat dat zal gebeuren is natuurlijk nihil want de meerderheid van de uitzonderlijke transgenders is narcistisch. Versta me niet verkeerd: ik heb niets tegen transgenders op zich. Maar de hele heisa die er tegenwoordig rond gemaakt wordt en de ideologie die er rond wordt opgebouwd, maakt me ziek.
Nu kan je natuurlijk niet zo maar beweren dat de samenleving niet haar best heeft gedaan voor Leyla. Dat ze zoveel malen is weggelopen, betekent dat er ook zovele malen gepoogd is om haar te helpen.
Als Leyla wegloopt, dan is dat omdat er bij de hulpverlenende niemand is die ze vertrouwt. Essentieel bij mensen zoals Leyla is een vertrouwenspersoon.
Nu kan je natuurlijk een vertrouwenspersoon niet zo maar ambtelijk aanstellen. Vertrouwen kan je niet afdwingen. Dat krijg je.
Ik ben te weinig op de hoogte van de gang van zaken in instellingen, maar, om het simpel te stellen: eigenlijk zou er in die instellingen een voorraad van vertrouwenspersonen moeten beschikbaar zijn, en voor Leyla toegankelijk, zodat ze zelf haar vertrouwenspersoon kan aanstellen.
Dit moet zo vroeg mogelijk in het proces gebeuren en die vertrouwenspersoon moet de hele verdere loopbaan van Leyla voor haar beschikbaar zijn en haar door alle watertjes helpen loodsen, zowel op psychisch gebied, als qua administratie, geldbeheer… Die vertrouwenspersoon moet natuurlijk niet specialist zijn in al die zaken, maar wel weten waar specialistische hulp te vinden is.
Een administratie is gebonden aan regels. Dat is onvermijdelijk. Ik denk niet dat je in deze zaak een steen naar de ambtenaren moet werpen. Maar geen enkele regelgeving kan alle mogelijke situaties regelen. Leyla en haar vertrouwenspersoon kunnen dus voor situaties komen te staan waarvoor de officiële instanties geen oplossing kunnen bieden. Als alle officiële mogelijkheden uitgeput zijn, moeten Leyla en haar vertrouwenspersoon beroep kunnen doen op een “dienst voor uitzonderingen” die de regelgeving naast zich neer kan leggen en creatief aan een oplossing kan werken.
Zowel voor de vertrouwenspersoon als voor “de dienst voor uitzonderingen” moeten budgetten voorzien worden.
Dat brengt me bij de politiek.
De Cd&v is in paniek. Niemand weet nog waar die partij voor staat. Ze is op zoek naar eigenheid. Welnu, haar eigenheid ligt bij mensen zoals Leyla. Haar eerste opdracht bestaat er in dat ze opkomt voor de mensen die door het socialistische voorzorgnet vallen; voor de mensen waarvoor de verzorgingstaat tekort schiet.
Uiteraard moet de Cd&v de sociale organisatie van de staat steunen, maar dat is de eigenheid van de socialisten. De basis ideologie van de Cd&v is niet de sociale staat. Die hoort er bij, maar het eigene is het personalisme. Aandacht voor mensen zoals Leyla is precies personalistisch: het is aandacht voor de persoon binnen die staat.
Er zijn Cd&v-ers die de Cd&v oproepen om opnieuw de verdediger te worden van het katholiek onderwijs. De Cd&v moet niet het katholiek onderwijs verdedigen, maar het bijzonder onderwijs.
Daarbij komt ook de liefdadigheid in het vizier.
Neen, ik vind niet dat we problemen moeten overlaten aan de liefdadigheid. Het kan niet zijn dat de oplossing van een sociaal probleem afhangt van het humeur van een liefdadige. We moeten zoveel mogelijk solidariteit organiseren. Maar ik heb het al aangehaald: er zullen altijd menselijke problemen blijven waarvoor de solidariteit geen oplossing heeft. Dan moet liefdadigheid bijspringen. Liefdadigheid moet zo weinig mogelijk nodig zijn, maar ze is wel nodig, precies omdat ze hulp kan verwezenlijken die ontsnapt aan het contractgegeven dat eigen is aan solidariteit.
De Cd&v moet de partij worden van de liefdadigheidsinstellingen.
Het verhaal van Leyla wordt verteld door Saskia Van Nieuwenhove. Zij is bezielster van Klaprozen VZW. Bij de Cd&v moet zij terecht kunnen voor verdediging en steun.
En neen: electorale overwegingen doen hier niet terzake. Het schandaal rond El Kaouakibi laat zien waar dat soort overwegingen toe leidt. De partij moet zich enkel laten leiden door oprecht medeleven met de zwaksten.
Gaat dat haar stemmen opleveren ? Ik weet het niet. Maar een partij moet zich niet laten verleiden door electoraal sirenengezang. Ze moet gewoon haar basisinspiratie uitdragen in woord en daad. Als dat stemmen oplevert, zoveel te beter. Als dat niet zo is, is dat maar zo. Dat zijn de wetten van een democratische samenleving.