Binnen het kapitalisme is vrede onmogelijk

Knack

Willem Staes

‘Waar komt de NAVO-roep om meer militaire uitgaven vandaan?’

In 2016 werd 1.686 miljard dollar gespendeerd aan militaire uitgaven, een lichte stijging van 0,4 procent tegenover 2015. NAVO-landen zijn goed voor 52 procent van dit duizelingwekkende bedrag. Het doet de vraag rijzen op welke realiteit de NAVO-roep om méér militaire uitgaven berust, schrijft Willem Staes. ‘Waarom blijft België vasthouden aan irrationele 2%-norm?

Ik ben een luie mens. Zo geboren. Daarbij is het nu ook nog vakantie en dus heb ik vandaag gewoon een eerdere blog overgenomen.

Onder deze eerdere blog geef ik nog wat commentaar.

De auteur (in Knack) heeft het over de irrationele 2% norm. Het is natuurlijk de vraag in welk denkkader deze norm irrationeel is ? In het denkkader van de auteur is die norm duidelijk en overtuigend irrationeel. Maar ik kan niet geloven dat onze “leiders” echt irrationeel zijn. Vandaar de vraag: in welk denkkader zitten zij dan ?

En, zoals altijd: “it is the economy, stupid !” (Bill Clinton). 

Het is onmogelijk om hier alle relevante aspecten te vermelden, maar ik wil er toch één meegeven:

Wij zitten in onze economie in een fase van geweldige overproductie. De productiemethodes zijn dank zij de explosief ontwikkelende technologie zo efficiënt geworden, dat zowat alle productie massaproductie is geworden. Maar productie vraagt om consumptie. Zeker in de Westerse wereld is er op dat vlak een probleem: ondanks de intensieve permanente hersenspoeling door de reclame, stijgt de consumptie bij ons nog (te) weinig. Een aantal mensen zien het voordeel van meer consumptie niet meer in, of kiezen er in elk geval voor om hun geld niet uit te geven, maar te sparen. Anderen kunnen niet méér consumeren omdat ze het niet kunnen betalen door de afbraak van de sociale zekerheid, de flexijobs, de lonen die zo laag liggen dat zelfs tweeverdieners in de armoedezone terecht komen…

Nu zou je kunnen stellen dat dit eigenlijk gemakkelijk op te lossen is door de sociale zekerheid weer te versterken, de lonen te verhogen, enz. , maar dat kan niet door de concurrentie met de lage loonlanden. Nu al worden onze markten overspoeld door Chinese producten.

We blijven dus zitten met een geweldige overproductie, en dus ook overproductiecapaciteit. En daar wordt de wapenproductie interessant: want die wapenproducten worden wél massaal geconsumeerd. Tenminste als er voldoende oorlog is. En je moet geen begenadigd wereld observator te zijn om te zien dat de ene oorlog de andere opvolgt. Onze “leiders” slagen er in om verschillende oorlogen tegelijkertijd te “organiseren”.

Is dit cynisch ? Natuurlijk wel. Het kapitalisme is nu eenmaal een cynisch systeem.

Maar het kan nog erger. Want steeds meer wordt duidelijk dat de huidige “plaatselijke” oorlogen het probleem van de overproductiecapaciteit niet oplossen. We gaan dus onvermijdelijk naar een nieuwe “grote oorlog”.

Ik beweer niet dat “onze leiders” daar bewust naar streven. Maar: “it is the economy, stupid !”. In ieder geval dan toch de kapitalistische economie.

En nu kan ik niet anders dan zelf ook cynisch worden: vanuit voorgaande redenering is het enige besluit: laat ons de 2% norm nog optrekken, zo hoog mogelijk. Want als die “grote oorlog” er komt – en die komt er – kunnen we maar beter aan de winnende kant staan. Alhoewel: in een oorlog staan de gewone mensen nooit aan de winnende kant. De winnaars zijn altijd de kapitalisten. 

Merk op dat het voorgaande dateert van januari 2019. Ik heb dit geschreven drie jaar voor de inval van Rusland in Oekraïne.

Actueel is zeker het thema van de wapenproductie die door de inval een geweldige impuls heeft gekregen.

Ondertussen blijkt duidelijk dat die stijging van de wapenproductie niet volstaat om het probleem van de overproductiecapaciteit op te lossen. Dat probleem hangt samen met de problematische kapitaalaccumulatie die enorme proporties aanneemt.

Andere manieren om de overproductiecapaciteit op te lossen, zijn de Keynesiaanse politiek van overheidsinvesteringen, de privatiseringen (in de ouderenzorg…) en de klimaatinspanningen (elektrische wagens, molens, zonnepanelen, isolatie…).

Het wordt meer en meer duidelijk dat ook de combinatie van wapenproductie, Keynesiaanse investeringen, privatiseringen, klimaatinspanningen… het probleem van het kapitalisme niet oplost. 

En dus steven we af op een nieuwe en ditmaal echt grote oorlog.

Of liever die oorlog is al begonnen: de oorlog in Oekraïne is de eerste grote veldslag in de wereldoorlog om de dominantie over onze planeet tussen de VS en China.

De volgende veldslag in die grote oorlog zal worden uitgelokt door de VS die zich bedreigd voelt door China. Ik ben er van overtuigd dat we daarbij een herhaling zullen zien van het scenario van Oekraïne: de VS zullen een situatie creëren waarbij China niet meer anders kan dan ergens militair in te grijpen, wat dan voldoende zal zijn voor de VS om de oorlog te beginnen. Daarbij zal weer worden uitgebazuind dat de VS “onze” waarden verdedigt: democratie, vrijheid, mensenrechten…

Maar anders dan in Oekraïne zal Biden (of zijn opvolger) nu wél Amerikaanse troepen inzetten.

En wij zullen vrolijk mee marcheren met de Amerikanen. 

Hou het in het oog: de Europese troepen zullen zo ingezet worden dat zij de grote verliezen lijden, terwijl de Amerikanen met de winst gaan lopen.

En is daar iets aan te doen ?

Neen, daar is niets aan te doen, want echt ten gronde gaat het zelfs niet om wat de Amerikanen willen; het gaat niet om hun ziekelijke drang naar dominantie… het gaat om het kapitalisme dat in een fase zit waarin oorlog de enige manier is om het systeem overeind te houden. 

Binnen het kapitalisme is vrede onmogelijk.

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *