Doorbraak
Een Franciscaanse mijmering in tijden van slimme meters
Johan Sanctorum is in vorm ! En preekt de Franciscaanse revolutie. Nu heb ik iets tegen de paters Franciscanen omdat ze de boodschap van hun stichter grandioos verraden en de orde belangrijker vinden dan de levenswijze. Maar ik heb het wel voor Franciscus. Ja, ik weet het, het was een hystericus, maar wel een interessante. Pater Versteylen, de oprichter van Agalev was een Jezuiet, maar had ook een Franciscaan kunnen zijn met zijn “samenhorigheid, soberheid, en stilte”. Net zoals de orde van de Franciscanen een verrader is van Franciscus, is Groen de verrader van Versteylen.
Samenhorigheid, soberheid en stilte gaan niet samen met grootschaligheid. Ze gaan samen met weidsheid en met kleinschaligheid. Ook op dat vlak is Groen een verraad van de oorspronkelijke inspiratie.
Als je samenhorigheid, soberheid, stilte en kleinschaligheid propageert, predik je de revolutie, want onze samenleving wordt gekenmerkt door individualisme, consumentisme en onmiddellijke genotsbevrediging, constant lawaai en grootschaligheid. Fusies alom. Ik weet het ik klop wel veel op altijd hetzelfde nageltje, maar samenhorigheid, soberheid, stilte en kleinschaligheid zijn gewoon onmogelijk in een kapitalistische samenleving. Je kan je als individu wel enigszins aan het platte kapitalistische materialisme onttrekken, maar dat is onmogelijk voor de samenleving als zodanig.
Hier stoten we op de grote onmacht van huidig links: het richt zich uitsluitend op verdediging van de materiële belangen van de gewone man (voor de feministen: lees “vrouw”). Ik steun de eisen voor een menswaardig loon, werkloosheidsuitkering, pensioen… enz., maar daarmee doet links nog niet wat het moet doen omdat links als individu-overstijgend ook een beweging moet zijn. Het is dat ooit geweest in de tijd van de socialistische voetbalclubs, turnkringen, fanfares en harmonieën; in de tijd van de KAJ, KAV. In de tijd dat je bij de ziekenkas nog geen klant waart, maar een lid. Ik word er ziek van als ik hoor dat personeel van de ziekenkas en van de vakbond wordt opgeleid om “klant”vriendelijk te zijn. Als je mensen enkel steunt in hun nood aan materiële behoeften, kweek je materialisten. En echt links kan nooit enkel materialistisch en materieel behoeftenbevredigend zijn, want die materialisten worden per definitie ook individualisten.
Neen, ik pleit niet voor de terugkeer van de zuilen. Maar wel voor een linkse beweging die, over de grenzen van de religie heen, terugkeert naar het samenbrengen van leden in allerlei verenigingen waarin de kapitalistische samenleving wordt bekritiseerd, maar tegelijkertijd ook het alternatief wordt aangeboden van samenhorigheid, soberheid, stilte en kleinschaligheid.
Peter Mertens noemt zichzelf een Gramsciaan. Nu kan je Gramsci natuurlijk niet herleiden tot een culturele beweging. Maar zonder een doorbreken van de hegemonie van de huidige cultuur die bepaald is door de heersende kapitalistische klasse, is elke linkse strijd zinloos. Dat heeft Mertens, net zoals de socialisten en groenen nog niet begrepen. Links kan niet zonder spiritualiteit.
We moeten naar mensen die bereid zijn tot stilte, nodig voor persoonlijkheid en diepgang. Persoonlijkheid en diepgang zijn nodig voor samenhorigheid. Je kan niet samenhorig zijn met iemand die geen persoonlijkheid heeft. Soberheid wordt gemotiveerd door samenhorigheid, maar ook door zelfbewustzijn en zorg voor moeder aarde. Met dank aan broeder zon.