Knack
Fractieleider van Ecolo-Groen in de Kamer
“Als we belgië een duurzame toekomst willen geven…” Wel, ik wil belgië geen duurzame toekomst geven. Het heeft geen zin en eigenlijk is het gewoon onmogelijk. Ook als deze intellectueel gehavende Groene zijn goesting zou krijgen, blijft het aanmodderen.
Vanden Burre klaagt aan dat er bij de politiekers te weinig animo is voor terugkeer naar meer eenheid. Die zou er bij de bevolking wél zijn en dus wil hij eventjes à sa carte het normale democratische systeem uitschakelen om zijn doel te bereiken. Hoe noem je dat ? Misprijzen voor ons democratisch systeem ?
Dat democratische systeem is de vertegenwoordigende parlementaire democratie. Die staat in tegenstelling met de directe democratie waarbij de burgers zelf direct het wetgevingsproces bepalen.
Bij mijn weten bestaat er nergens een volledig directe democratie. Ik kan in dit bestek niet ingaan op de details van de werking van zo ’n democratie. Toch enkele opmerkingen.
De leiding van een land vraagt oplossingen voor een groot aantal dagelijkse complexe problemen. Het is onmogelijk dat een bevolking zich dagelijks verdiept in die complexe materies en zich daarover uitspreekt. Zelfs voor een parlementariër zijn er teveel en te complexe materies. Daarom zijn er in ons parlement commissies waarin verkozenen zich specialiseren in verschillende bestuursdomeinen.
Een vertegenwoordigende democratie is dus een noodzaak.
Nu bestaan er in een aantal landen wel mengvormen waarin ook aan directe democratie wordt gedaan. Ik hou het simpel: de directe democratie werkt met referenda.
Die directe democratie heeft een aantal nadelen.
Wat als de uitslag van een referendum botst met de overtuiging van een meerderheid van verkozenen die zich in de materie hebben verdiept ? Moeten die verkozenen dan wetten gaan goedkeuren waarvan ze overtuigd zijn dat ze fundamenteel fout zijn ?
Wat als er een parlementaire meerderheid is die ingaat tegen de uitslag van het referendum ?
Wat als de gemoederen onder de bevolking hoog oplaaien en de uitslag van het referendum nipt is ? In een vertegenwoordigende democratie wordt de emotionele strijd beperkt tot de verkozenen. In een directe democratie wordt het gevecht uitgebreid naar de hele bevolking.
In belgië is er éénmaal een (raadplegend) referendum geweest (over het aanblijven van Leopold III na WO II ) en dat heeft ei zo na geleid tot een burgeroorlog.
Gezien een directie democratie niet geschikt is voor complexe materies, doch enkel voor relatief simpele problemen, moeten we de vraag stellen of de vraag naar het voortbestaan en functioneren van belgië zo ’n simpele materie is.
Je kan de vraag ook zo stellen: is de bevolking genoeg op de hoogte van de complexiteit van de problemen die zich stellen bij het functioneren van belgië ?
Het antwoord ligt in het feit dat de gewone burger zelden of nooit in contact komt met de concrete vragen die opduiken bij het bestuur van dit land. Dat alleen al maakt een directe democratie in deze materie ongepast.
De politiekers worden er wél mee geconfronteerd. Voortdurend komen ze tot de vaststelling dat verschillende landsdelen verschillende visies hebben op de oplossing van de problemen. Het is precies die vaststelling die geleid heeft tot de splitsingen: als je onmogelijk tot een akkoord kan komen, kan je enkel iedereen zijn eigen oplossing laten uitwerken.
Het belgische Rode Kruis is géén politieke instelling. En er is nooit een “Vlaamsgezinde” strekking in geweest. Lange tijd is het een bolwerk geweest van unitarisme. Toch is het gesplitst omdat de samenwerking van de Vlaamse kruisers met de Franstaligen op onoverkomelijke tegenstellingen stootte.
belgicisten stellen het graag voor alsof de verdeling van belgië in deelstaten een gevolg is van de Vlaams-nationalistische eis tot onafhankelijkheid. De Franstaligen zouden dan gedwongen zijn geweest om de ene na de andere toegeving te doen en staatshervorming op staatshervorming te aanvaarden.
Dat is natuurlijk een leugen: de staatshervormingen waren even goed eisen van de Franstaligen als van de Vlamingen. Mag ik er op wijzen dat er bij geen enkele staatshervorming een Vlaams-nationalistische partij in de regering zat !
De eerste staatshervorming is er gekomen op eis van Wallonië dat een andere economische politiek wilde voeren dan Vlaanderen. Vlaanderen heeft tegenover die eis van economische “onafhankelijkheid” dan de eis van culturele onafhankelijkheid gesteld.
Bij alle staatshervormingen heeft hetzelfde gespeeld: zowel de Franstaligen als Vlamingen hadden eisen, en speelden die tegen mekaar uit.
De toestand waarin we nu verzeild zijn geraakt is een gevolg van de feitelijke onbestuurbaarheid van het unitaire belgië. De politiekers ondervinden het iedere dag. De gewone mens ziet er de gevolgen van, maar heeft met het beslissingsproces weinig of niets te maken. Hoe kan de gewone mens dan daarover geraadpleegd worden ?
Een aantal belgicisten willen terug naar een unitair belgië. Dat is van een onvoorstelbare dwaasheid.
belgicisten zoals Vanden Burre zijn slimmer en willen slechts enkele bestuursdomeinen terug unitair maken. Het alternatief is het praktisch totaal uit mekaar vallen van belgië.
Er zijn twee wegen: terug naar meer unitaire domeinen waardoor belgië blijft bestaan, of meer splitsingen wat de facto het einde van belgië, of hoogstens een voortbestaan in de vorm van een confederatie zou betekenen.
De vraag is dan of deze belgicisten écht denken dat ze door terug te gaan naar het unitaire tot een beter bestuur gaan komen, of dat ze die herfederalisering eigenlijk niet willen voor beter bestuur, maar om belgië te laten voortbestaan ? Schrijf het maar op een briefje: ik voorspel dat na een eventuele herfederalisering op de kortste keren weer zal vastgesteld worden dat één bestuur feitelijk onmogelijk is omwille van tegengestelde visies van de taalgroepen. Die bestuursdomeinen zijn niet voor niets gefederaliseerd.
Het gaat dus om het voortbestaan van een onbestuurbaar land. De enigen die daar voordeel bij hebben zijn het belgische grootkapitalisme en de ultieme perversie er van, het koningshuis.
Ondertussen wordt de belgische bevolking massaal gemanipuleerd tot “vaderlandsliefde” in dienst van koning en kapitaal. Dat gaat van de fierheid over “de belgen” op Olympische Spelen of schandaalvoetbal (de lonen van de spelers), tot het telkens opnieuw stoemelings opvoeren van de belgische kleuren op de VRT (let daar eens op ! ), de belachelijke show rond de maagd Elisabeth en de koning met botten in de Waalse modder, tot hockeyers die pijnlijk vals en dronken de Brabançonne zingen en daarvoor geprezen worden.
We zijn goed bezig !