Wie leest er nu een meditatie bij Kerstmis op Kerstdag ? Dan zijn we toch allemaal gefocust op cava en zo ?
Daarom dan maar vandaag.
Een zwangere vrouw op een ezel sjokt door het woestijnige landschap van Palestina. Naast haar loopt een oudere man die niet haar vader is. Ook niet de vader van haar kind. Ook niet haar man. Gewoon iemand die zich ontfermd heeft over een vrouw – eigenlijk zelf nog een kind – in een onaanvaarde situatie. Een zooitje ongeregeld. Deftige mensen willen daar niets mee te maken hebben.
Als ze aankomen in Bethlehem hebben ze geen geld voor een plaats in de herberg en gaan dan maar schuilen, ergens te velde, in een stal tussen de beesten.
Daar komt het kind op de wereld.
Voor christenen is dat kind de verlosser van de wereld; de brenger van vrede.
Dit betekent dat de christen inziet dat de wereld verlossing nodig heeft; maar ook dat de weg die de wereld gaat niet tot vrede zal leiden.
De bedenkers van dit verhaal hebben gepoogd om een beeld te schetsen van extreme kwetsbaarheid en machteloosheid, los van alle wereldse conventies.
Dat beeld van bij de geboorte zal herhaald worden bij het sterven van Jezus: door God en klein Pierke (Petrus, voorganger van pausen) verlaten, als een misdadiger hangend aan een kruis.
Die christenen hebben gelijk.
Er is geen andere weg naar vrede dan kwetsbaarheid en machteloosheid; dan vrede zelf. Geweld kan nooit vrede brengen.
Geweldloosheid is geen ideologie of strategie. Het is een spiritualiteit.
Dat we tegenwoordig door de overheid worden aangemaand om overlevingspaketten aan te schaffen is het gevolg van het feit dat deze spiritualiteit nooit in de harten van voldoende mensen tot leven is gekomen.
Daar hebben christenen gefaald. Eigenlijk moet ik het anders zeggen: christenen zijn niet genoeg christen geweest. Mensen die zich christen noemen zijn dikwijls het tegenovergestelde van christelijk geweest. Ook nu nog verpesten ze de wereld.
Ik merk dat ik agressief word.
Ok, in de sfeer van Kerstmis zal ik geen namen noemen. Je hoeft gewoon onze reguliere media te volgen om die namen te kennen.
Paus Franciscus krijgt kwaadaardige kritiek over zich een omdat hij gezegd heeft dat Russen en Oekraïners broeders, neven, zijn van mekaar. Hij heeft gelijk: zolang ze mekaar zo niet zien, zal er geen vrede zijn. Er kan een wapenstilstand komen; de oorlog kan stoppen … maar er zal geen vrede zijn. Elke oorlog draagt in zich de kiem van de volgende. Als oorlogen vrede konden brengen dan beleefden we nu een overdonderende vrede na al die oorlogen.
De belgische katholieke bisschoppen schieten schromelijk tekort. Het zijn laffe angsthazen omdat ze de christelijk vrede niet durven verkondigen uit angst voor kritiek op hun kerk. Als de Vlamingen zich massaal zouden laten ontdopen omdat de bisschoppen de echte vrede prediken, zou dat geen verlies zijn.
Ja, natuurlijk weet ik ook wel dat het niet zo simpel is. Een mens heeft een natuurlijke reflex om zich te verdedigen als er dreiging is. Dat is hetzelfde bij het dier. Ons reptielenbrein is nog altijd actief. Zo bekeken roept Jezus op om niet meer gelijk beesten te reageren. Als we nu eens eindelijk echt mens zouden worden ?
Ja maar zeggen de realisten dan: daarvoor is er toch dat “we” nodig ? Als de andere zich als een beest gedraagt, moet/mag ik me dan niet verdedigen ?
Goede vraag, maar ze suggereert dat ik me als beest moet/mag gedragen omdat anderen dat doen.
Blijkbaar is de mensheid als geheel er nog niet aan toe om het niveau van het reptiel te overstijgen.
Zojuist zegde ik dat ik agressief aan’t worden was. Zelfs ik 🙂 ben dat reptielenbrein nog niet te boven gekomen. Maar ook als het niet zo maar lukt, zouden we het dan toch niet moeten proberen ?
Niet enkel op het persoonlijke vlak, maar ook als gemeenschappen, staten …op wereldvlak ?
Op persoonlijk vlak zie ik wel mensen die groeien in menselijkheid en vrede, zowel innerlijke vrede als vrede met anderen.
Op wereldvlak is het een puinhoop.
Dat kan ook niet anders, want onze wereld wordt geregeerd door machthebbers, uit op macht en enkel redenerend en handelend in een context van macht, met Machiavelli als evangelie, totaal tegengesteld aan het evangelie van dat kind in die stal.
En toch denk ik dat er ook op wereldvlak mogelijkheden zijn.
Een wereld zonder oorlog lijkt me onmogelijk, maar in de huidige context is er wel vrede mogelijk in Europa.
Daarvoor moet ons Europa dan echt beroep doen op die ene cultuur die in ieder geval meebepalend is geweest voor het Europa van nu: de christelijke, teruggaand naar de echte diepe boodschap van Jezus, verbeeld door een geboorte in een stal en een sterven aan een kruis.
Morgen wil ik meer seculier doorgaan op de mogelijkheid tot vrede bij ons.