Dwarsliggers
Je maintiendrai ou je maintiendrais?
Is Defensie een non-issue in de Lage Landen?
Gisteren Kerstmis, feest van vrede. Mijn blog van vandaag gaat over oorlog.
Voor de minder begaafden onder jullie “Je maintaindrai” is de leuze van het Hollandse koninklijke profitariaat, en betekent: “ik zal handhaven”.
De oprichter van de Dwarsliggers is een ex-beroepsmilitair bevelhebber. Dat militaire heeft invloed op wat de Dwarsliggers schrijven.
Laat me beginnen met te stellen dat je de logica van vrede en oorlog niet met mekaar mag vermengen. In vredestijd gelden andere wetten dan in oorlogstijd. Wie in vredestijd doet alsof het oorlog is, gaat gruwelijk in de fout. Maar wie in oorlogstijd doet alsof het vrede is, zal waarschijnlijk meer kwaad doen dan nodig is. Dat is eigenlijk de basisstelling van de Dwarsligger. Ik denk dat hij gelijk heeft.
En dan stelt zich het probleem van onschuldige burgerslachtoffers en de regels van de Conferentie van Genève die probeert om de oorlog te vermenselijken. Dat is allemaal lovenswaardig. Maar oorlog is niet te vermenselijken.
Militairen op oorlogsmissie zien een kind naar zich toe komen. Op een kind schiet je niet, dat geef je chocolade. Maar als dat kind bij hen, is ontploft het en enkele militairen worden gedood. Wat moet de strijdmakker van die gedode militairen doen, als er ’s anderendaags opnieuw een kind naar hen toekomt ? Als hij niet schiet, vallen er misschien opnieuw slachtoffers. Als hij wél schiet, en dat kind blijkt geen bomgordel te dragen, en de pers krijgt dit te horen, wordt hij aan de schandpaal genageld.
Wat zou jij doen ?
Mogen er in een oorlog burgerslachtoffers vallen ?
De Dwarsligger denkt van wel, als de oorlog daardoor sneller wordt beëindigd. Ik veronderstel dat hij niet zo cynisch is om ook zonder een grondige reden zoals het beëindigen van de oorlog, burgerslachtoffers te aanvaarden.
De geallieerden hebben op het einde van de Tweede Wereldoorlog Dresden totaal kapot gebombardeerd. (Lees hier https://nl.wikipedia.org/wiki/Bombardement_op_Dresden meer daar over). Daarbij zijn tienduizenden burgerslachtoffers gevallen. Heeft dit de duur van de oorlog verkort, en daardoor andere mensenlevens gered, zoals ons werd voorgehouden om die oorlogsdaad te verantwoorden ? Voor mij is het niet duidelijk. Wordt het een oorlogs-mis-daad als blijkt dat het de oorlog niét verkort heeft, ook al zou de bedoeling inderdaad de verkorting van de oorlog zijn geweest ? En moet je dan gaan tellen of het aantal mensen dat door dat bombardement elders in leven zijn gebleven groter was dan het aantal slachtoffers in Dresden ?
In het artikel van de Dwarsligger staat een belangrijk zinnetje: “… Oorlogen zijn smerig, gruwelijk en veroorzaken onnoemelijk lijden. Daarom dienen wij ze ook alleen te voeren, als er iets van wezenlijke waarde in het gedrang komt, niet alleen het comfort van haard en huis…”
De Dwarsligger denkt dat de oorlog tegen IS aan deze voorwaarde voldoet. Ik ben daar niet zeker van, maar het kan. Waar ik wél zeker van ben: zowat alle oorlogen die na de Tweede Wereldoorlog door de Amerikanen, al dan niet met steun van Navotroepen, zijn gevoerd, voldoen niet aan deze voorwaarde.
In het kerstverhaal van morgen wordt terecht gesteld dat enkel het afzien van macht tot echte vrede kan leiden. Ghandi cultiveerde het geweldloos verzet. Kan dit geweldloos verzet gewapende inzet vervangen ? Soms wel, soms niet. De situatie van Ghandi in India was specifiek en zijn strategie zeker niet altijd en overal toepasbaar.
Veronderstel dat we in een grote oliecrisis zouden terechtgekomen zijn, met instorting van onze industrie, als de Amerikanen door hun oorlogen in Irak, Afghanistan… de aanvoer van olie niet zouden veilig gesteld hebben: zouden we dan de verarming van onze bevolking moeten aanvaard hebben om die oorlogen te vermijden ?
Ik denk dat het ondertussen duidelijk is dat we met vragen zitten waarvoor er geen antwoorden zijn.
De enige oplossing ligt in een wereld waarin oorlogen onnodig en ondenkbaar zijn. Die wereld kan niet bestaan binnen het kapitalisme dat de concurrentie en dus de machtsstrijd cultiveert. Wie het kapitalisme aanvaardt, aanvaardt de oorlog.
De kerstboodschap van vrede is een oproep om het kapitalisme te verlaten en een wereld te creëren waarin macht een vies woord is. Daarom ben ik anarchist en heb ik Eutopia geschreven….