Over belgische democratie en solidariteit

Knack

Jan Wostyn

Vlinks streeft naar een sociaal, rechtvaardig en inclusief Vlaanderen met maximale autonomie.

Wanneer vinden de Vlaamse partijen moed om een correcte zetelverdeling af te dwingen?’

‘België zal democratisch zijn, of zal niet zijn’, schrijft van Vlinks. Hij analyseert de stemuitslag op basis van het aantal uitgebrachte stemmen, en niet aan de hand van de huidige provincial zetelverdeling op basis van het aantal inwoners

Vlinks is de beweging die het meest aansluit bij mijn denken als het over de belgische politiek gaat. Ik zeg met opzet de “belgische” politiek omdat Vlinks wel links is, maar niet antikapitalistisch. Vlinks ijvert voor een links onafhankelijk Vlaanderen. Uiteraard ben ik voor een links Vlaanderen. Maar in mijn ogen is de strijd zelf voor een onafhankelijk Vlaanderen al een linkse strijd omdat de belgische constructie van bij de stichting en als concept onrechtvaardig is.

Ik heb het eerder al gehad over het geschiedkundig aspect van deze stelling: belgië is gesticht als een franstalig land. De Vlaamse, niet Frans-sprekende bevolking werd als minderwaardig gezien. Die Vlaemsche mensen waren goed om de massa verpauperde Walen aan te vullen in de Waalse mijnen en staal-industrie en zo de rijke stichters van belgië nog rijker te maken. De vernederlandsing van Vlaanderen, en het groeiende Vlaamse bewustzijn hebben die toestand omgebogen. Eigenlijk is op dit ogenblik belgië een Vlaams land met een belangrijke Franstalige minderheid. 

Het spreekt vanzelf dat de Franstaligen die evolutie niet graag zagen gebeuren. Ze hebben er dan ook alles aan gedaan om grondwettelijk geen minderheid te worden, doch gelijkgesteld met Vlaanderen. Die gelijkheid hebben ze verworven, niettegenstaande ze daar geen enkel recht op hebben; niet door het aantal inwoners, en nog veel minder door de vruchten van hun arbeid als deelname aan het belgische collectieve bezit.

Mijn rechtvaardigheidsgevoelen komt daartegen in opstand. 

Je kan het draaien of keren zoals je wil: belgië is géén democratie. Ja, er zijn verkiezingen, maar het artikel van Wostyn maakt duidelijk dat het verkiezingssysteem gemanipuleerd wordt zodat bepaalde partijen en bevolkingsgroepen er voordeel bij hebben, en anderen dus nadeel.

Nu mag je van mij zeggen: wat maakt het uit ? Wij, Vlamingen hebben het toch niet slecht, in ieder geval beter dan de Walen ? Maar ook dan blijft het onrechtvaardig dat de ene mens democratisch minder te zeggen heeft dan de andere, gewoon omdat hij in een andere regio leeft. 

Als je terug wil naar een unitair belgië, en je écht democraat bent, kàn je niet anders dan het huidige kiessysteem aanpassen in de richting die Wostyn aangeeft. En worden de Franstaligen een minderheid.

Ik wil zeker niet beweren dat Vlaanderen meer moet te zeggen hebben omdat het rijker is.

Ik ben grote voorstander van de coöperatieve formule waarin iedere deelnemer aan de coöperatieve één stem heeft, los van hoeveel geld hij in de coöperatieve heeft gestoken. Een arme heeft evenveel stemrecht als een rijke. Eigenlijk is dit de essentie van de democratie.

Ik kan heel goed begrijpen dat de Franstaligen evenveel willen te zeggen hebben als de Vlamingen. In principe heb ik daar niets op tegen. Maar als je verkiezingen op belgisch niveau organiseert, kàn het vanuit het democratisch beginsel niet anders dan dat de Franstaligen in een minderheidspositie terecht komen. De huidige toestand is een aanfluiting van de democratie.

Toch is het mogelijk om Wallonië gelijk te stellen met Vlaanderen in een systeem waarin beiden één stem hebben. (Voor het gemak vergeet ik nu even Brussel en het Duitstalige gebied.) Dat zou dan een toepassing zijn van het coöperatistische principe waarbij er niet gekeken wordt naar rijkdom of inbreng. 

In dat systeem organiseren beiden hun eigen verkiezingen en vormen hun eigen regering. Daarna gaan beide regeringen samen aan tafel zitten om als gelijkwaardige partners te onderzoeken op welke gebieden ze kunnen en willen samenwerken. Hiermee wordt het huidige democratische deficit weggewerkt, want in beide landen wordt de democratie volledig gerespecteerd. En bij de onderhandelingen kan niemand gedwongen worden om over een bepaald thema te praten.

Het is voor mij niet te begrijpen dat de Franstaligen niet de fierheid hebben om hier voor te kiezen. Maar neen, ze kiezen er voor om hun minderheidspositie te compenseren met een aanslag op de democratie. Ik vind dat triestig, ook al omdat het enkel over centen gaat. Ik heb altijd het principe gehad: ik wil geen geld waar ik niet voor gewerkt heb. Daarom heb ik ook nooit op de Lotto gespeeld. Zo’n manier van denken is blijkbaar te hoog gegrepen voor de Franstalige elite. Maar ja dat is ook niet verwonderlijk, want het belgische concept is puur kapitalistisch. Een kapitalist is iemand die rijk wordt door anderen voor zich te laten werken. Bij de stichting van belgië zat de Franstalige elite, aangevuld met verfranste Vlamingen in de rol van de kapitalist, en de gewone Vlaemsche mensch in die van de werker. 

Voor mijn part is geen enkel onderwerp of thema taboe op de onderhandelingen voor samenwerking tussen beide landen.Gezien het feit dat er tijdens de onderhandelingen kan bepaald worden hoe “diep” de samenwerking kan gaan, zie ik het zelfs mogelijk om, bijvoorbeeld, samen te werken op gebied van onderwijs, een thema waarbij de samenwerking in de huidige federale structuur totaal uitgesloten is. Samenwerking lijkt me op bepaalde terreinen zoals klimaat zelfs aangewezen. Een aantal thema’s zullen waarschijnlijk beter op Europees niveau te behandelen zijn.

Ik ben voor solidariteit. Als je het begrip solidariteit strikt interpreteert is solidariteit tussen twee landen op zich eigenlijk niet mogelijk. Maar via onderhandelingen tussen de twee regeringen zou wel solidariteit mogelijk kunnen gemaakt worden, waarbij bijvoorbeeld een Waalse en een Vlaamse ziekenkas over de grenzen heen een vorm van solidariteit opbouwen. Daar is over door te denken. Ik ben er van overtuigd dat deze vorm van solidariteit nuttiger is voor de “arme Waal” dan de huidige solidariteit.

Maar ja, die vorm van solidariteit past niet in het machtsplaatje van de PS.

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *