De oorlog dreigt. Wie een beetje de reguliere media volgt kan niet anders dan tot het besluit komen dat onze overheden en commentatoren – ook al zeggen ze het niet met zoveel woorden – er van uit gaan dat die oorlog niet meer te vermijden is.
Wat is de toestand ?
De VS zijn jaren geleden al tot het besluit gekomen dat de economische oorlog met China niet te winnen is. Als de VS de werelddominantie willen behouden of terug winnen, is een militaire oorlog de enige optie. Wie de geschiedenis van de VS kent weet dat dat land met oorlog voeren geen enkel probleem heeft.
De beslissing tot de oorlog tegen China is zeker al onder Obama – en waarschijnlijk al eerder – gevallen. Het is gewoon wachten tot de opbouw van de militaire kracht een overwinning mogelijk maakt.
Voor die oorlog in het Oosten hebben de VS een tweede front nodig in het Westen om er de grote bondgenoot van China, Rusland uit te schakelen als hulp tegen de VS.
De oorlog in Oekraïne past in dat spel. Militair betekent die oorlog dat het Russische leger en de Russische economie nu al worden uitgeput en dat het militaire gebeuren nuttige informatie levert over de Russische tactieken en wapens in functie van een aanval op Rusland. Psychologisch heeft de oorlog als gevolg dat de Europese bevolking massaal de Russen als vijand is gaan zien.
Ondertussen geven militaire specialisten en opiniemakers al aan dat er de facto geen Russische dreiging voor een invasie in Europa is. Het Russische leger is er gewoon niet toe in staat. Rusland heeft er ook geen enkel belang bij. Rusland heeft belang bij goede economische verhoudingen met Europa, niet bij een oorlog.
Dat de Russen ondertussen al een hybride oorlog voeren met ons is de logica zelve. Poetin wéét dat het niet lang meer zal duren voor Europa Russisch grondgebied zal aanvallen.
Als Europa in die Amerikaanse logica blijft meedraaien is de derde wereldoorlog onvermijdelijk.
De huidige Europese leiders dragen hier een verpletterende verantwoordelijkheid. Ze wéten dat de VS bij die oorlog weinig risico lopen door hun ligging en genoeg zee tussen hen en de vijand. Maar Europa zal het slachtoffer worden. Want al kan Poetin geen groepen op de grond sturen, hij zal zich wel verdedigen door raket aanvallen. Ik ken niemand die durft uitsluiten dat Poetin als het water hem aan de lippen staat, overgaat tot nucleaire aanvallen.
En toch is vrede mogelijk.
Als Europa zich neutraal opstelt zodat er vanuit Europa geen dreiging naar Rusland is, heeft Rusland er geen enkel belang bij om raketten op Europa af te sturen en kan hij zich honderd procent concentreren op China.
Het is dan maar de vraag of de VS nog kans zien om de oorlog te winnen tegen een bondgenootschap van China met Rusland en nog een aantal andere landen. Niemand weet op dit ogenblik welke kant, bijvoorbeeld, India zal kiezen. Van Noord-Korea zijn de Russen en Chinezen al zeker.
In dat geval wordt de derde wereldoorlog als zodanig vermeden. China heeft als winnaar van de economische oorlog geen enkel belang bij een militaire oorlog.
Maar ook als de VS toch de oorlog met China – Rusland, zouden beginnen blijft in ieder geval Europa gespaard van militair geweld, tenzij natuurlijk de VS Europa zouden aanvallen om toch van hier uit Rusland aan te vallen. Maar dat lijkt niet waarschijnlijk; niet omdat de VS ons zo goed gezind zijn, maar omdat dan de overwinning in het Oosten onmogelijk wordt.
Vrede is mogelijk. De Europese leiders hebben de sleutel in handen.
Ik ben pacifist.
Gisteren had ik het over een spiritualiteit van vrede en geweldloosheid.
Maar pacifisme is ook gewoon redelijkheid. Het gaat om het afwegen van voor- en nadelen.
Kijk naar Oekraïne. De Oekraïners hebben zich dapper verdedigd tegen de Russische invasie. Dapper maar ook dwaas als je de prijs berekent die ze daarvoor hebben betaald aan mensenlevens en materiële en economische vernieling.
Als de Oekraïense helden even wat minder de held uithangen en de zaken willen zien gelijk ze zijn dan moeten ze toch beseffen dat ze misschien beter af waren geweest met leven in de Russische invloedssfeer dan sterven om er uit te geraken. Miljoenen mensen leven in de Russische invloedssfeer en de meesten zijn op zijn minst even gelukkig als wij onder de Amerikaanse invloedssfeer. Het zou me niet verwonderen als er in Rusland minder depressieven zouden ronddolen dan bij ons.
Als de Oekraïners effectief bij Europa zouden komen, zouden ze het waarschijnlijk materieel beter hebben dan bij Rusland. Maar die grotere materiële welstand wordt nu toch wel héél duur betaald. Als Oekraïne echt denkt dat het de oorlog kan winnen, kan het maar best nu al beginnen met plannen te maken om de ver-McDonaldsing van de jeugd tegen te gaan.
Ik stel het nu wat spottend, maar niemand kan me uitleggen dat het beter is om te sterven dan om te leven.
Moet elke vorm van leger dan afgeschaft worden ? Ik beken dat ik twijfel. Misschien is een beperkte vorm van zelfverdediging wel aanvaardbaar. Maar in ieder geval is een oorlog met grote verliezen onaanvaardbaar en is zelfs een vernederende nederlaag te verkiezen boven een alles vernietigende overwinning.
Maar eigenlijk is die vraag op het huidige punt van onze geschieden niet meer relevant. Vrede is gewoon mogelijk – ik heb hierboven uitgelegd hoe. Alleen moeten de juiste mensen ze willen.
Bij Kerstmis zingen de engelen: “Vrede op aarde aan de mensen van goede wil”. Dikwijls wordt dit geïnterpreteerd als dat er mensen van slechte wil zijn die geen vrede kennen en daarnaast mensen van goede wil die wel vrede kennen. Sommigen vluchten zelfs weg in de idee dat vrede een kwestie is van innerlijke vrede. Ik denk dat de evangelische boodschap veel scherper is: vrede hangt gewoon af van goede wil, van het goede te willen. Als er oorlog is, is het omdat er mensen van slechte wil zijn; omdat onze leiders van slechte wil zijn. Ze willen niet het goede, ze willen macht.