De Tijd
Bedrijven moeten tonen dat ze de oplossing zijn en niet het probleem
Ik heb zelden zoveel hypocriete nonsens gelezen als in dit artikel van peter de keyzer. Onthou de naam, en lees nooit nog iets van hem. Hij bedriegt je.
Zijn eerste punt: de klimaatbeweging is antikapitalistisch geworden. Hiermee geeft hij al aan dat die beweging bij aanvang wél kapitalistisch was. Dat die beweging naar links is opgeschoven, is een feit. Maar misschien moet de keyzer zich eens afvragen hoe dat komt ? Is dat omdat slechte linkse mensen zich van die beweging stoemelings hebben meester gemaakt, of komt dat doordat voortschrijdend inzicht de activisten tot het besef heeft gebracht dat zonder grote economische veranderingen het klimaatprobleem niet kan opgelost worden ?
Het is duidelijk geworden dat enkel andere producten (elektrische auto’s) het probleem niet zullen oplossen. Ook is het duidelijk geworden dat er groot gevaar voor verarming van een massa mensen verbonden is aan de nodige maatregelen. Dat doet de beweging opschuiven naar links, maar de overgrote meerderheid van de linkse mensen wil een betere samenleving binnen het kapitalisme. Ik ben er van overtuigd dat dit niet mogelijk is. Maar ik hoor dan ook tot een zeer kleine minderheid. Het is gewoon niet waar dat de klimaatbeweging antikapitalistisch is. Ze is socialer geworden, maar niet antikapitalistisch.
de keyzer heeft het over de levensverwachting als bewijs van de weldaden van het kapitalisme, en haalt daarbij de stijging van de levensverwachting aan in China nadat dit zich heeft ingeschreven in het kapitalistisch verhaal. Zijn cijfer klopt. Maar hij geeft slechts één cijfer. De levensverwachting is nog meer gestegen in het communistische Cuba. Daar is de levensverwachting 79,74 jaar. Dat is hoger dan die in de VS, het voorbeeld van een kapitalistische staat: 78,69 jaar. Wil de keyzer a.u.b. een beetje intellectueel eerlijk zijn ? Het kostte me drie minuten om die cijfers op te zoeken. Ook de keyzer heeft die cijfers, wat betekent dat dit geen kwestie van gebrek aan informatie is, maar een vorm van liegen.
De kindersterfte is gedaald sinds 1900. Maar is dat de verdienste van het kapitalisme ? Het is de verdienste van de vooruitgang van de wetenschap. Durft de keyzer beweren dat de wetenschap enkel in een kapitalistisch systeem vooruit kan gaan ? De Russen hebben het tegenovergestelde bewezen. Ze waren in de ruimte voor de Amerikanen. Dat is op zich anekdotisch, want de Amerikanen waren eerst op de maan. Maar het toont wel aan dat ook in een niet-kapitalistisch systeem wetenschappelijke vooruitgang mogelijk is. Wat is het argument van de keyzer dan nog waard ? Ik kan met evenveel recht van spreken zeggen dat de vooruitgang van de wetenschap in een niet-kapitalistisch systeem nog meer ten goede zou zijn gekomen aan die kinderen.
de keyzer heeft het over het inkomen per dag. Wat hij daar vertelt is obsceen. Want wat is het verschil in armoede tussen minder dan 2 dollar en een beetje meer dan 2 dollar ? Kan je stellen dat iemand die 2,8 dollar per dag verdient niet meer arm is ? In 2015 leefde ruim een kwart (26,2 procent) van de wereldbevolking met minder dan 2,8 euro per dag. Bijna de helft (46 procent) moest het met minder dan 4,8 euro per dag stellen.” (Cijfers van de wereldbank) Het komt er op neer dat een arme die vroeger tien gaten in zijn broek had, er nu nog slechts acht heeft. En in de sub-sahara ging het inkomen van de mensen er nog op achteruit. Voorwaar, dat is een groot succesverhaal voor het kapitalisme. Wat is dat toch met die keyzer ?
En dan stelt hij: “De vrije markt is een systeem waarin mensen succesvol zijn en rijker worden door wat ze doen, creëren, uitvinden of verkopen. Het is geen systeem waarin mensen rijk worden dankzij connecties, corruptie, dwang of uitbuiting.” Einde citaat. Hier ontmaskert de keyzer zichzelf: hij geeft aan dat het er om gaat van rijk te worden. Welnu, rijkdom gaat over materiële zaken. En ieder deel van de koek dat ik heb, kan een ander niet hebben. Streven naar persoonlijke rijkdom is streven naar een zo groot mogelijk deel van de koek. Dàt is de cultuur van het kapitalisme. Hij heeft het over Piketty. Die toont aan dat de kloof tussen rijk en arm de laatste tijd enorm is gestegen. Zijn cijfers worden bij mijn weten door niemand betwist. Dat betekent dat het kapitalisme er toe leidt dat weinigen veel grotere delen van de koek verwerven. De massa van de mensen krijgt nog altijd slechts een splinterschijfje. En als de koek groter wordt, wordt dat splinterschijfje misschien een heel klein beetje dikker, maar vermits de schijven van de rijken meer toenemen in omvang, betekent dat niets.
Het vervolg van het artikel van de keyzer is niet terzake.