Doorbraak
Salman Rushdie’s kwelgeest preekt aan Universiteit Antwerpen
Lezing over multiculturele dialoog zonder dialoog
Ben ik islamofoob ? Neen, want ik heb geen angst voor de islam. Ik haat de islam ook niet. Maar ik ben wel overtuigd tegenstander omdat elke reflectie over het ontstaan, en de inhoud van de islam me steeds verder versterkt in de mening dat we te maken hebben met een totalitaire, imperialistische, discriminerende, en – in de brede betekenis van het woord – racistische ideologie, die zich verpakt als een godsdienst om zo haar opvattingen die totaal niet samengaan met de rechten van de mens, meer gezag te geven. Dat aspect vind je niet enkel terug in de islam. Ook de katholieke kerk heeft dat pad bewandeld. Maar dat is geen excuus voor de islam.
Mohammed was een krijgsheer die de boodschappen die Allah hem stuurde gebruikte om de mensen voor zijn overheersingsdrift te spannen.
Ja, toegegeven: Mohammed is gestart als een religieus leider, waarbij zijn leer nogal aansloot bij het Jodendom zoals de joden in de omgeving van Mekka dat beleefden. Etymologisch stemmen het Arabische Allah en het Hebreeuwse Elohim overeen. Joden voerden hun gebeden uit met het gezicht naar Jerusalem, en ook de Mohammed en zijn volgelingen baden aanvankelijk in de richting van Jerusalem. Mohammed had een tijdje zelfs de pretentie dat hij de door de Joden lang verwachte Messias was, en vele Joden gingen mee in dat verhaal. Maar door zijn levenswijze werd hij dan toch afgewezen als de grote Verlosser. Sinds toen is de islam getekend door haat voor de Joden.
Mekka was een bedevaartplaats, kruispunt van handelswegen, en al die handelaars brachten hun eigen goden mee. De Kaäba was een tempel, een soort Pantheon waar al die goden werden vereerd. Onder die goden ook Allah/Elohim. Mohammed blonk ook toen al niet uit in verdraagzaamheid en dialoog, en wilde de Kaäba reserveren voor Allah en de verering van de andere goden verbieden. Maar net zoals in Scherpenheuvel bracht de verering van die goden nogal wat inkomsten mee, en dus stootte zijn actie op zoveel tegenstand dat hij de stad moest ontvluchten. Zo kwam hij in Medina terecht. Daar slaagde hij er in om een aantal stammen te verenigen en een soort grondwet uit te vaardigen die van toen af als model diende voor alle door de moslims veroverde gebieden.
En zo was Mohammed niet enkel meer een religieus – maar ook een politiek leider.
Mohammed was niet alleen nogal onverdraagzaam, maar ook wraakzuchtig, en dus bracht hij een leger op de been en trok op tegen Mekka, de stad waaruit hij verjaagd was. Nu was hij ook een militair leider.
De militaire verovering van Mekka smaakte naar meer en Mohammed had nog een appeltje te schillen met de Joden die hem als Messias hadden afgewezen, en dus kreeg hij een visioen waarin hij door een vliegende ezel naar Jeruzalem werd gevoerd zodat hij daar voet aan de grond kon zetten. In de rotskoepel ( de moskee op de tempelberg) vind je zelfs nog een voetafdruk. Maar ik ben vergeten of die van Mohammed, of van de ezel was. Dat Allah hem naar Jerusalem had gevoerd maakte voor alle moslims duidelijk dat Jerusalem eigenlijk aan de islam toebehoorde, en dus veroverde kalief Omar in 637 de heilige stad. De kruistochten waren daar een antwoord op.
En nu komt een zogenaamd verlichte moslim een lezing geven in Antwerpen.
Ik moet eerlijk zijn: tegen beter weten in, hoop ik nog altijd dat er ooit een “verlichte” islam zal ontstaan. Maar het is echt tegen beter weten in, want ik zie niet in hoe in die duisternis ooit ergens een licht zal kunnen schijnen.
De teksten van Koran en Hadith lenen zich nu eenmaal niet echt tot een tekstkritische benadering. Maar voor wie de inspanning wil leveren: lees hier de koran
Ondertussen heb ik ook grote vragen bij de bereidheid tot dialoog die “progressieve”, “gematigde” imams uitspreken.
In Vlaanderen hebben we Khalid Benhaddou. (Lees een interview met hem op zijn eigen website
https://khalidbenhaddou.be/2017/04/26/wat-iemand-in-bed-doet-dat-is-tussen-hem-en-god/
Ik denk dat hij eerlijk is. Maar ik heb hem beluisterd op TV en in zijn oproep tot dialoog hoor ik vooral vragen om begrip voor de eigenheid van de islam en de moslim. Nu is daar op zich niets mis mee. Ik vind identiteit en eigenheid belangrijk, en het respect voor de eigenheid van de andere is de basis van een samenleving. Maar als het om concrete afspraken gaat moeten er soms toegevingen worden gedaan. En de bereidheid voor toegevingen lijkt me toch wel klein. Een voorbeeld: de hoofddoek. Zelfs mensen die de hoofddoek zien als een symbool van onderdrukking van de vrouw, moeten in mijn ogen toch de toegeving doen om geen probleem te maken over de hoofddoek in het openbare leven. Maar mag ik dan ook vragen aan moslima’s dat ze de hoofddoek even afzetten als ze achter het loket van een stad dienst doen ? In het interview op TV, kreeg Khalid dat niet gezegd en voerde hij een rondje pot draaien op.
Maar dat verwondert me natuurlijk niet: als je God als bevelhebber ziet, is het moeilijk om zijn bevelen zo maar een beetje uit te voeren. En laat nu niet toevallig Mohammed een bevelhebber zijn geweest, en Allah als godsbeeld dus ook serieuze trekjes van een bevelhebber heeft… Geef mij dan maar Jezus en zijn God die een lief vadertje is.
PS Iemand vroeg me waarom ik deze blog niet op een zondag publiceer, de dag waarop ik het altijd over religie probeer te hebben. Maar als religie en ideologie zo verstrengeld zijn, heb ik het vandaag misschien niet over religie.