Leg de lat hoger !

MO*

Geert van Istendael

Pas wie leert krijgt de mogelijkheid om klassengrenzen te slechten

Leve het leren! Leve de kennis!

Al jaren hoort columnist Geert Van Istendael met stijgende verbazing lieden toeteren dat je geen kennis meer nodig hebt. Dat de nadruk op kennis leggen in het onderwijs elitair zou zijn. Maar, stelt hij in een vurig pleidooi, ‘pas wie leert krijgt de mogelijkheid om klassengrenzen te slechten’

Die Geert van Istendael is een belgicist. Dat belet niet dat ik met die mens wel kan ik wel leven. Ook belgicisten hebben recht op hun mening. Maar van Istendael is tenminste intellectueel eerlijk. Dat kan je van een belgicist als  Walter Zinzen niet zeggen. Van Istendael lééft. Zinzen is een fossiel. Fossielen stinken. 

Als Van Istendael een conservatief is, wil ik dat ook wel zijn. Er is niets mis met een gezond conservatisme. Ik kom nogal wat zogenaamd progressieven tegen die progressief zijn om progressief te zijn. Het is een vorm van versterkt narcisme en dat is ziekelijk.

Laat ons dus maar uit het verleden behouden wat goed is en tegelijkertijd zoeken naar beter.

Wat van Istendael zegt over kennis is juist.

Het is niet voor niets dat de vraag: “Zijn er nog vragen ? ” op het einde van een toespraak of les wordt gesteld. Je kan slechts vragen stellen als je al iets weet.

Meestal stel ik dan geen vraag. Dat komt natuurlijk doordat ik niet graag spreek in een wat groter gezelschap dat me niet vertrouwd is. Die verlegenheid is een soort hoogmoed. Maar ik stel ook geen vragen omdat ik  echt geen vragen heb. De vragen komen later; als ik de toespraak wat verwerkt heb. Ik moet de tijd hebben om na te denken over wat ik nog niet wist, maar nu wel. 

Ik stoot hier op het verschil tussen weten en kennen. Kennen is meer dan weten. Het is verwerkt weten. Kennis plaatst het weten in een context. Weten is op zich onpersoonlijk. Kennis is persoonlijk want iedereen verwerkt het weten op een eigen manier.

Natuurlijk worden kennis en weten in ons gewoon taalgebruik door mekaar gehaald. Als ik dat doe verwoord ik het zo: ik kan mijn leerstof kennen, maar ik ken ze pas echt als ik ze ook in mijn eigen woorden kan uitleggen; liefst aan iemand die niet zo slim is als ik.

Ik moet hier geen didactisch traktaat schrijven. Ik zou het niet kunnen.

Maar laat het duidelijk zijn dat een onderwijs dat leerlingen niet stimuleert en helpt om kennis (in de zin van persoonlijk verwerkt weten) te verwerven waardeloos is.

De opdracht is: laat de leerling zoveel kennis verwerven als voor hem mogelijk is. Hoe meer kennis iemand verwerft, hoe meer hij kan betekenen voor de samenleving. De waarde van deze kennis valt natuurlijk niet samen met de waardering: iedereen die zijn mogelijkheden volledig benut (ook al zijn ze minder), moet evenveel gewaardeerd worden.

Didactici die verkondigen dat leerlingen geen leerstof moeten “leren” omdat ze alles kunnen opzoeken, verraden de leerling.

En de surrogaat linksen van deze tijd die vinden dat de lat omlaag moet omdat iedereen er moet over kunnen, halen niet enkel de lat omlaag, maar ook de leerling.

Linksen klagen graag aan dat ons onderwijs teveel leerlingen de school laat verlaten zonder diploma.

Natuurlijk moet een school er alles aan doen om alle leerlingen te laten slagen. Daarbij is er nog zeer veel vooruitgang te maken op gebied van didactiek, op gebied van het opstellen van examens en op gebied van evaluatie. – Ik laat de pedagogie nu even buiten beschouwing, ook al heeft die, zeker in het middelbaar, een grote invloed op de slaagkansen van de leerling. – Maar de lat lager leggen is onaanvaardbaar.

We moeten toch nog even doordenken over die lat.

Als de surrogaat linksen het over die lagere lat hebben, gaat het over het verlagen van de eisen aan kennis voor alle leerlingen die naar dat diploma streven. Dat is onaanvaardbaar. Want het benadeelt de leerlingen die wél  bekwaam zijn om meer kennis te verwerven. Het komt er op neer dat je de sterkere verzwakt om hem even zwak te maken als de zwakkere. Die surrogaat linksen hebben het ook graag over de sterkere schouders die de zwaarste lasten moeten dragen. Dat principe kunnen ze met hun lat afschaffen. Er zijn dan geen sterkere schouders meer.

Eigenlijk is het simpel: de lat moet zo hoog liggen als voor een leerling mogelijk is. Ze mag niet lager liggen dan de mogelijkheden van de leerling, maar ze mag ook niet hoger liggen.

Als het onderwijs dan slaagt in zijn opdracht levert het een leerling af die alles uit zijn mogelijkheden heeft gehaald. Dàt is de opdracht.

Nu kan je natuurlijk niet iedere leerling apart zijn lat geven. Dat is praktisch niet doenbaar. Daarom heb je verschillende afdelingen in het onderwijs: afdelingen met hoge latten en afdelingen met lage latten. Dat hebben we al. Voor mijn part kan dat nog beter worden uitgewerkt, maar in principe is het er al.

Op die manier kan je iedereen het onderwijs laten verlaten met een diploma zonder de lat te verlagen.

Even terug naar het dwaze gelijkheidsprincipe van de surrogaat linksen. Hun gelijkheidsprincipe gaat uit van een totaal perverse idee van gelijkheid: het gaat uit van de idee dat mensen met minder mogelijkheden “minder” zijn dan mensen met meer mogelijkheden. Om die mensen met minder mogelijkheden dus toch “gelijk” te schakelen, moeten de mogelijkheden van de sterkere buiten spel worden gezet.

Hiermee schakelen deze surrogaat linksen zich in in een kapitalistische logica: die van de concurrentie. Want in de concurrentie wint de mens met meer mogelijkheden (als hij ze ontwikkeld heeft) en is dus meer waard dan de minder begaafde.

Als die surrogaat linksen écht links willen worden moeten ze daarvan af. In een echt menselijke maatschappij worden mensen met minder mogelijkheden even veel gewaardeerd als mensen met meer mogelijkheden. Wie geeft wat hij heeft, is waard dat hij leeft. Wie logisch denkt, trekt dat door naar verloning !

En dan hoor ik de wolven al huilen: waarom zou iemand nog alles uit zijn mogelijkheden halen, als hij daarzonder toch evenveel verdient ?

Welnu: wie zich inzet op school (enkel) om later veel (of meer) te verdienen is een walgelijke figuur. Het is een algemeen verspreide motivatie die door het kapitalisme wordt gecultiveerd. Die motivatie is een van de factoren die leiden tot de perversie en decadentie van de samenleving.

De leerkrachten die hun leerlingen hiermee proberen te motiveren, moeten zo snel mogelijk worden verwijderd uit het onderwijs.

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *