Wat met het fascisme ?

Uitpers

Freddy De Pauw

Italiaanse (neo-)fascisten in het strijdperk

In enkele Italiaanse steden en gemeenten heeft zondag en maandag de tweede ronde plaats van de gemeenteraadsverkiezingen. De eerste ronde viel globaal genomen tegen voor rechts, maar binnen dat rechtse blok deden de erfgenamen van het fascisme, Fratelli d’Italia, beter dan de bondgenoten van de Lega en Forza Italia

Is dit een verontrustend bericht ? Of denk je: “Och die Italianen… Vlaanderen is Italië niet ! “ Gezien de vorige verkiezingsuitslag en de peilingen, zou ik dat toch niet zo maar durven stellen.

Er zijn mensen die belgië in stand willen houden omdat het linkse Wallonië een tegengewicht zou vormen tegen het mogelijk fascistische Vlaanderen. Maar ik zou daar toch niet echt gerust in zijn, want in Wallonië leeft het fascistische gedachtengoed zeker zo sterk als in Vlaanderen, of in ieder geval sterker dan gedacht wordt. Alleen krijgt het er geen vertaling in een politieke partij omdat de PS met haar perversie van het socialisme nu eenmaal de kiezers aan zich gebonden heeft. Maar de PS laat van haar pluimen en wordt opgejaagd door de Waalse PVDA. Het zou dan wel eens cynisch kunnen uitdraaien: precies door het succes van de PVDA zouden die fascistische kiezers kunnen losgeweekt worden van de PS en doordat ze niet dezelfde eigen-belang-binding zullen hebben met de PVDA als met de PS, zou dat de weg kunnen openen voor een echte fascistische partij in Wallonië. Voor een cynicus zou dit een ideaal scenario zijn: de PVDA als wegbereider voor de fascisten. Neen, ik vind het niet grappig.

Zeg niet dat het niet kan. Een recente peiling leert dat bijna 43% van de Walen één enkele leider aan de macht wil ! Dat is méér dan in Vlaanderen: 35% ! Brussel zit op 32%. Ik vermoed dat in Brussel het getal het laagst ligt omdat moslims geen menselijke sterke leider nodig hebben: Allah is hun sterke leider.

Het kan natuurlijk ook dat bij een groot verkiezingssucces van de PVDA in Wallonië een groot aantal Walen in Hedebouw die sterke leider zou zien. Dat brengt me tot de vraag: zou ik willen leven in een staat met Hedebouw als sterke leider ?

Bij de uitslag van die peiling denkt iedereen dadelijk aan de opgang van het fascisme. Ook ik. Een sterke leider valt in ons denken samen met fascisme. Maar als dan plots Hedebouw in het spel komt, stelt zich de vraag: leidt een een sterke linkse leider ook niet tot een vorm van (links) fascisme ? Of nog: was de Sovjet-Unie onder Stalin niet even fascistisch als Italië onder Mussolini ? Met dat verschil dat Mussolini geen massamoordenaar was. Hij liet wel hier en daar een politieke tegenstander vermoorden. Maar dat deed de belgische koning Boudewijn ook. Die deed het dan zelfs nog niet omwille van politieke redenen, maar omdat Lumumba een aanslag wilde plegen op zijn centen; gewoon uit koninklijke hebzucht.

Veronderstel nu eens dat Mussolini niet de fout had begaan om bondgenoot te worden van Hitler, zouden we dan nu kunnen roepen: lang leve Mussolini ? Klinkt dat raar ? Welnu, ik ga er van uit dat die bijna-meerderheid van de Walen die een sterke leider willen er van uitgaan dat Hedebouw géén massamoorden zou organiseren. Walen zijn geen slechte mensen. Blijkbaar geloven ze dus dat een vorm van “goed” fascisme mogelijk is. Is een “goede” dictator mogelijk ?

Als ik met die vraag mijn blog zou begonnen zijn, zouden de haren van de mensen op hun achterste poten dadelijk zijn gaan rechtstaan. Ik begeef me nu dus op een extreem heikel pad.

Laat me er nu even van uitgaan dat fascisme en nazisme niet zo maar samenvallen. Over het nazisme moeten we het hier niet hebben: het is per definitie extreem slecht. Een goede vorm van nazisme is een contradictio in terminis.

Het fascisme van Mussolini was wel niet per se racistisch of antisemitisch, maar is natuurlijk onaanvaardbaar omdat het wél het eigen volk als superieur ziet aan andere volkeren en het individu volledig dienstbaar ziet aan de staat. Het dictatoriale maakt dat de leider geen tegenspraak duldt en bereid is tot censuur en “uitschakeling” van tegenstanders. Ik beperk me nu tot duidelijke elementen.

Maar wat als een leider democratisch verkozen is en ook democratisch kan weggestemd worden, maar gedurende zijn mandaat geen rekening zou moeten houden met de meningen van anderen, en dus ook geen compromissen zou moeten sluiten die de daadkracht, efficiëntie en effectiviteit van de maatregelen bezwaren ? Een parlement zou dan een raadgevend orgaan van oude wijzen zou zijn, zonder beslissende stem. Wat als tegelijkertijd de leider toch ook een onafhankelijk gerecht zou respecteren ?

Let op de vraagtekens ? Ik beken dat ik er nooit eerder zo over heb nagedacht. Ik ben er dus nog lang niet mee klaar. Ik heb (nog) geen antwoord op die vraag. Net zoals de overgrote meerderheid van de weldenkende democraten is het bij mij nooit in mijn denken opgekomen om de democratie in vraag te stellen. Het fascisme was fout. Daarover moeten we toch niet nadenken ?

En ja, natuurlijk is het fascisme fout. Die idee houdt stand. Maar staat het foute fascisme zo maar gelijk met de evidentie van onze democratie ?

Wat er ook van zij: ik aanvaard geen taboes in mijn denken. Over alles mag en moet kritisch nagedacht worden. Wat gisteren evident leek, moet vandaag niet meer evident kunnen zijn en morgen misschien zelfs onaanvaardbaar.

Een blog is ook geen “artikel” en dient niet om uitgewerkte constructies voor te leggen. Ik weet niet hoe andere mensen hun blogs zien, maar voor mij is het een bedenksel: iets wat ik bedenk bij wat ik meemaak, lees, zie of hoor; bij de ideeën van anderen. Mijn blog moet je laten meedenken bij een denkproces dat bij mij op gang is gekomen. Dat proces moet niet afgerond zijn. Als het jou stof geeft tot denken en leidt naar een tegengesteld pad, is dat voor mij geen probleem.

Wie was het ook al weer die zei: “Die Gedanken sind frei ! “ In ieder geval een wijs man / vrouw / man-man  / vrouw-vrouw / man-vrouw / vrouw-man / twijfel-man-vrouw / vrijkiezende-man-vrouw / somsman-somsvrouw / niets.

Maar morgen moet ik wel nog even doordenken over die sterke leider.

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *