Sampol
De instellingen zijn te zeer verzwakt, de multinationals te zeer versterkt
Eigenlijk is het onvoorstelbaar dat een slimme mens als John Crombez zo blijft steken in een vastgeroest denkschema.
Ik heb veel respect voor Crombez. In de tijd dat hij nog partijvoorzitter was, was hij, samen met Bart De Wever, de enige die in debatten altijd intellectueel eerlijk bleef. Nu moet ik toegeven dat ik het heb over de Bart De Wever van toen. Nu ben ik niet meer zo zeker. Ik heb het gevoelen dat hij zo fel onder druk staat dat hij soms die eerlijkheid vergeet.
Maar goed, waar gaat het over ?
Crombez blijft steken in de tegenstelling overheid – markt. Als linkse wil hij een overheid die sterk die markt regulariseert.
Om te beginnen veronderstelt dat natuurlijk een linkse overheid.
Als we daarbij naar belgië kijken, blijkt zo ’n linkse overheid niet evident. Juist in tijden van crisis – als je een linkse overheid zou verwachten – is altijd de VLD mee aan de macht geweest, ook al had die partij daar electoraal gezien geen enkel recht op.
Het lijkt er op dat onze democratie er in slaagt om een liberale waakhond binnen te smokkelen in de overheid, juist als vanuit links standpunt een sterke overheid nodig is. Je krijgt dan een overheid die weliswaar meer vat heeft op de markt, maar ook die sterkere invloed gebruikt in het belang van het kapitaal.
Hét zwakke punt van Crombez lijkt me te zijn dat hij te weinig aandacht heeft voor de geschiedenis.
Je kan als linkse terecht aandacht hebben voor de relatie overheid – markt en in een sterke overheid een oplossing zien, maar als je naar onze economische geschiedenis kijkt, dan zie je dat het kapitalisme zich afspeelt in fasen. Er zijn fasen waarin het kapitalisme baat heeft bij weinig overheid en fasen waarin het baat heeft bij veel overheid. Een voorbeeld hiervan is Keynes.
Crombez denkt dat politieke feiten – verkiezingsuitslagen – bepalen of er al dan niet een sterke linkse overheid aan de macht komt. Hij denkt fout: de fase waarin het kapitalisme verkeert, bepaalt.
Als er door verkiezingen een linkse overheid aan de macht komt in een fase waarin het kapitalisme een rechtse overheid nodig heeft, dan zal die linkse overheid een rechtse politiek voeren. In 2013 was het de regering van de socialist Di Rupo die de wet op de loonnorm afdwingbaar maakte. Di Rupo legde de norm op 0% ! Nu is er heibel omdat de liberaal De Croo de norm op 0,4% legt. Maar toen het belgische kapitaal het nodig had, werd het gediend door een socialist.
Dat onze regeringen altijd uit verschillende partijen bestaan, is hier niet terzake.
Nu mag je van mij stellen dat ook de gewone mensen – werkers – er finaal baat bij hebben dat onze bedrijven concurrentieel zijn, en Di Rupo dus niet enkel het kapitaal heeft gediend. Maar dit toont juist aan dat het een kwestie van systeem is: want of ook de werkers er nu baat bij hebben of niet, maakt geen verschil: het blijft een rechtse politiek.
Of nog: de linkse overheid in dienst van het systeem. En dat systeem leidt finaal tot verrijking van de rijken, en dus ten koste van de werkers. Als het niet ten koste van de werkers hier is, dan toch ten koste van de werkers elders: als belgië de concurrentiestrijd wint, zijn er elders verliezers.
Een sterk overheidsingrijpen kan dus wel interessant zijn voor groepen werkmensen, het is aan het einde van de rit altijd in dienst van de rijken. En ergens betalen arbeiders er voor.
Onze overheid staat soms in dienst van de arbeiders, maar altijd in dienst van het kapitaal en nooit in dienst van de arbeiders als dat het kapitaal schaadt.
Onze vakbonden houden ons graag voor hoe zij met harde strijd onze sociale zekerheid hebben afgedwongen. Ze vergeten er bij te vermelden dat die sociale zekerheid na de tweede wereldoorlog, zeker even nodig was voor het kapitaal als voor het werkvolk: die sociale zekerheid verschafte het werkvolk het geld om de explosieve groei van de productie te consumeren.
Natuurlijk waren er belgische kapitalisten tegen die sociale zekerheid. Maar de belangen van de individuele kapitalist vallen niet samen met de belangen van het kapitaal. Of nog: de vakbonden hebben strijd gevoerd tegen kapitalisten, maar niet tegen het kapitaal. Integendeel: ze waren bondgenoten van dat kapitaal en hebben ertoe bijgedragen om het systeem in stand te houden.
Door de globalisering en de wereldwijde concurrentie van lage loonlanden is de sociale zekerheid op dit ogenblik niet meer interessant voor het kapitaal, en dus wordt ze afgebroken. Stoemelings, zodat de bevolking niet in opstand komt. Denk daarbij niet zozeer aan, bijvoorbeeld, beperking van de werkloosheidsuitkeringen in de tijd, maar wel aan de flexi-jobs, de uitzend-arbeid, de armoede-jobs…: ook zij zijn afbraak van de sociale zekerheid. En de vakbonden staan machteloos, terwijl ook zogezegd linkse regeringen daaraan meewerken.
De arbeidsdeal van De Croo verandert fundamenteel niets, integendeel: de sociale verbeteringen voor het werkvolk dienen om de flexi-jobs aanvaardbaar te maken, zodat de afbraak van de sociale zekerheid via die jobs kan voortgaan. De stijgende armoedecijfers spreken voor zich.
Neen, ik ben niet tegen vermenselijking van arbeidsomstandigheden, integendeel ! Maar denk niet dat ze fundamenteel iets oplossen.
De mensen zijn ontgoocheld in de overheid ? Het systeem maakt dat de overheid niet anders kan !
De ontevredenheid van de massa moet niet gericht worden tegen de overheid, zelfs niet tegen de kapitalisten, maar tegen het systeem.
Daar zie ik niemand mee bezig. Hallo Crombez ? Hallo Hedebouw ?
Van de Connerie moeten we niets verwachten.