Logia
Maarten Hertoghs: ‘Waarom wordt ‘diepgelovig man’ negatief geframed?’
Maarten Hertoghs is een brave mens. Ik niet. Hij probeert een uitleg te geven aan iets wat geen uitleg behoeft omdat het zo klaar als een klontje is.
Als hij dan toch tot het juiste besluit komt, verwoordt hij dat zo voorzichtig dat lezers onder de dertig jaar het zelfs niet zullen begrijpen omdat ze op school niet meer leren lezen, alleen nog leren kijken.
Ik zal het maar dadelijk zeggen zoals het is: deze titel in Het Laatste Nieuws is er boven gezet door een redacteur die het als fanatiek atheïst heel normaal vindt dat hij het er niet bij mag zetten als het over een moslim gaat, maar de kans niet laat liggen als het over een katholiek gaat. Want dan mag het.
Er lopen heel wat van die fanatieke atheïsten rond, combattief, agressief… tegen alles wat christelijk en zeker katholiek is, resultaat van jaren frustratie omdat die katholieke kerk haar zuilen had, machtsposities in nam in het maatschappelijk gebeuren, en dat kon omdat haar kerken nog altijd vol liepen, zeker op feestdagen en bij huwelijken en begrafenissen.
Aan de andere kant stonden de atheïsten die met minachting neerkeken op de mensgeworden domheid die de gelovige is, en met agressie hun frustratie afreageerden omdat ze zelf nog geen klein kapelletje vol kregen met aanhangers wegens geen inhoud en niets te bieden.
Want al weten mijn trouwe lezers dat ik bereid ben tot ongenadige kritiek op de katholieke kerk, doorheen al haar rotzooi slaagde die kerk er op een of andere wonderlijke manier toch in om wat zin te geven aan het leven, en troost in moeilijke tijden.
Op dat vlak heeft het atheïsme niets te bieden.
Nu wil ik niet de mens zijn die troost nodig heeft en heb ik God voor niets nodig, maar ik wil wel dat mijn leven zin heeft.
En zonder God heeft het leven geen zin.
Dat zeg niet ik, maar de goeroe van de atheïsten, de enigszins wansmakelijke Sartre die het nodig vond om de genocides van Stalin te vergoelijken. Raar dat de atheïsten de katholieke kerk verwijten dat ze heeft mee geheuld met moordenaars, maar hun eigen hogepriester zijn medeplichtigheid met de massamoordenaar Stalin vergeven.
Die Sartre ontdekte dat zonder God het leven geen zin heeft, en vermits hij het bestaan van een God domheid vindt, kàn het leven geen zin hebben.
Ik zou eerder, andersom, denken dat je na de holocaust tot het besluit komt dat het leven geen zin heeft, en er dus geen God is. Dat zou ik kunnen begrijpen.
Voor mij is het nog anders: ik wil geloven dat het leven zin heeft, en dus moet er een God zijn.
Nu kan je je afvragen of het wel zinvol is om absoluut te willen geloven dat het leven zin heeft.
Voor zover ik kan zien stellen beesten zich niet de vraag naar de zin van hun bestaan. Die vraag ontstaat samen met het ontstaan van het zelfbewustzijn. Gaia leest mee en dus durf ik niet beweren dat er geen beesten zijn die een vorm van zelfbewustzijn hebben. Apen zijn zo goed in na-apen dat ze soms gedrag vertonen dat wijst op een soort van zelfbewustzijn. Maar ik hoop dat het opperhoofd van Gaia geen klacht tegen mij indient omdat ik beweer dat dat beestige zelfbewustzijn toch niet even ver ontwikkeld is als het menselijke en ook niet zo ver dat het tot de zinvraag heeft geleid.
En dan is er iets raars: hetzelfde zelfbewustzijn dat de zinvraag inhoudt, leidt bij atheïsten er dan toe dat de zinvraag wordt afgewezen. Is dat vooruitgang in zelfbewustzijn of een regressie ? Is het atheïsme misschien een terugkeer naar het nog niet genoeg ontwikkelde zelfbewustzijn van de beesten ?
Bij alles wat leeft heb je opgang en neergang. Ik geloof dat er na elke neergang een nieuwe opgang komt die hoger uitkomt dan de vorige opgang. Ik ben dus fundamenteel optimistisch en zie het atheïsme als een neergang die zal gevolgd worden door een opgang die leidt tot een hogere vorm van zelfbewustzijn en dus religie of spiritualiteit.
Laat het duidelijk zijn dat we in onze Westerse wereld in een tijd leven die niet meer gekenmerkt wordt door geloof, maar door atheïsme. En het is geen mooie tijd.
Alhoewel ? Wordt onze tijd wel gekenmerkt door atheïsme ? Van atheïsme zou je nog kunnen zeggen dat het een overtuiging is. Atheïsme is nog altijd een activiteit van de geest. Onze tijd wordt gekenmerkt door leegheid van geest.
De acties van de gefrustreerde atheïsten hebben niet geleid tot atheïsme, maar tot leegte. Ze hebben het geloof vakkundig afgebroken, maar niets in de plaats weten te zetten.
En dus lopen onze straten vol met mensen die shoppen als voornaamste hobby hebben en voor wie de zin van hun leven er in bestaat om iedere week hun SUV perfect te poetsen, en als ze wat lui aangelegd zijn, te làten poetsen. Ik sta soms stiekem te luisteren als kaderleden, na een klassiek concert waar ze verplicht naartoe moesten omdat hun bedrijf sponsorde, onder mekaar een praatje slaan. Veel gespreksonderwerpen hebben ze niet: carrière en loon, vakantie en dat nieuwe restaurant dat nu hip is… Waarschijnlijk zijn er wel een paar bij die ook al van Beethoven gehoord hebben en van tetete teu, maar die passen zich aan aan en vermijden zorgvuldig om het daarover te hebben.
Op de VRT voeren ze studenten op kot op. De hoofdelijke leegte is verbijsterend.
Onze decadente samenleving verwekt een mensentype dat steeds meer geschikt wordt voor the Brave New World van Aldous Huxley.
André Malraux heeft ooit niet gezegd: “De 21e eeuw zal religieus/spiritueel zijn, of niet zijn.” Zelfs als hij het niet gezegd heeft, heeft hij gelijk.
Gelukkig kan de wereld nog op Biden rekenen, want die gaat iedere zondag naar de mis.
PS Mijn atheïstische vrienden, die ik zeer waardeer, weten wel wat ik bedoel.