Doorbraak
Hoe vast zijn uw overtuigingen?
Eerst dit: ik ben het eens met van der Meer over de zekerheidsvalstrik, maar heb de indruk dat de man toch niet helemaal eerlijk is: misschien ziet hij ook wel de zekerheidsvalstrik bij rechts, maar in ieder geval heeft hij het hier enkel over links, en natuurlijk ook over de islam. Maar ook bij rechts vind je hetzelfde fenomeen.
Het siert hem ook niet dat hij zijn betoog over de zekerheidsvalstrik misbruikt om zijn mening over het gendergedoe te ventileren. Ik ben het grotendeels met hem eens over dat genderisme, maar het past niet. Ik mag zo iets doen in een blog die niet meer dan een bedenksel is: ik schrijf gewoon neer wat ik bedenk bij lezing van een artikel. Als dat denken meandert, dan meandert mijn blog. Maar het past niet in een artikel.
Maar ik ben het wel met hem eens: de zekerheidsval ligt overal open gespannen en een veel te groot aantal mensen trapt er in.
En ook: als er iemand is die me niet moet komen vertellen wat de waarheid is, dan is het de overheid. De overheid is bemand door politiekers en die bestaan slechts bij de gratie van de leugen. Dat er hier en daar een loffelijke uitzondering is, verandert niets aan de algemeenheid. Of vind jij dat De Croo betrouwbaar is ?
Ik kan het niet laten: is van der Meer zeker van die zekerheidsval ? En als dat zo is, loopt hij dan niet het gevaar dat hij zelf in die val trapt ?
Mensen zijn dus op zoek naar zekerheid.
De vraag is dan: over welke zekerheid gaat het ?
We zijn misvormd door het wetenschappelijke denken. Er is ons wijsgemaakt dat we ons moeten laten leiden door de wetenschap. Nogal wat mensen denken dat iets waar is als de wetenschap het zegt. Dat is natuurlijk nonsens. Het gaat enkel over een praktische waarheid: als ik nu aanneem dat dit waar is, zal mijn handelen het meest kansen hebben dat het beoogde resultaat wordt behaald. Verder geraakt de wetenschap niet.
Maar doordat voor velen de wetenschap de godsdienstige overtuigingen overwonnen heeft, is de wetenschap de bron van waarheid geworden.
Ik ben er al lang niet meer geweest – het kan nu anders zijn – maar vroeger vond je in de VUB in Brussel overal de leuze “Scientia vincit tenebras”. Die tenebras dat waren de godsdiensten: de wetenschap overwint de duisternis van de godsdiensten. Ik heb zelden zoveel nonsens zo kort samengevat gezien. Ze moesten de VUB afschaffen.
Ook al ervaren de mensen constant dat de wetenschap géén zekerheid biedt, toch zit het er diep in en blijven ze op de wetenschap beroep doen om anderen rond te oren te slaan met hun zekerheid.
Neen, ik ontken de kracht van de wetenschap niet. Ze is nuttig om huizen te bouwen, maar als bron voor levensbeschouwing is ze waardeloos.
Daar valt dus het woord waar het over gaat: levensbeschouwing.
Eigenlijk gaat het niet om zekerheid, maar om levensbeschouwing.
Mensen hebben nood aan een levensbeschouwing: een manier van denken en kijken naar zichzelf en de wereld, die hen toelaat om in het leven te staan.
Met de godsdiensten is de levensbeschouwing weggevallen.
Wetenschap kàn geen vervanging zijn van levensbeschouwing.
Atheïsme is geen levensbeschouwing. Het is enkel afwijzing van een godsdienstige levensbeschouwing.
Mét de neergang van de godsdienst is er ook geen aanbod meer van levensbeschouwing.
Moslims klampen zich vast aan hun levensbeschouwing, ook al omdat ze zien dat wij er geen meer hebben. Het is positief dat ze een levensbeschouwing hebben. Alleen spijtig dat ze totaal pervers is. Hiermee heb ik niet gezegd dat de moslims pervers zijn.
Maar “wij” zitten er dus zonder.
Als ik vraag aan ouders welke levensbeschouwing ze hun kinderen meegeven, krijg ik geen antwoord.
Natuurlijk zijn er nog wat mensen die resten van de katholieke levensbeschouwing met zich meedragen – soms zonder het zelf te beseffen – maar er is zeker ook een grote leegte.
Hoe zien kinderen hun ouders leven ? Ze leven om te gaan werken, geld te verdienen en het dan uit te geven aan genot. Dat kan je ook een levensbeschouwing noemen.
Maar vele mensen beseffen op een of andere manier de leegte hiervan en gaan dan op zoek naar een eigen levensbeschouwing.
Het probleem is dat ze daarbij niet beroep kunnen doen op traditie, maar op zichzelf zijn aangewezen. En dus zoeken ze iets dat hun leven kan vullen. Maar een mens alleen, of samen met enkele anderen, is niet bekwaam om het te vinden. En dus komen ze uit bij deelterreinen.
Ze vinden iets wat goed lijkt en hun leven wordt er op ingesteld om dat goede te promoten. Ze hebben het dan over racisme, discriminatie, de afwijzing van migranten, genderproblemen, het klimaat, antikolonialisme… Dat voor de zich links wanenden.
Ook het fascisme is een levensbeschouwing. Dat voor de rechtsen.
Ze beleven een surrogaat levensbeschouwing.
Natuurlijk is elk van deze thema’s op zich waardevol, maar ze worden niet gekaderd in een groter geheel waardoor ze een plaats krijgen naast andere thema’s. Dat moét leiden tot extremisme. Er is niets anders. Het gaat helemaal hun identiteit bepalen. Als ze daarin geen gelijk krijgen, bestaan ze niet meer.
Dàt is de zekerheidsval waar van der Meer het over heeft.
Natuurlijk moet ieder mens zijn eigen levensbeschouwing “ontwerpen”. Maar dat is onmogelijk zonder de basis van een levensbeschouwing die eeuwen lang door mensen is ontwikkeld en verfijnd, gedragen door de ervaring van vele generaties die geleid heeft tot diepe wijsheid.
De mens van nu moet bijna op zijn eentje op 80 jaar bereiken waar miljoenen mensen samen eeuwen over gedaan hebben.
Een mens heeft zulke levensbeschouwing nodig, en op basis daarvan kan en moet hij deze dan personaliseren.
Het militante atheïsme en de verwording van het existentialisme hebben geleid tot de perversie van het postmodernisme: de mens die extremist wordt omdat hij geen houvast meer heeft buiten zichzelf.