Logia
Ides Nicaise: ‘Discriminatie van in de kleuterschool’
Als je een kind naar het buitengewoon onderwijs stuurt, zeg je tegen dat kind: je kan het niet.
Van mij mag je dat zeggen, als het kind het ook echt niet kan. Er is niets mis met iets niet kunnen.
Maar als je tegen een kind zegt: je kan dit niet, dan zal het dat ook niet kunnen. Ja, er zijn uitzonderingen, maar daar heb ik het hier niet over.
En dus moet je zeer zorgvuldig omspringen met “Je kan dit niet… !”
Als je tegen een kind zegt: “Je kan dit”, ook al kan het dit niet, bereid je enkel ontgoocheling, frustratie… want hoe het zich ook inspant: het zal niet lukken.
En dus moet je zeer zorgvuldig omspringen met “Je kan dit… !”
Een andere zaak is natuurlijk dat kinderen (en volwassenen ! ) ook moeten leren dat mislukken toegelaten is. Maar daar kan ik hier niet over doorbomen.
Onder invloed van een losgeslagen gelijkheidsdenken hebben de zich links wanenden de slinger laten doorslaan naar: je kan dit.
Op zich een goede idee, is de integratiepolitiek in het onderwijs verworden tot een nefast fanatisme.
Slaat de slinger nu de andere kant op ? Zeggen we nu weer te gemakkelijk: “Je kan het niet, ga maar naar het bijzonder onderwijs.” ?
Er is natuurlijk ook de begeleiding. Het meesterschap. Het kind heeft recht op een adequate hulp om zijn mogelijkheden maximaal te ontwikkelen.
Ieder kind is uniek en zou dus recht moeten hebben op zijn eigen “meester”.
In hoeverre is ons onderwijs zo geconstrueerd dat de leraar voor zijn klas een meester kan zijn voor ieder kind ?
Misschien moeten we ons zelfs de vraag stellen of “eindtermen” wel compatibel zijn met dat uniek meesterschap ?
Zijn eindtermen er niet op gericht om mensen af te leveren die een bepaalde kennis en kunde hebben verworven zodat ze “nuttig” zijn voor onze samenleving ? Dat Weyts de lat hoog wil houden, verandert daar niets aan.
Gaat “nuttigheidsdenken” wel samen met de maximale ontwikkeling van individuele leerlingen, intellectueel, maar ook emotioneel en vooral: met zin voor gemeenschap ?
Ja natuurlijk: we kennen differentiatie. Leerlingen die intellectueel hoger begaafd zijn, krijgen eigen opgaven. Hopelijk. Soms.
Maar welke leraar stelt zich de vraag: wat is eigenlijk het maximum waartoe deze leerling bekwaam is ? En welke middelen heeft die leraar om dat maximum te bepalen, niet enkel in een intelligentie-cijfer, maar ook concreet in zijn werk met die leerling ?
Voor mijn part is het belang van bepaling van het maximum even groot bij een zwakke leerling als bij een sterke. En omgekeerd.
Nicaise heeft het terecht over leerlingen die onterecht in het bijzonder onderwijs terecht komen omwille van een problematische thuissituatie.
Die leerlingen horen niet in het bijzonder onderwijs.
Maar wat als ze in het “gewoon” onderwijs komen ?
Focussen we ons dan niet teveel op de “handicap” van het kind ? Zijn we niet teveel bezig met zijn problemen ?
Moet er niet iemand tegen dat kind zeggen: “Jij kan dit. En dus gaan we daaraan werken.” ? Let op het woordje “we”. Belangrijk is om het kind zo snel mogelijk zo ver te krijgen dat het “er zelf wil aan werken”.
“Doe beter je best”. Het pleit niet voor een leraar als hij zulke nonsens verkoopt.
Is “Je kan beter.”, beter ?
Wat als de leerling het gevoelen heeft dat hij niét beter kan ?
Wat als die leerling echt wel beter kan, maar het niet alleen kan ?
De zoon van een vriend kwam in het middelbaar in de Latijnse terecht. Zijn eerste jaar ging het nog. Maar het tweede jaar was een ramp. Zijn leraar, een echte “meester” heeft toen gezegd: “… Maar hij kàn het ! Laat het hem opnieuw proberen.” Dat kind heeft zijn jaar overgedaan en gaat nu naar het einde van zijn middelbaar als een buitengewoon gelukkige jonge gelatineerde mens.
Soms moet je kinderen meer tijd geven. Soms moet je zeggen: je kan het en ik zal je helpen.
Als kinderen het moeilijk hebben door de thuissituatie, zal die hulp ook op die thuissituatie moeten gericht zijn.
Welke mogelijkheden heeft een school om te werken aan die thuissituatie ? Ik ga er van uit dat die mogelijkheden zeer beperkt zijn. En, meer nog: dat het niet gezond is als de overheid op een of andere manier een ideale thuis gaat ontwerpen en promoten.
Maar sommige problemen kunnen in school zelf opgelost worden.
Voor kinderen die thuis niet gestimuleerd worden om nog te werken voor school, of waar de omstandigheden daar niet voor geschikt zijn, kan de school een vorm van avondstudie organiseren.
Kan je sommige kinderen verplichten om daaraan deel te nemen ?
Mag ons onderwijs tegen ouders zeggen: onderwijs is onze zaak en jullie moeten ons daarin volgen ?
Ik ben felle voorstander van vrij onderwijs. Ouders moeten het recht hebben om zelf scholen op te richten en zelf te kiezen naar welke school ze hun kinderen willen sturen.
Op sommige plaatsen zijn ouders verplicht om hun kinderen naar een school in de buurt te sturen. De dwaasheid regeert !
Multiculturalisten eisen dat scholen multigekleurd zijn. Wat een nonsens ! Eigenlijk is die eis een belediging voor de gekleurde evenmens. Of wil je beweren dat een “zwarte” school niet bekwaam is om goed onderwijs te geven en goed geschoolden af te leveren ?
Maar als ouders mogen kiezen naar welke school ze hun kinderen sturen, mag die school ook eisen van die ouders dat ze zich inschrijven in het leer-en opvoedingsproject van die school. En dus mag de school een aantal activiteiten zoals ook avondstudie verplichten.
Uiteraard moet die avondstudie dan gratis zijn. Dat kost dus geld aan de gemeenschap. Maar ik ben er wel rotsvast van overtuigd dat als er één cent goed besteed is, het die cent voor de avondstudie is.
Als je die vrijheid van onderwijs goed organiseert, krijg je automatisch een groot aantal verschillende types van scholen, aangepast aan het publiek dat ze bereiken.
Je hebt dan geen bijzonder onderwijs meer nodig. Elke school is bijzonder.
Wat ik hier neerschrijf is natuurlijk geen realistische poging om onze onderwijs te verbeteren. Het is gewoon wat er in me opkwam bij het lezen van het artikel van Nicaise. Neem deze blog dus gewoon voor wat hij is: een bedenksel.