Vasten is bekering. Omkeren. Van richting veranderen …
Dat begint natuurlijk met de vraag: waar ben ik verkeerd aan ’t lopen ? Wat kan er beter in mijn leven ?
Weet je wat raar is ? Als je daarover begint in de vastentijd haken mensen af. Maar als ze bij Nieuwjaar goede voornemens maken, doen ze in feite juist hetzelfde. Alleen weet iedereen dat de weg naar de hel geplaveid is met goede voornemens. De bekering bij Nieuwjaar is oppervlakkig geneuzel.
Bekering gaat niet over goede voornemens maken.
Bekering gaat in de eerste plaats om het op gang brengen van een proces; een proces van bewustwording. Let op het woordje wording.
Als ik bij Nieuwjaar het voornemen maak om gezonder te gaan leven, is de bewustwording voltooid.
De bekering van de vasten is iets wat nooit voltooid is.
Eigenlijk is het iets wat heel ons leven moet gebeuren, iedere dag. De vasten is dan slechts de tijd waarin “het geloof” er ons aan herinnert, moesten we het vergeten zijn, en waarin we de bekering intensifiëren.
Een goede geestelijke oefening …
Oei, geestelijke oefening ? Ik ken vele mensen die geen enkel benul hebben van bewust geestelijk leven. En dus ook niet van bewuste ontwikkeling van geestelijk leven. Je kan hen dat niet verwijten: we leven in een samenleving die niet bezig is met geestelijk leven, doch met productie en consumptie. Voor de culturelen onder ons hoort bij die consumptie dan ook kunst – of wat voor kunst moet doorgaan in een geestelijk dode tijd.
Waar zouden ze op weg gezet zijn naar geestelijk leven ? Op school al zeker niet. Daar beperkt het geestelijk leven zich tot door reclame aangezwengeld vier stippen zetten tegen pesten, of het opruimen van zwerfvuil.
Maar als er iets is wat deze samenleving in deze tijd nodig heeft, is het geestelijk leven.
Bij wie mijn blogs leest, mag ik er van uitgaan dat hij openstaat voor geestelijk leven.
We moeten er niet veel over filosoferen. Laat ons het doen. En dus: een geestelijke oefening.
Het is niet moeilijk: het staat geschreven in een gedicht:
’t Is goed in ’t eigen hart te kijken nog even voor het slapen gaan.
Of ik van dageraad tot avond geen enkel hart heb zeer gedaan.
Of ik geen ogen heb doen schreien, geen weemoed op een wezen legde.
Of ik aan liefdeloze mensen geen woordeke van liefde zei.
En vind ik in het huis mijns harten,
dat ik een droefenis genas,
dat ik mijn armen heb gewonden om een hoofd dat eenzaam was…
Dan voel ik op mijn jonge lippen die goedheid van een avondzoen.
’t Is goed in ’t eigen hart te kijken en zo zijn ogen toe te doen.
Schrijfster: Alice Nahon
Ok, je mag dat romantiek noemen. Maar soms helpt romantiek. En, merk op: het klinkt goedgevooisd, maar eigenlijk is het een keiharde opdracht.
Een beetje zakelijker uitgedrukt: het is de opdracht om iedere avond je dag te overlopen; je de situaties te herinneren, en je af te vragen: waar heb ik kansen laten liggen om goed te doen; om goed te zijn.
Voor mijn part mag je die vraag focussen op je omgang met anderen; op het relationele vlak. Maar even goed kan het gaan over het opnemen van verantwoordelijkheid op het werk …
De opdracht is keihard omdat ze zoals alle oefeningen, discipline vraagt: in plaats van aan seks te denken, moet je aan Alice Nahon denken.
Een tip: hang ze boven je bed. Neen, niet Alice Nahon, maar een afbeelding van haar gedicht.
En neen, je moet deze oefening niet heel je leven iedere dag volhouden. Ik zegde al dat het om een proces gaat. Na een tijd zal je ondervinden dat je “spontaan” al tijdens de dag in allerlei situaties meer alert gaat worden voor het goede.
Maar je zal wel af en toe de oefening moeten hernemen.
Laat de vasten de tijd zijn waarin je Alice in je naar boven haalt.
PS Ik heb niets tegen seks. Alice en seks sluiten mekaar niet uit. Misschien zelfs word je seks beter als je daarvoor het gedicht van Alice hebt opgezegd.