MO*
‘Armoede is een schending van mensenrechten’
Sociaal werk gaat over mensen bijstaan, niet over hen proberen te veranderen
Wat een gelul.
Voorzeker: deze Miekes bedoelen het goed. Daarbij houdt het ook op. Ze zijn hooggeschoold en hebben het niet begrepen. Ze hebben het niet begrepen omdat ze vast zitten in denkschema’s, ideologietjes …
Ik ben de eerste om aan te geven dat de strijd tegen de armoede een structurele strijd is. In eerdere blogs heb ik me er al druk over gemaakt dat wat zich vandaag aandient als strijd tegen de armoede, boerenbedrog is: die strijd tegen de armoede verandert niets aan het feit dat het systeem tot armoede leidt. Die strijd tegen armoede is gewoon wat liefdadigheid, al dan niet van de staat, om mensen te helpen om in armoede te overleven. Zo lang iemand hulp moet krijgen, is hij arm, ook al krijgt hij zoveel hulp dat hij op vakantie kan gaan in het buitenland.
Die armoede is het gevolg van het kapitalistische systeem. Zolang dat systeem er is, zal er armoede zijn; als het niet hier is, dan elders.
Ik heb het daar in eerdere blogs al over gehad, ik ga dat vandaag niet nog eens opnieuw uitwerken.
En ja, dus de strijd tegen de structurele oorzaak van de armoede moet gevoerd worden.
En als je armen kan mobiliseren om die strijd te voeren, wil ik dat verwelkomen.
Maar er zijn mensen die niet functioneren in het systeem. Dat kan aan het systeem liggen.
Maar er zijn ook mensen die in geen enkel systeem zullen functioneren.
Denk aan een moeder met de cognitie van een zesjarige die een vijfde kind verwekt bij een ongestoord bezoek aan haar vriend in de gevangenis …
Denk aan de dakloze die ooit wel succesvol was, maar door omstandigheden een strijd heeft verloren en zich kapot zuipt …
Denk aan de jongere die opgroeit in Molenbeek in een gezin met ouders die er nooit in geslaagd zijn om mentaal weg te groeien uit hun Berberdorp (Kan je hen dat verwijten ?) ; die thuis geen enkele impuls heeft gekregen om iets te doen voor school; die door de islam met een verwrongen beeld van de man-vrouwverhouding zit; die gewoon niet past in omstandigheden waarin werk-ethiek belangrijk is; die door vrienden en misschien gebrek aan persoonlijkheid is meegetrokken in de drugstrafiek, daardoor in aanmerking is gekomen met het gerecht … Nu mag je van mij duizend maal herhalen dat ook deze jongere eigen keuzes heeft gemaakt en dus verantwoordelijk is, maar ik schrijf je op een briefje dat de overgrote meerderheid van de mensen die deze jongere de schuld geven, zelf ook onaangepast zouden zijn, als ze in die omstandigheden zouden zijn opgegroeid.
In ieder geval zijn ze niet erger dan iemand die opgroeit in een elitair gezin en zich ontpopt tot een psychopatisch succesvolle bedrijfsleider, of premier van een land.
Maar ze zijn wel arm.
Nu mogen de Miekes van mij het van de daken schreeuwen dat we de structuren moeten veranderen, maar als de Miekes tegelijkertijd voorhouden dat we moeten kiezen tussen de structurele of de conservatieve aanpak, dan tonen ze zich kamergeleerden die zelfs in fundamentele menselijkheid tekort schieten.
Als je met een beetje menselijke blik kijkt naar de mensen die ik zojuist beschreven heb, dan kan je toch niet zeggen: ik weiger om te proberen aan je te werken, en je aan te zetten om aan jezelf te werken ?
Dan kan je toch niet anders dan wanhopig op zoek gaan naar een oplossing voor de kinderen van die moeder van vijf met de cognitie van een zesjarige ?
En ja, ik gebruik het woord wanhopig, want mensen die voor de opdracht staan om de belangen van die kinderen te verdedigen worden wanhopig en moeten iedere dag vechten tegen die wanhoop en toch maar voortdoen, ook al weten ze dat ze tegen de bierkaai vechten. Ik heb een oneindig respect voor die mensen. En ik wordt kwaad als de Miekes zeggen dat ze slecht bezig zijn.
In mijn blogs doe ik niets anders dan aangeven dat het systeem en de structuren moeten veranderen, maar als je de concrete mens van hier en nu uit het oog verliest, loopt het grondig fout. Dan vergeet je de andere en ben je in je strijd tegen het systeem bezig met jezelf.
Een alternatief voor het kapitalisme veronderstelt een nieuwe mens. Wie tegen het kapitalisme strijdt, moet dus nu al bezig zijn met de vermenselijking van de mensen van nu.
Dat is een algemeen gegeven: iedere mens staat voor de opgave om echt mens te worden, en zijn omgeving staat voor de opgave om hem daarin te stimuleren. Iedereen staat voor de opgave om constant te veranderen en te groeien naar meer menselijkheid; met ontwikkeling van zijn talenten, zijn mentale vermogens en de ontwikkeling van openheid voor de andere en de bereidheid om zijn talenten en mentale vermogens in te zetten voor de andere.
Als dat geldt voor iedereen, dan ook voor de armen !
Dan geldt dat ook voor “beschadigde mensen”.
Wil het Mieke dan dat wij die mensen niet meer zien als beschadigde mensen ? Wel, als ze dat wil, dan ziet ze gewoon geen mensen meer. Waar haalt ze dan nog het recht om zich “sociaal werker” te noemen ?