De ezel ! Ik weet niet waarom, maar ik ben altijd al een grote ezelsvriend geweest, al ben ik er zelf geen.
Paarden vind ik ook wel mooi, maar er zitten teveel slechte karakters tussen. Geef mij dan maar de ezel. Ja, hij kan koppig zijn, maar alleen als hij daar een goede reden voor heeft. Als een ezel niet verder wil, kan je maar beter blijven staan, want verder wacht onheil.
En probeer eens met een paard een bergpad te begaan. Dat beest breekt zijn poten en stort je in de afgrond. Op een bergpad kan je nergens veiliger zijn dan op de rug van een ezel.
En is het bergpad nu juist niet een mooie metafoor van ons mensenleven !
En hoe komt dat ?
Een ruiter te paard kijkt neer op de gewone aardeling. Op een ezel blijf je kort bij de grond.
En heb je al ooit gehoord van een ezel die heldhaftig deelneemt aan een veldslag ? De slachtvelden van de geschiedenis liggen bezaaid met paarden. Geen ezel te bespeuren. Een ezel laat zich niet gebruiken voor oorlog. Hij wil niet weten van oorlog. Hij is een symbool van vrede, veel meer dan de duif, een van de meest hypocriete beesten die ik ken. De duif, symbool van vrede ? Die beesten doen op de nok van het dak niets anders dan ruziemaken. Daarom hou ik ook niet van de Heilige Geest. Teveel gelinkt aan de duif. Natuurlijk: bij Pinksteren verschijnt de geest in de vorm van een vurige tong. Dat vind ik wel mooi. Mijn lief houdt van mijn vurige tong.
Maar terug naar de ezel.
Vandaag vieren de katholieken Palmzondag. Voor triomfantelijke katholieken – gelukkig sterven ze versneld uit – is Palmzondag het feest van Jezus die als een koning door de massa wordt binnengehaald in Jerusalem. Die katholieken vinden dat koninklijke belangrijk. Zoals meestal hebben deze katholieken van het christendom niet veel begrepen.
De hoofdfiguur van Palmzondag is niet Jezus, koning der Joden. Het gaat ook niet om de palmen. Het gaat om de ezel.
Ok, Jezus wordt binnengehaald als een koning. Voor de domme Joden daar – er zijn ook slimme Joden fluistert de wokegevoelige in mij me in – zal die Jezus hen verlossen van de gehate belastingheffende Romeinen.
Daar dienen koningen voor: om oorlog te voeren. Door anderen te verslaan zijn ze ook koning geworden. Koningen zijn heersers te paard, winnaars op het slachtveld. Tegenwoordig doen ze zich wel voor als vredesduiven, maar je weet ondertussen wel wat ik denk van die hypocriete rottigheid.
Leopold II
Maar Jezus zit wel niet op zo ’n paard. Hij zit op een ezel. Hij is een koning die de zwaarden laat omsmeden tot ploegen, en vrede brengt zonder eerst “si vis pacem, para bellum” te brullen.
Door die ezel brengt Jezus de allerbelangrijkste boodschap voor deze – en àlle tijden: je kan geen vrede bewerkstelligen door oorlog te voeren. Ook niet door een zogenaamde “verdedigings-oorlog”.
Als gelovige mens kots ik van de verklaringen van onze democratisch verkozen politieke “leiders” die ons voorhouden dat we ons moeten verdedigen; dat we moeten strijden voor vaderland, vrijheid en democratie.
De enige weg naar vrede is die van de radicale geweldloosheid.
Moeten we ons dan niet verdedigen ? Wel, ik daag iedereen uit om de optelsom te maken: het aantal doden als gevolg van een oorlog, tegenover het aantal doden, slachtoffers van een niet democratisch regime …
Wat zijn al die gesneuvelden met de democratie na een oorlog ?
Ik weet dat deze redenering voor velen “ondenkbaar” is. Ze gaan uit van de idee dat zelfverdediging toch normaal, aanvaardbaar, nodig is. Ja, dat is zo op individueel vlak. Wees er maar zeker van: als iemand me met een mes bedreigt, zal ik proberen om hem onder zijn kloten te stampen.
Maar een oorlog speelt zich af op een ander vlak. In een oorlog schiet ik niet op de vijand omdat hij me bedreigt, maar omdat een officier me het bevel geeft. En die officier voert ook weer een bevel uit. Tenslotte kom je uit bij machtigen/rijken die hun macht/rijkdom bedreigd zien door andere machtige/rijken en aan de bevelknop zitten. Ondertussen zijn die machtigen/rijken er in geslaagd om de domme sul er van te overtuigen dat hij een held is als hij zijn leven geeft voor het vaderland; “voor vorst, voor vrijheid en voor recht !” (Brabançonne)
Jezus doorprikt dat hele verhaal.
Volgende donderdag zal hij na Het Laatste Avondmaal gevangen genomen worden. Om hem te verdedigen trekt Petrus zijn zwaard en hakt het oor af van een van de soldaten. Jezus neemt dat oor en zet het weer aan die stomme kop. Hij wil niet dat er geweld gebruikt wordt. “Wie met het zwaard omgaat, zal door het zwaard vergaan !”
Ik kan er niet omheen: als je het over Goede Vrijdag hebt, moet je het ook over Kerstmis hebben. En andersom.
Als je het over de dood van Jezus hebt, gaat het ook over zijn geboorte. En andersom.
Weer eens is het de ezel die dit duidelijk maakt.
Want al van voor zijn geboorte heeft Jezus op een ezel gezeten – in de schoot van zijn moeder. Aan zijn kribbe staat de ezel. Ondertussen zingen de engelen: Vrede op aarde !
Vrede op aarde … aan de mensen van goede wil !
De mensen van goede wil zijn niet de ruiters die te paard ten oorlog trekken. Het zijn niet Biden, Poetin, Ursulala von der Lüge, De Croot, Francken-stein … Het zijn de mensen die voortsjokken op een ezel.
Denk hierbij ook aan mijn blog van vorige zondag:
