Ignis
Dodenherdenking en bevrijdingsdag: laat de liefde ons wapen zijn
Ben Frie is een Hollander. Daar kan hij ook niets aan doen. Dat hij het een eer schijnt te vinden dat de top van het Hollandse gemene beste volk, de koning en koningin, aanwezig zijn op een feest, is natuurlijk al minder, een Jezuïet eigenlijk niet waardig. Maar goed, zelfs Jezuïeten zijn niet perfect.
Erger is dat hij de vrijheid bejubelt die wij hier in Europa kennen. Hij schijnt niet te beseffen dat dit een schijn-vrijheid is.
Er zijn natuurlijk mensen die er in slagen om zich (min of meer) los te maken uit de diepgaande manipulatie van de massa. Maar de meerderheid volgt gedwee, zelfs niet beseffend dat ze gemanipuleerd wordt. Dat onbesef is nu eenmaal een kenmerk van manipulatie.
Oorlog en hebzucht zijn natuurlijk van alle tijden.
Maar we leven nu in een economisch systeem dat de concurrentie cultiveert. Het streven naar winst is noodzaak, erger nog: je moet streven naar meer winst dan je concurrent, want als je winst niet groter is kan je niet evenveel investeren, vernieuwen, efficiënter gaan produceren. En doordat het product eigendom wordt van de kapitalist wordt sowieso ongelijkheid gecreëerd. Een en ander leidt tot onvermijdelijk tot kapitaal accumulatie bij weinigen. Het systeem leidt tot ongelijke verdeling.
Socialen proberen dan die ongelijkheid op te heffen door herverdeling, maar hoe kan herverdeling lukken als het systeem juist de meest hebzuchtigen aan de macht heeft gebracht ?
Het systeem bouwt ook op een mensbeeld. Tegelijkertijd creëert het ook mensen naar dat mensbeeld.
Binnen het kapitalistische systeem is er geen vrijheid, want het dwingt ons om te concurreren met anderen. Zelfs als je bewust beslist om niet te concurreren, doe je het toch omdat je in het kapitalisme niets kunt hebben of bereiken, tenzij ten koste van anderen.
Daarmee verlies je een belangrijke vorm van vrijheid: de vrijheid om te leven in diepe vrede.
Ik weet dat dit raar klinkt voor mensen die in onze samenleving zijn grootgebracht. Voor de meesten van ons is de concurrentie de meest normale zaak van de wereld.
We vinden het normaal om te gaan solliciteren en daarbij ons best te doen om de job te krijgen, zonder er bij stil te staan dat we daarbij anderen de job ontnemen.
Als er ergens een grote uitverkoop is, storten de mensen zich duwend en trekkend de winkel binnen. In onze pers wordt iemand die op de kop kan tikken waar hij voor kwam, als succesvol beschreven.
In de zogenaamde sportwereld verklaren de vedetten dat ze de overwinning verdiend hebben want dat ze er toch zoveel voorover hebben gehad … zonder te beseffen dat de verliezer er evenzeer voor geleefd heeft.
Ja, sommigen zijn dan in staat tot medeleven met de verliezer, maar we zijn niet in staat om ons af te vragen waarom er eigenlijk een verliezer moet zijn.
De enige sportmensen die qua vrede en vrijheid een beetje op niveau zijn, zijn de mentaal gehandicapten die allemaal een medaille krijgen en daar blij mee zijn.
Naast de concurrentie is er natuurlijk ook de hebzucht als vorm van onvrijheid. Ook hier zijn er mensen die zich proberen los te maken van die hebzucht en er zelfs in slagen. En toch: niet iedereen doet het, maar we vinden het allemaal toch normaal – en testaankoop propageert het – dat we van energieleverancier veranderen als de Vreg ons dat aanraadt. Is dat normaal ? Ja, binnen het systeem is dat normaal en zelfs noodzakelijk. Maar ondertussen proberen we toch maar om ons te verrijken of, voor de meesten van ons, om niet te verarmen. Waarom toch zijn we zo bezig met geld en bezit en zo weinig met diep geestelijk leven.
Geef toe dat de mensen bij ons, in onze tijd, uitblinken in oppervlakkigheid.
Doe de test en vraag aan de mensen in je omgeving waarom ze werken. Je zal er niet veel tegenkomen die getuigen dat ze werken om deel te nemen aan de opbouw van de samenleving.
Ja, er zullen politiekers zijn die dit zeggen. Maar gezien ze niet bereid zijn om in te leveren op hun al rijkelijk pensioen, klinkt dat toch niet geloofwaardig. Alleen de politiekers van de PVDA doen aan politiek tegen het loon van een gewone mens. Maar de PVDA is dan ook een sekte.
Onze samenleving wordt gekenmerkt door concurrentie en materialisme.
Ik heb dat hier nu beschreven op het niveau van de individuele mens.
Maar als dat het heersende is op het individuele niveau, is het dat ook op het niveau van de groepen, van de staten … en leidt het onvermijdelijk tot oorlog.
Niemand van ons wil oorlog. Maar als ons goed wordt uitgelegd dat we ten strijde moeten trekken om onze welstand te verdedigen, zijn we bereid tot massa-moordpartijen op de vijand die die welstand bedreigt.
Echte vrijheid is niet kunnen doen en zeggen wat je wil, maar de innerlijke vrijheid die gekenmerkt wordt door een vredig hart.
Natuurlijk mogen we streven naar welstand. Maar echte welstand is niet het resultaat van “pakken”, zelfs niet van “verdienen”, maar van delen.
Daarover meer in mijn blog van morgen.