Over het syndroom van Down en een betere wereld.

Streven

Nynke van Uffelen

Ongelooflijk oneerlijke aspecten van leven met Down syndroom

…wat is dat, een ‘rechtvaardige’ samenleving? Wat is juist, wat is eerlijk? Hoe maken we een gerechtvaardigde ‘dit is fout’-stelling? De stelling ‘deze situatie is onrechtvaardig’ kan niet zo gemakkelijk legitimering vinden. Zijn er morele feiten? Dat is een groot filosofisch probleem en zolang het onopgelost blijft, is elke roep om een betere samenleving ongegrond…

Kijk, van de ene kant beschouw ik me zelf niet als een wereldverbeteraar, van de andere kant kan ik niet ontkennen dat ik streef naar een betere samenleving.

Het denigrerende woord wereldverbeteraar wijst naar iemand met geitenwollen sokken die naïef denkt dat hij de wereld verbetert als hij met zijn eigen sokken begint. Als je die mensen observeert zie je ook dikwijls een vorm van narcisme: ze hebben hun goed zijn nodig om zich goed te voelen. Ik heb goed zijn helemaal niet nodig om me goed te voelen. Dikwijls voel ik me juist goed als ik niet goed ben, en het, bijvoorbeeld, over nep linkse politiek correcte nuttige idioten heb. Als ik nu toegeef dat ik het geregeld over nep linkse politiek correcte nuttige idioten heb om me goed te voelen, geef ik ook mijn eigen narcisme toe. Dat ga ik dus niet doen. Ik denk – hoop – dat mijn uitspraken voortkomen uit verontwaardiging. Onrecht maakt me woedend. En dan heb ik de neiging om wild in het rond te slaan. Verbeter ik daarmee de wereld ?

Wat er ook van zij: als ik naar de wereld kijk, is het onmogelijk om niet te gaan streven naar een betere wereld, want onze wereld van nu oogt niet fraai. Ja er is veel goeds en veel mensen zijn bewonderenswaardig in hun inzet voor anderen. Maar die goedheid is er niet dank zij de wereld, maar ondanks de wereld.

In mijn boek Eutopia doe ik een poging om het beeld van een betere wereld te schetsen. Als ik dit artikel gelezen had toen ik dat boek schreef, zou het er anders uit gezien hebben, en zou ik meer aandacht besteed hebben aan erkenning op persoonlijk, juridisch en sociaal vlak, zoals die in dit artikel beschreven wordt. Ik raak dit thema wel hier en daar aan, maar heb het niet genoeg uitgediept, en, vooral: ik had het meer structureel moeten behandelen.

Want het is belangrijk: wij écht linksen denken te gemakkelijk in termen van structuren, en te weinig in termen van mensen. Voor mij blijft dit een van de grote mankementen van de “linkse” constructies zoals we die hebben gekend in Rusland, China, en nu in Korea. Ik besef nu dat mijn sympathie voor Cuba niet enkel te maken heeft met huisvesting, onderwijs, gezondheidszorg voor iedereen, en materiële vooruitgang voor de armsten, maar ook met een vorm van begrip voor de mens als persoon.

Als wij, écht linksen, er niet in slagen om in ons discours het thema van erkenning een plaats te geven, heeft het geen waarde.

Nynke van Uffelen past deze erkenning dan toe op mensen met het Down Syndroom. En ze heeft gelijk. Als er in mijn Eutopische wereld geen plaats is voor mensen met het Down Syndroom, is hij niet de moeite waard om er voor te strijden. Dan heb ik Eutopia voor niets geschreven, en verknoei ik de tijd die ik besteed aan mijn dagelijkse blogs. Dan kan ik beter geitenwollen sokken gaan breien.

Ja, ik weet het, gehandicapte mensen, zijn een last, zowel voor de mensen die dicht bij hen staan, als voor de samenleving. Ik heb er alle begrip voor als de ouders en naaste familie van iemand met Down het soms niet meer zien zitten. Vooral dan is de nabijheid van anderen, en de steun van de samenleving belangrijk. Ook de mensen die zorgen voor anderen hebben erkenning nodig: op persoonlijk, juridisch en sociaal vlak. Misschien moeten slimmeren dan ik daar toch maar eens wat dieper over gaan doordenken.

Als ik dit toepas op de coronacrisis, dan vragen de witte lakens en het acht-uur handgeklap toch om nog aanvulling die wat minder gratuit is.

Nynke heeft het over abortus. Misschien moeten ik daar toch nog iets over zeggen. Niet concreet over die abortus, maar over wat er achter steekt. Dit thema behelst vele facetten, en het is niet mogelijk om het hier uitputtend te behandelen. Maar toch dit:

Ja, die mensen betekenen een last. Maar is dat op zich een reden om “nieuwe” mensen het recht op leven te ontzeggen ? Als ik dat doortrek eis ik abortus met terugwerkende kracht voor Guy Verhofstadt en Maggie het blok, en kom ik uit op een lijst zo lang dat er overal ziekenhuisbedden moeten worden bij mekaar gezocht en speciale afdelingen worden opgericht waarin dokters de taken van verpleegkundigen overnemen. En raad eens wie helemaal boven aan mijn lijstje staat ? Ik geef je een tip: hij woont in een kasteel, en beweegt zich voort alsof hij het speen heeft.

Maar genoeg ernstige praat.

De mens is niet maakbaar. Want wie zou hem dan maken ? Jij ? Ik ? Adolf ? Beeld je in dat Trump zou bepalen hoe een mens zou moeten zijn ? Of dr. Van Ranst ? Je wil toch niet dat àlle mensen het speen hebben ? Want iedereen die de mens zou maken, zou hem maken naar zijn beeld en gelijkenis, zoals God in het scheppingsverhaal.

Neen, ik zeg het je voor de zoveelste maal: lees het meesterwerk van de geniale en veel te weinig gelezen Aldous Huxley, The brave new world.

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *