MO*
Dankbaarheid voor zorgverleners is soms een rookgordijn dat veel lelijks verhult
Bieke Purnelle heeft al dingen geschreven waar ik kwaad van werd. Maar nu heeft ze gelijk, en dus word ik ook nu weer kwaad. Maar niet op haar, maar op deze rotwereld en het krapuul dat deze wereld zo rot maakt.
Ik denk dat het woord helden niet goed gekozen is. Maar een semantische discussie brengt niets bij. Dat mensen in de zorg helden worden genoemd, doet me denken aan de grote socialist Achille Van Acker die de mijnwerkers uitriep tot ereburgers van dit onland. Ondertussen crepeerden die mensen wel door de stoflong.
Nu heeft de federale regering ondertussen een zogenaamd historisch akkoord gesloten met de vakbonden van het verzorgend personeel en zal er 1 miljard euro worden vrijgemaakt om de lonen, en arbeidsomstandigheden te verbeteren. Die regering wordt daarom alom geprezen. De loftrompetten worden geblazen. En dat is grappig. Want die federale regering brengt als zodanig niets bij aan dat geld. Het is ons geld. Het komt van de belastingen. Ofwel zullen wij die 1 miljard betalen door belastingverhogingen. Ofwel zal die 1 miljard worden afgetrokken van wat andere mensen zouden krijgen.
Purnelle klaagt terecht de vermarkting aan. Maar die vermarkting geldt niet enkel de zorg, doch is algemeen. Ook cultuur, sport en ontspanning zijn totaal vermarkt. Het nieuwbakken centrale examen in het onderwijs zal bijdragen tot de vermarkting daarvan omdat het de concurrentie tussen scholen stimuleert. Wie de vermarkting aanklaagt, moet ook het kapitalisme aanklagen.
Een van de ongerijmdheden van het kapitalistisch systeem vinden we ook terug in de verloning van de zogenaamde zachte beroepen. Ik ben het er niet mee eens, maar laat ons nu even aannemen dat het normaal is dat iemand die achter de vuilniskar aanholt, serieus minder verdient dan iemand met een hoger diploma. Maar vanwaar het verschil in verloning tussen mensen met gelijkwaardige diploma’s in de “zachte” sector en die in de “productieve” sector ?
Een leerkracht (algemene vakken) die zich kapot heeft gewerkt om toch les te geven tijdens de lockdown vertelde me dat het eigenlijk niet rechtvaardig is: hij had aan zijn leerlingen van het beroeps verteld hoeveel hij verdiende. Hun reactie: “Maar mijnheer, gij zijt zo slim en hebt zo lang gestudeerd, en nu verdient ge minder dan mijn pa aan de band. Zeker als hij overuren doet…” Ik vind niet dat leerkrachten meer moeten verdienen. Als iemand van zijn loon fatsoenlijk kan leven, heeft hij een fatsoenlijk loon. Maar het verschil met mensen in “de privé” is niet rechtvaardig. Ook dat is het kapitalisme: alleen wat winst oplevert wordt echt gewaardeerd. Natuurlijk heeft de industrie ook leerkrachten en gezondheidswerkers nodig, maar die dragen slechts via een lange omweg bij tot de winst.
Over loonvorming is er natuurlijk veel meer te zeggen. Lees daarvoor mijn boek Eutopia pag. 526 e.v.
Maar geen zorgen: het zal niet lang meer duren of het probleem van de last die de gezondheidszorg legt op de overheid lost zich op. Liberalen kicken er op en domme mensen laten zich eraan vangen: de belastingen moeten omlaag. Rechtuit gezegd: ook ik betaal niet graag belastingen, zeker niet in de aanfluiting van een staat die belgië is. Maar of minder belastingen een verbetering zijn?
Ik heb het in eerdere blogs al gehad over de immense kapitaalaccumulatie: de rijken hebben een enorme berg geld verzameld en vinden niet meer genoeg kansen om het te investeren. Daarom moeten er nieuwe sectoren worden aangeboord, sectoren die tot nu toe werden beheerd door de overheid. En dus heeft het kapitaal het oog laten vallen op onderwijs, gezondheidszorg, ouderenzorg, openbaar vervoer… en staan we voor een privatiseringsgolf. Bij wijze van voorbeeld: in een ziekenhuis van het OCMW kan de kapitalist niet investeren en geen winst maken. In een privéziekenhuis wel. Een tussenstap is de privaat publieke samenwerking die tegenwoordig opgang maakt.
Op het eerste zicht is die privatisering misschien een goede zaak voor de belastingbetaler. Als de staat geen ziekenhuizen meer moet bouwen, kan hij minder belastingen innen. Maar natuurlijk: de boel moet nog altijd bekostigd worden. Wat de gebruiker niet meer aan de staat betaalt, zal hij aan de kapitalist betalen. De eindsom zal hoger liggen, want bij de vroegere som, komt nu de winst voor de kapitalist. Dat de staat via de sociale zekerheid nog zou tussenkomen in de som die de gebruiker aan de kapitalist betaalt, verandert niets aan de eindsom.
In theorie zou het zelfs kunnen dat door een privatisering een dienst goedkoper zou worden. Maar dan is ofwel de dienstverlening van minder kwaliteit, ofwel wordt er bespaard op personeel: op aantal, kwaliteit, en/of loon van het personeel. De winst voor de kapitalist ia altijd een belasting voor de beurs van de gewone burger.
Die evolutie is dus geen vooruitgang voor de gewone man. Toch zal ze zich doorzetten, hoezeer de vakbonden zich ook verzetten. We leven nu eenmaal in het kapitalisme. In het kapitalisme is het kapitaal de baas. En het kapitaal heeft die privatisering nodig.
De federale regering wordt gedomineerd door de liberalen, aangevuld met cd&v-ers van de liberale strekking. Voor die mensen is meer geld voor de zorgverlening iets waar ze voor huiveren. Toch hebben ze dat miljard beloofd. Of daarin echte waardering voor de helden meespeelt is weinig waarschijnlijk. Zeker speelt opportunisme mee: de angst voor aanhoudend protest van de zorgverleners die in deze tijden van hun heldendom zeker massaal zouden gesteund worden.
Maar misschien is het ook cynisme: als de privatisering zich doorzet zoals deze liberalen wensen en verwachten, zal dat miljard op de kortste keren terug geschroefd kunnen worden.
PS Je kan Eutopia gratis lezen en/of downloaden, ook in ebookformaat op deze website onder de rubriek Publicaties.