Knack
‘Kritiek op het coronabeleid overstijgt de bestaande politieke breuklijnen’
Bert De Munck heeft gelijk. Ik heb het veel over links en rechts. Maar eigenlijk zijn die begrippen zo meerduidig dat ze nergens meer op slaan.
Als ik het over nep linksen heb, rijd ik bijna de hele Vlaamse linksigheid tegen haar kar, want die mensen zijn er eerlijk van overtuigd dat ze echt links zijn. Ze schijnen niet te begrijpen dat ze ingekapseld zitten in een denken dat niet ontvoogdend werkt maar mensen juist in een gareel sleurt.
Ons socialisme is een linksigheid die denkt dat ze moet zorgen voor de mensen. Als mensen problemen hebben, moet de staat die voor hen oplossen.
Dàt is waarschijnlijk de belangrijkste fout van de aanpak van de coronacrisis door de overheid: de overheid doet alsof zij het probleem moet oplossen en dat de mensen gewoon moeten uitvoeren wat de overheid beslist.
In deze coronacrisis wordt overduidelijk dat dit niet enkel over socio-economische problemen (armoede) of materiaal welbevinden gaat, maar ook over geestelijk welbevinden. Het antwoord van links op de geestelijke en spirituele problemen, is een pleidooi voor het opdrijven van het aantal psychologen. De mensen hebben niet meer psychologen nodig, maar meer vriendschap.
Wat de materiële problemen betreft vindt links de oplossingen in uitkeringen.
Onze sociale zekerheid wordt alom bejubeld. Ze is natuurlijk beter dan het rauwe kapitalisme, maar ze draagt niet bij tot de vermenselijking van de mens, want ze degradeert hem tot een hulpbehoevende in plaats van aan te zetten tot zelfredzaamheid. En ja, die zelfredzaamheid zal soms hulp nodig hebben. Zelfs de sterkste redt het niet alleen.
Ik heb het er gisteren al over gehad. Mensen hebben gemeenschap nodig en het is in die gemeenschap dat mensen de steun en de uitdaging moeten vinden om zichzelf te ontwikkelen.
Welnu, de staat kan niet die gemeenschap zijn.
Onze sociale zekerheid heeft geen gemeenschap als basis, maar een nationaliteit. Nu kan het koningshuis wel de vlag en de brabançonne promoten en De Croo het fantoom van het team en “tous ensemble” oproepen (in dienst van dat koningshuis en het belgische grootkapitaal)… die belgische gemeenschap is een kunstmatig gedrocht, net zoals alle nationalistische gemeenschappen.
Een echte gemeenschap is altijd kleinschalig.
Naast het socialisme heb je natuurlijk ook nog het marxistisch-leninistische links. Het betekent niets in onze samenleving, maar zelfs als het dat wel zou doen, zou dat niets bijbrengen voor de persoonlijke ontplooiing van mensen, want het onderwerpt de mens aan de ideologie en degradeert hem tot een functie.
Neen, ik ben het niet helemaal eens met Bert De Munck over de manier waarop hij pleit voor kruidengeneeskunde als een vorm van autonomie en zelfbeschikking. Maar hij heeft wel gelijk als hij de dictatuur van de wetenschap aanklaagt; en zeker op gebied van gezondheid.
Er is iets raars in dat wetenschappelijk denken.
Neem nu een Frank Vandenbroucke. Hij laat zich helemaal leiden door wetenschap en ratio. Nochtans kan de wetenschap geen enkele aanspraak maken op zekerheid of op juistheid. Het is eigen aan de wetenschap dat ze voortdurend vooruitgaat, wat betekent dat ze op elk ogenblik niet meer correct is. Dat is zeker zo op gebied van gezondheid. Daarmee beweer ik niet dat we de wetenschap opzij moeten schuiven, maar wel dat ook de wetenschap met gezond verstand moet worden gebruikt.
Het probleem van het wetenschappelijk denken bestaat er in dat elke wetenschapper een specialist is en zijn wetenschap beperkt tot bepaalde aspecten van het totale plaatje. Het gezond verstand moet dat totale plaatje in het oog houden.
Er is meer: binnen bepaalde perken heb ik als individu het recht om ongezond te leven.
Bij wijze van voorbeeld: er zijn mensen die er voor pleiten om het roken totaal te verbieden omdat een roker de “gemeenschap” veel geld kost aan geneeskundige zorg. Maar er zijn rokers die de gemeenschap niets kosten. Dan kan je statistisch beginnen te denken en op basis daarvan besluiten dat je die weinige rokers die niets kosten toch moet uitschakelen. Maar moeten we daaruit besluiten dat we de roker met longkanker de geneeskundige zorg daarvoor moeten ontzeggen ?
Interessanter is de idee dat elk individueel recht moet beleefd worden binnen een gemeenschap. Nogmaals: die gemeenschap is niet de staat. Het kan de familie zijn, of een geloofsgemeenschap, of voor mijn part een voetbalclub die van haar spelers vraagt om niet te roken. Op zich heb ik geen probleem met een moslimfamilie die enkel halal wil eten.
Belangrijk hierbij is wel dat een gemeenschap nooit een gesloten groep mag zijn. Als een gemeenschap zich sluit voor anderen, wordt het een kliek en wordt ze verstikkend. De gemeenschap moet dus openstaan voor nieuwkomers. Aan de andere kant moet ze ook altijd zonder problemen aanvaarden dat mensen er uit stappen.
In zo ’n gemeenschap zal het individu als individu tot zijn recht kunnen komen terwijl zijn individualisme tegelijkertijd vermenselijkt wordt en de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid zelfs zal versterkt worden.
De Munck heeft het over Illich en het onderwijs. Wat ik zeg over de gemeenschap is ook van toepassing op het onderwijs. Ik ben hartsgrondig voorstander van het vrij onderwijs, georganiseerd door gemeenschappen die het recht hebben op een eigen mensvisie. Wij kennen het gemeenschapsonderwijs. Die naam is orwelliaans: een bedrieglijk en manipulerend taalgebruik. Het gemeenschapsonderwijs is eigenlijk staatsonderwijs. Het is nodig, maar enkel als noodoplossingelijke aanvulling op het vrij onderwijs.
En ja, dan zullen er wellicht mensvisies ontwikkeld worden die niet de mijne zijn. Sommige zal ik bekampen, andere proberen te overtuigen. Maar liever dat dan een pensée unique, zelfs al zou die juist zijn.
De beste en enige manier om de uitwassen van een vrij denken te voorkomen is de inbedding van denken in een open gemeenschap.
En wat corona betreft: (her)lees mijn blog van 29 maart.