Cubanismo
Referendum (24/02) nieuwe grondwet. “In Cuba had ik nog nooit eerder zo’n aanpak meegemaakt”.
Een nieuwe grondwet in Cuba ? Kan dat interessant zijn ? Voor ons is die nieuwe grondwet natuurlijk niet belangrijk. Maar wél interessant is de manier waarop ze tot stand is gekomen. En die manier is gewoon indrukwekkend.
Natuurlijk wordt de hele zaak geleid door de Communistische Partij. Maar als die partij er in slaagt 8,5 miljoenen Cubanen van de in totaal 11,5 miljoen te mobiliseren is dat een prestatie die ik in onze zogezegde superieure democratie nog niet snel zie gebeuren. En dat blijft zo, zelfs als de cijfers overdreven zouden zijn.
Onze grondwet is in mekaar geflanst door een elitair groepje franstalige parvenu’s. Dat wil op zich niet zeggen dat ze niet goed is, maar wél dat de bevolking er geen inspraak in heeft gehad. Ook de latere wijzigingen van onze grondwet zijn gebeurd zonder groot maatschappelijk debat, en beslist op de canapés van de Wetstraat. Vraag maar eens aan de modale belg om onze staatsstructuur uit te leggen. Cuba is in onze ogen misschien geen formele democratie, maar in de feiten heeft de bevolking er meer inspraak dan bij ons.
Er zit een zwak punt in het Cubaanse gebeuren. Het huidige Cuba is ontstaan uit een staatsgreep door Fidel Castro en de zijnen. Die staatsgreep is gebeurd van uit een opstand tegen de uitbuiting van de bevolking door een bende rijken, verkocht aan, en gesteund door de Amerikanen. Dit heeft geleid tot een duidelijke ideologie die een economisch systeem voorstond waarin de kapitalistische perversie van individueel winstbejag werd uitgeschakeld. Uiteraard waren er na de staatsgreep nog altijd een aantal mensen in het land die het niet eens waren met de nieuwe weg. Als die dan ook nog eens de steun kregen van de CIA, was het onvermijdelijk dat een aantal van die mensen in de gevangenis terecht kwamen. Ja, je kan die politieke gevangen noemen. Maar het zijn hier dezelfden die de politieke gevangenen in Cuba aanklagen, maar hun mond houden over de politieke gevangenen in Spanje. En ik wil nog wel eens zien wat er hier gebeurt als bijvoorbeeld de pvda een echte machtsfactor zou worden, en hier een ander politiek en economisch systeem zou willen installeren. Wedden dat er ook hier dan politieke gevangen zullen zijn ?
En ja, ook in Cuba is er corruptie. Het feit dat in het economisch systeem het individueel winstbejag werd uitgeschakeld, heeft natuurlijk dit winstbejag niet in de harten van mensen uitgeschakeld. Er zijn dus zeker mensen die zich onterecht hebben verrijkt. Dat zal nooit helemaal uit te sluiten zijn. Maar het zit niet in het systeem. Daarbij wordt dan wel eens aangehaald dat Fidel zelf ook wel rijkelijk woonde. Ik weet niet of het waar is. Maar in ieder geval moeten alle belgicisten daarover hun smerige mond houden, want zij steunen het braaksel van Laeken dat ook graag een beetje luxe heeft. En Fidel heeft dan nog iets betekend voor zijn land, iets wat je van het braaksel niet kan zeggen.
En ja, de Cubaan heeft het niet breed. En vanuit Miami, Florida, waar de rijke Cubanen hun toevlucht hebben gezocht, krijgen de Cubanen voortdurend berichten over hoe goed ze het daar wel niet hebben. En als die Cubanen dan de vergelijking maken, komen ze natuurlijk in de verleiding om het Castro-syteem te ruilen voor het Amerikaanse. Maar ze vergeten dan dat het precies de rijken zijn die in Miami sier maken, en dat er ondertussen in Miami ook een groot aantal Cubanen leven aan de onderkant van de samenleving. En de onderkant van de samenleving in de US ligt serieus lager dan die bij ons, en zeker dan in Cuba.
Als je de welstand van Cuba wil vergelijken, moet je niet vergelijken met de US, of Europa, maar met andere ontwikkelingslanden, die wél in het kapitalistische vaarwater zijn gebleven. Niet zo ver af ligt Haïti. Als je Cuba met Haïti vergelijkt, is Cuba het aards paradijs. In 2016 was de levensverwachting in Cuba 79,74 jaar. In de US 78,69. Kan het duidelijker ?
Een van de grote argumenten tegen Cuba is het feit dat Fidel een dictator zou geweest zijn, en dat Cuba dus geen democratie is. Cuba is inderdaad geen democratie naar ons model. Maar waarom zou ons model het enige moeten zijn ? Of het beste ? Wie objectief kijkt ziet dat Fidel een dictator was als het er op aankwam om zijn revolutie te beschermen tegen de aantasting, waar ik het al over gehad heb. Maar daarnaast zijn er weinig landen waarin de bevolking zoveel geraadpleegd is geweest, zoals ook nu weer bij de nieuwe grondwet. In ieder geval is er geen enkele reden waarom een onland dat een toppunt van ondemocratie, zoals het koninklijk braaksel, onderhoudt superieur zou zijn.