Doorbraak
Maagd zijn in de Turkse gemeenschap
De schrijfster van dit artikel is Pinar Akbas, medewerkster van Zuhal Demir. Ook al heb ik bedenkingen bij de opvoering van een treffend voorbeeld omdat onterechte veralgemening om de hoek loert, toch treft dit artikel me omdat het over diepe menselijkheid en medemenselijkheid gaat.
Ik vind het niet belachelijk als een jonge vrouw haar maagdelijkheid wil bewaren voor de zéker ware.
Dat geldt ook voor een jonge man. Iedereen heeft het recht om zo te denken en te leven. Respect daar voor. Maar ik walg ervan als deze manier van denken en leven aan mensen wordt opgelegd. Ook als de druk cultureel gebonden is.
Het culturele aspect is belangrijk, want in principe ga ik uit van respect voor andere culturen. Het contact tussen culturen kan verrijkend zijn. Het kan voor een modern “meisje” van hier verrijkend zijn om de opvattingen van een Turks meisje (ook van hier) over maagdelijkheid te leren kennen. Maar het is niét verrijkend als dit Turks meisje tot die opvattingen is gekomen, niet door bewust denken en kiezen, maar door een verstikkende sociale druk. Opvattingen mogen voor mijn part als een ideaal worden voorgesteld. Maar het is niét ok als mensen er worden op aangesproken dat ze het ideaal niet hebben bereikt. Dat geldt ook voor de ethiek (ook de seksuele ethiek) van bijvoorbeeld de katholieke kerk. En iedereen heeft ook het recht om het door de eigen cultuur voorgestelde ideaal af te wijzen. Tenslotte is er slechts één criterium waarop je het gedrag van mensen ethisch mag beoordelen: heb je iemand pijn gedaan ? Ook jijzelf hoort bij die iemand.
De diepere grond van de heisa rond de maagdelijkheid is natuurlijk de opvatting dat een vrouw eigendom is van een man. Hij koopt haar door een bruidsschat te betalen, en heeft van dat ogenblik “recht” op haar. Dat veel mannen hun vrouw goed behandelen is in die context niet relevant: ik ken veel mannen die meer aandacht en zorg hebben voor hun auto dan voor hun vrouw.
En toch kan je die mannen niet persoonlijk terecht wijzen. Van een oude, bijna analfabetische man of vrouw die is opgegroeid in een bepaalde cultuur kan je niet verwachten dat hij/zij zich door persoonlijke ontwikkeling en denken aan de opvattingen van die cultuur ontworstelt. Zeker niet als die man of vrouw terecht komt in een nieuw en vreemde cultuur, en de oude cultuur een belangrijk element is in de identiteitsbeleving.
Pinar Akbas kan het weten en als ze wijst op de verantwoordelijkheid van de vrouwen zelf, is dat terecht. Maar wie steunt die vrouwen als ze tegen de sociale druk willen ingaan ? Die steun kan er op persoonlijk vlak zijn. Maar moet er ook meer algemeen niets gebeuren ?
Daarom ontbreekt er voor mij één element in dit artikel (al zal ze dat in een andere context waarschijnlijk wél aanbrengen).
Ik denk niet dat we het recht hebben om ons, bijvoorbeeld met regelgeving, te moeien met de persoonlijke beleving van een cultureel element op zich, ook al zijn we het er niet mee eens. Maar ik vind het onaanvaardbaar dat we met subsidies organisaties ondersteunen die deze achterlijke cultuur promoten.
En als er regelgeving mogelijk is die racistische en fascistische partijen voor de rechtbank kan brengen, dan moet het ook mogelijk zijn om organisaties die mensonterende opvattingen en praktijken verspreiden, en, in sommige gevallen, zelfs met fysieke druk opleggen, gerechtelijk aan te pakken. Tenslotte gaat het in dat racisme en fascisme ook om menselijkheid. Ik zie het verschil niet.
Tenslotte moet ik ook mijn waardering uitspreken voor de moed van Pinar Akbar, en Zuhal Demir om in deze verkiezingstijd een belangrijk gedeelte van hun kiezerspubliek te confronteren met uitspraken die hen zeker stemmen zullen kosten. Ze hadden zich ook op de vlakte kunnen houden. Pet af !