Uitpers
De kinderen van de mondialisering
Francine Mestrum straalt optimisme uit. Ik bewonder dat. Maar ik deel het niet. Ik ben er van overtuigd dat geen enkele van de nieuwe “opstanden” een a-kapitalistische samenleving ook maar één stap dichterbij brengt.
Over de Arabische lente moeten we het niet meer hebben. Die heeft geleid tot islamisering. De islam heeft geen enkel antikapitalistisch potentieel, niet als religie en niet als ideologie. Als linkse partijen zich tot moslims richten is dat enkel electoraal opportunisme waarbij ze mensen wijs maken dat ze meer zullen krijgen als ze voor die partijen stemmen. Zo ontwikkel je hebzucht. Een a-kapitalistische samenleving zal gekenmerkt worden door solidariteit. Dat is het tegenovergestelde van hebzucht. De solidariteit die links nu propageert is een aanfluiting van solidariteit omdat ze de mensen leert dat ze moeten samenspannen om meer te hebben. In echte solidariteit delen mensen omdat ze bereid zijn om minder te hebben.
De beweging van Anuna en Greta is helemaal opgekocht door het kapitaal. De transitie naar een klimaatgunstige wereld is een kapitalistisch project geworden. In Europa heet dat project “Green Deal”.
Bij de antiracisme beweging moet je een onderscheid maken tussen de focus op politiegeweld en op structureel racisme. Als morgen de politie zwarten (en blanken) niet meer in een wurggreep zal nemen, zal dat geen enkele kapitalist deren. En als overmorgen elk structureel racisme uit de wereld zal gebannen zijn, zullen de zwarten het misschien beter hebben, maar nog altijd niet beter dan de witte werkers die nu lijden onder het kapitalisme. Als in Vlaanderen geen enkele zwarte of bruine, gele, rode, groene of welke kleur dan ook… nog opmerkingen zal krijgen over zijn kleur of de raad zal krijgen om terug te keren naar vanwaar hij gekomen is, zal dat niets veranderen aan de afbraak van de sociale zekerheid.
Natuurlijk kan ik een verband leggen tussen het milieuprobleem of het racisme en het kapitalisme. Maar het kapitalisme heeft antwoorden die de strijd zonder onderwerp maken. De huidige strijd kan meer gelijkheid brengen in de wereld – ik ben daar voor – maar de nieuwe gelijkheid zal een grotere gelijkheid tussen armen zijn. De ongelijkheid tussen arbeid en kapitaal zal er niet door verdwijnen. Natuurlijk ben ik voor de antiracistische actie, maar als mensen denken dat ze links zijn door het antiracisme te steunen, hebben ze het toch niet goed begrepen.
Wat Mestrum zegt over de vakbonden is interessant. Mestrum heeft het uitdrukkelijk over hun organisatiemodel. Daarin heeft ze gelijk. Maar ik hoop dat ze de vakbonden niet als een middel tot antikapitalistische strijd ziet. Fundamenteel zijn de vakbonden het eens met het kapitalisme. Ze proberen enkel een tegenmacht te vormen tegen het kapitaal door de solidariteit van de arbeiders te organiseren. In feite maken ze daar waar ze echt invloed hebben (dat is bijna nergens als je de wereld globaal bekijkt) het kapitalisme aanvaardbaar. Dat is contraproductief. Overigens ben ik er van overtuigd dat de top van de vakbonden schandalig gecorrumpeerd is en verkocht aan het kapitaal.
Wat het organisatiemodel van de vakbonden betreft is er eigenlijk geen hoop dat dit er zou komen binnen de bewegingen die Mestrum aangeeft. Ik zie mensen wel in massa op straat komen. Maar er zijn voor die mensen geen gronden om solidariteit op te bouwen. En dus kunnen ze ook geen macht uitoefenen die steunt op die solidariteit. Die solidariteit zou in ieder geval gerelateerd moeten zijn aan de arbeid om antikapitalistisch krachtig te kunnen zijn. De solidariteit onder de leden van een zwemclub speelt dan even niet mee. Dat geldt ook voor de solidariteit binnen een groep mensen die ijveren tegen racisme. Zo ’n groep zou een mooie solidariteit kunnen bouwen tussen zwarten en witten. Elke oefening in solidariteit is welkom. Maar de strijd tegen het kapitalisme moet gevoerd worden in een economische context en op het werkveld.
Op het werkveld zie ik geen enkel initiatief op dat vlak. De mensen die zich daarmee zouden kunnen bezig houden verkiezen om hun energie te steken in politieke partijen. Ik heb eerder al aangegeven dat binnen het kapitalisme de politiek in dienst staat van het kapitaal. Dat is systemisch en structureel. Dit betekent dat zelfs een radikaal antikapitalistische partij als ze aan de macht komt het kapitaal zal dienen. Ze zou met een volstrekte meerderheid wel een “communistisch” land kunnen organiseren, maar als dat niet wereldwijd zou gebeuren, is de mislukking onvermijdelijk. Op dit ogenblik zijn er twee landen die zich communistisch mogen noemen: Noord-Korea en Cuba. Maar Noord-Korea houdt enkel stand door totale geslotenheid. En het bewonderenswaardige Cuba moet geleidelijk aan toch meer en meer toegevingen doen aan het kapitalisme in de samenleving. China is een ander duidelijk voorbeeld.
Als ik doordenk over Mestrum betekent een en ander dus dat we naar de oprichting moeten van vakbonden die niet meer gericht zijn op solidariteit als tegenmacht tegen het kapitaal, maar als tegenmacht tegen het systeem. Dat is iets anders dan radikale sociale eisen stellen zoals, bijvoorbeeld, de FGTB probeert te doen. Die vakbonden zouden dan wereldwijd moeten samenwerken om een economie te organiseren die niet meer concurrentie als motor heeft; waarbij winst uitgesloten is; en waarin het kapitaal (grondstoffen, machines, energie…) eigendom zijn van de werkers. Daar is nog wel wat werk aan de winkel. Ik benieuwd wie de strategie zal uitwerken die de acties van deze vakbonden zal bepalen. Vraag het niet aan mij. Daar ben ik echt niet slim genoeg voor. Hallo, Raoul Hedebouw ? Misschien moet je je energie minder steken in stemmengewin en meer in de oprichting van zo ’n vakbond met een uitgekiende strategie ?