Oikos
Van onwetendheid naar inzicht, van inzicht naar actie: een persoonlijk pad naar duurzamer leven
Peter Carpentier is een brave mens, maar hij heeft er niets van begrepen.
Om te beginnen ben ik nog niemand tegengekomen die me kon uitleggen wat CO2 is, hoe het vrijkomt… gewoon omdat ik niets ken en snap van scheikunde. En als iemand me op basis van statistieken probeert te overtuigen van C02 als oorzaak van de opwarming, krijgt hij een schop onder zijn kont. Want van statistiek weet ik wel iets. Niet veel, maar genoeg om te weten dat je met statistiek nooit een oorzakelijk verband kan aantonen.
Betekent dit dat het probleem van de opwarming me niet interesseert of dat ik het ontken ? Neen, maar het is niet mijn probleem, juist omdat het voor mij gewoon onmogelijk is om het te bevatten.
Het is zelfs niet nodig dat ik het bevat. Iedere dag pas ik mijn gedrag aan aan wetenschappelijke feiten die ik niet bevat. Ik adem zelfs zonder te weten wat zuurstof eigenlijk is en waarom zuurstof goed is en “hoe heet het ook weer” slecht.
Vraag eens aan de mensen wat elektriciteit eigenlijk is… En hoeveel mensen zijn er die ook maar iets gelezen hebben of kennen van de klimaatwetenschap ? Nochtans zijn we ondertussen allemaal specialisten geworden; of althans, dat denken we. Ik niet.
Greta en Anuna zijn onnozele wichten die genieten van de aandacht en zich laten misbruiken door gewiekste winstjagers om ons met hun onschuldige meisjesogen te manipuleren. Het is niet voor niets dat grootouders drijfveren zijn geworden van hun actie: voer kinderen op en grootouders zijn tot alles in staat.
Maar Greta en Anuna hebben in één zaak gelijk: vertrouw de wetenschappers. Ik wéét dat ze niet te vertrouwen zijn, maar ik heb geen keuze: als ik de wetenschap niet vertrouw verkas ik in de kortste keren naar nergens, want de wetenschap ontkent het bestaan van de hemel.
Net zoals bij de wetenschap weet ik zeker dat de overheid mij belazert. Als je een lijstje wil maken van slechte mensen, begin je met de politiekers. Maar de samenleving kan niet zonder overheid. Als anarchist word ik er ziek van dat ik dit moet toegeven, maar beeld je eens in wat er met onze samenleving zou gebeuren als de overheid de ongematigde imams hun gang zou laten gaan.
En zo ben ik nu op een punt beland waarop ik niet anders kan dan aannemen dat er een wetenschappelijke consensus is over het klimaatprobleem. Zelfs als ik er aan twijfel of die consensus er wel echt is en ik weet dat de wereldgezondheidsorganisatie een smerige belangenvermengende bende is, kan ik toch niet anders dan meegaan met het verhaal van die wetenschappers.
En als ik dan vaststel dat overheden wereldwijd van China tot de VS het klimaatprobleem ernstig beginnen te nemen, kan ik niet anders dan toegeven dat dit probleem moet aangepakt worden.
Maar ik moet geen wetenschapper zijn om te weten dat wat brave Peter vertelt larie en apekool is als het er om gaat om het probleem op te lossen.
Om te beginnen is Peter een elitair geval. Wie met zijn zoon pittige boswandelingen kan gaan doen, hoort bij de elite. Ik hoor daar ook bij, maar ik ben bij mijn boswandelingen nog nooit een Marokkaan uit Molenbeek tegengekomen. We moeten ons dus geen illusies maken: de overgrote meerderheid van de mensen hoort niet tot die elite. Ze maakt geen boswandelingen; plant geen bomen; maakt ruzie over al dan niet varkensvlees, maar niet over geen vlees; koopt niet bij de bioboer om de hoek in de korte keten. Het klinkt raar, maar de auto vervangen door de fiets is elitair. Armen kunnen zich die besparing niet veroorloven, want obesitas is oververtegenwoordigd bij de armen en velen hebben zelfs geen werk.
De toestand is ernstig en dringend ? Het is vijf na twaalf ? Welnu, als je de massa tot de gewenste gedragsveranderingen wil brengen zal dat in ieder geval toch wat te veel tijd vragen.
Maar zelfs als morgen iedereen even goed zou gaan leven als Peter, zal de opwarming geen zier vertragen. Vele kleintjes maken een groot ? Ja, maar in ieder geval niet groot genoeg. De wetenschappers – ja, ik ben een enthousiast volgeling geworden – hebben het ons ondertussen voorgerekend: de som van de individuele vervuiling is een borrelnootje in de vervuilingsorgie.
Als de overheid het meent dan pakt ze de grote vervuilers aan.
Ik heb het ooit ergens gelezen: Honderd bedrijven zijn verantwoordelijk voor 71 procent van de wereldwijde broeikasgasuitstoot sinds 1988, volgens een rapport van het Carbon Disclosure Project (CDP) uit 2017. 25 bedrijven daarvan zijn weer verantwoordelijk voor de helft van die uitstoot. De hoofdrolspelers zijn de oliemaatschappijen, het Russische gazprom (hallo Tinne ,) de winstjagers die nog altijd investeren in steenkool, het schaliegas (hallo Tinne ?)
Alleen dààr is op relatief korte termijn met drastische maatregelen resultaat te halen. Maar als je op die korte termijn moet werken, zal je ook niet zonder de kerncentrales kunnen.
Maak je geen illusies: de overheden zullen die grote vervuilers niet aanpakken. Ze zijn verkocht en geïnfiltreerd.
Maar dat ze ondertussen wel ophouden met gewone elitaire mensen schuldgevoelens aan te praten en Greta en Anuna een megafoon te geven om mij van de ondergang van de mensheid te beschuldigen.
Moet ik dan niets doen ? Natuurlijk wel, ik ben even goed narcist als Peter en vind het dus belangrijk om mezelf goed te vinden. Ik ben zuinig met water; poets mijn tanden slechts eenmaal per dag; douche slechts éénmaal per week; vervang minstens éénmaal per week een vleesmaaltijd door veel drank; ben gestopt met werken; heb van een Turk (leve de multicultuur ! ) een oud bestelwagentje gekocht voor het vervoer van mijn biogroenten, rechtstreeks van de boer; en ben in bosgebied gaan wonen om nauwgezet op te volgen of daar niet wordt gekapt. Mijn buurman heeft zijn kettingzaak al weggedaan. Alvast mijn geweten en lucht zijn proper.