MO*
Moeten we ontwikkelingssamenwerking afschaffen? Tom De Herdt vindt van niet
We zijn allemaal landen in “verkeerde ontwikkeling”
Waar is de tijd dat we het gewoon hadden over arme landen of zelfs over achtergebleven landen ? (Let op het woord achtergebleven. Het zal terugkomen.) Maar ook toen al slopen er politiek correcten door de gangen en mochten we het niet meer hebben over arme landen, maar moest het gaan om ontwikkelingslanden en ontwikkelingshulp. Maar ja, ook dat “hulp” was natuurlijk denigrerend. En zo werd het dan ontwikkelingssamenwerking, net alsof iemand die hulp nodig heeft, plots geen hulp meer nodig heeft als je die samenwerking noemt. Ondertussen moet het toch wel duidelijk zijn dat die landen er op eigen houtje niet geraken. Dus hebben ze hulp nodig.
Het gaat over armoede.
Ik ga hier niet filosoferen over wat armoede eigenlijk is. Maar op dit ogenblik is iedereen het er over eens dat armoede relatief is: iemand kan alles hebben wat nodig is om te overleven en toch arm zijn als hij veel minder heeft dan andere mensen in zijn buurt. Een arme bij ons, zou qua levensomstandigheden een rijke zijn in Congo. Daarom kiezen migranten er voor om hier in armoede te leven in plaats van terug te keren naar huis.
Dat is van belang, want het maakt de triomfberichten van kapitalistische vehikels als de VN belachelijk als die ons voorhouden dat door de kapitalistische groei de armoede daalt doordat de mensen langer leven, meer voedsel ter beschikking hebben… Dat zal wel zo zijn, maar in de rijke landen is de vooruitgang groter geweest dan in de arme, wat betekent dat op de wereld door dat langer leven het aantal armen gewoon gestegen is.
Daarmee stoten we op dé hoofdoorzaak van de armoede: het kapitalistisch systeem. Het is simpel: de motor van dat systeem is de concurrentie. Bij concurrentie heb je winnaars en verliezers. De arme landen zitten in het kamp van de verliezers. De armoede zal daar pas verdwijnen als ze in het kamp van de overwinnaars geraken. Maar dan zitten wij in het kamp van de verliezers.
Het besluit is duidelijk: binnen het kapitalisme is er geen oplossing.
Maar goed: van het kapitalisme zijn we nog niet zo dadelijk af. Wat kan er dan gebeuren binnen het kapitalisme ?
Economische ontwikkeling stimuleren is op zich niet moeilijk. Maar het haalt in de overgrote meerderheid van de arme landen niets uit. Het probleem is politiek.
Een duidelijk voorbeeld is Congo. Door zijn ertsrijkdom is het een van de rijkste landen van de wereld. Alleen bereikt die rijkdom niet de gewone burger. De opbrengst verdwijnt naar het buitenland. Naar Brussel en het koninklijk paleis. En dat kan omdat in Kinshasa een dictator aan de macht is die een deal heeft met Brussel: Brussel steunt hem om aan de macht te blijven in ruil voor de ertsen. Hij krijgt een deel van de ertsrijkdom en mag zijn eigen bevolking voor eigen profijt uitbuiten. Ontwikkelingshulp betekent gewoon verrijking van de potentaat. De idealistische ontwikkelingshelper die de mensen in een dorp helpt om waterputten te graven denkt dat hij hiermee enkel die mensen helpt. Maar hij vergeet dat de potentaat die mensen een waterbelasting oplegt of gewoon de put tot zijn eigendom verklaart en dan de mensen laat betalen voor hun water. Zeg niet dat het niet gebeurt. Ik wéét dat het gebeurt. En zelfs als het niet zo cru wordt gespeeld, blijft er het feit dat van elk beetje groei van welstand van die mensen door belastingen en corruptie het overgrote deel naar de potentaat vloeit.
Daar stoten we op het probleem van de democratie.
Congo is formeel een democratie. Maar die vervult niet de rol die een democratie zou moeten vervullen: ze oefent geen controle uit op de machthebber en dus heeft die vrij spel voor eigen verrijking. In een echte democratie gaat de opbrengst van de economie naar de burgers.
Nu is ook bij ons de democratie nog nep. Binnen het kapitalisme is een echte democratie nu eenmaal niet mogelijk vermits de macht bij het kapitaal ligt. Maar onze democratie is wel genoeg democratie om het afromen van de rijkdom door het kapitaal te beperken en een groter deel van die rijkdom naar de mensen te laten gaan.
In Congo is de democratie totaal nep. En dat ligt niet enkel aan de dictator, maar ook aan het feit dat de bevolking niet klaar is voor een echte democratie. Congolezen zien verkiezingen niet als een middel om een instituut te installeren dat de leider controleert. Maar wel om een “goede” leider te kiezen. Die goede leider blijkt dan telkens opnieuw een slechte leider te zijn. De enige leider sinds het invoeren van de democratie in Congo die het in zich had om een goede leider te zijn, Lumumba, is op bevel van Boudewijn vermoord.
Je kan de Congolezen niet verwijten dat ze niet klaar zijn voor de democratie. In Europa is de eerste idee van democratie ontstaan in Griekenland, meer dan 2000 jaar geleden. We hebben er meer dan 2000 jaar over gedaan om tot onze huidige democratie te komen.
In Afrika is de eerste idee van democratie ontstaan na de kolonisatie. Die historische achterstand kan je niet in enkele jaren wegwerken. Inderdaad: Afrika is een achtergebleven continent. Ik hoor de nep linkse politiek correcte nuttige idioten al krijsen dat het de schuld is van de kolonisatie. Maar krijsen is een teken van domheid.
De enige manier om die achterstand versneld in te halen is onderwijs.
Als Meryame Kitir écht de geschiedenis wil ingaan als de eerste minister van ontwikkelingssamenwerking die naam waardig, dan besteedt ze al het beschikbare geld aan de oprichting van scholen en het sturen van belgische leerkrachten naar Congo. En ze zorgt er voor dat Thisekedi zijn vuile poten van dat onderwijs af houdt.
Maar ik maak me geen illusies: Kitir is de excuustrut van de socialisten. Er moet toch één oprecht linkse in die vivaldi zitten, nietwaar ?
Wel Meryame, probeer het: zet heel je budget in op onderwijs in Congo en breng ons dan op de hoogte van de reactie van De Croo.