Knack
‘Meer concurrentie is niet goed voor u’
Sacha Dierckx repliceert op een boek van een zekere Eeckhout; ik veronderstel ook, meer concreet, op een interview van Gie Goris met die Eeckhout op MO*.
Ik heb dat interview op MO* gelezen en me afgevraagd hoe het in godsnaam mogelijk is dat MO* een stem gaf aan deze economisch hoog opgeleide idioot.
Waarschijnlijk heeft MO* zich laten leiden doordat Eeckhout zich afzet tegen de grote machthebbende bedrijven in de veronderstelling dat dat links is.
Ik heb het niet voor niets voortdurend over de zich links wanenden.
Zich afzetten tegen de grote machthebbende bedrijven kàn links zijn, maar is het niet als je het probleem wil oplossen met méér concurrentie. Dan is het extreem rechts.
Het is extreem rechts omdat het hetzelfde principe toepast als wat we politiek extreem rechts noemen. Dat politiek extreem rechts (fascisme en nazisme) heeft als kernidee dat volkeren met mekaar moeten strijden om de hegemonie. Het racisme is daarbij slechts een afgeleide. Ik laat de dictatuur nu even buiten beschouwing.
Het kapitalisme past het zelfde principe van strijd toe, niet op het volk, maar op het individu en, bij uitbreiding dan ook op economische “volkeren”, de bedrijven. Daarom is ook dat kapitalisme in essentie even extreem rechts als fascisme of nazisme. In ieder geval zijn ook bedrijven dictaturen.
Ik kots daarvan.
Binnen dat extreem rechts denken is geen menselijke samenleving mogelijk, niet op politiek vlak en niet op economisch vlak. Of ga je “economisch nazisme” verdedigen ?
Of wil je beweren dat wat de VS doet zowel op economisch als op militair vlak in de praktijk niet hetzelfde is als wat Hitler deed ?
In de hedendaagse context mag je van mij nu de Russen en de Chinezen in hetzelfde bedje als de Amerikanen steken, met De Croo als speeltje. Hier doet het er niet toe.
Ja, ik heb er aan gedacht om een blog te schrijven bij het interview van Eeckhout op MO*, maar het was ondoenbaar: de opeenstapeling van dwaasheden waarop ik zou moeten antwoorden was zo immens dat ik er niet aan begonnen ben.
En daarbij: Sacha Dierickx doet het beter dan ik zou kunnen. Top op een bepaald punt.
Want hij denkt niet ver genoeg door.
Als remedies geeft hij aan:
- het overhevelen van bepaalde diensten van de privé naar de overheid
- krachtigere vakbonden en, bijvoorbeeld, de afschaffing van een loonwet die de macht van de vakbonden beknot
- een betekenisvolle vennootschapsbelasting
- maatregelen zoals het beteugelen van de lobby-activiteiten, democratisering van bestuur van bedrijven…
Ik vind dat allemaal mooi.
Maar mag ik Sacha Dierckx er op wijzen dat de evolutie van de laatste jaren precies de andere kant op gaat en dat er geen enkele reden is om te denken dat die evolutie zich niet zal doorzetten ?
We hebben het ooit gehad: sterkere overheidsdiensten zoals de post, energie, intercommunales… Onze vakbonden zijn ooit zeer sterk geweest… Maar sinds de economische crisis van 1973 (oliecrisis) en heel duidelijk vanaf de kredietcrisis (2007) is de afbraak van de macht van de vakbonden systematisch doorgegaan, samengaande met de privatiseringen (belgische energie in 2007). Ondertussen zijn er de flexi-jobs bijgekomen, net zoals de armoede-jobs met een loon waar een mens niet mee kan rondkomen, zodat hij verschillende jobs moet combineren. Neem daarbij gedoe dat de inkomsten van de sociale zekerheid afbreekt zoals de bedrijfswagens, en je krijgt een evolutie van een wat afgezwakt kapitalisme naar een puur kapitalisme.
Ik zie geen enkel signaal dat deze evolutie zou omkeren, integendeel.
Sache Dierckx schijnt te denken dat het gewoon een kwestie is van politieke wil.
Maar als dat zo zou zijn, kan hij niet anders dan besluiten dat belgië sinds 1973 is geregeerd door asocialen.
Hij geeft zelf aan dat “In een kapitalistische economie politici sowieso geneigd zijn om te luisteren naar de eisen van het bedrijfsleven…”
Misschien moet hij daar eens over doordenken en zich afvragen hoe het dan komt dat we na de Tweede Wereldoorlog wél sterke vakbonden hadden en grote overheidsdiensten ? Misschien was dat toen wel omdat het bedrijfsleven nood had aan een economie waarin de vakbonden een rol konden spelen en aan een overheid die massaal investeerde ? Of nog: omdat het kapitalisme hier in een fase zat waarin een meer sociale samenleving in de kaart van het kapitaal speelde.
Het opvallende daarbij is dat die toestand enkel in West-Europa is voorgekomen. Nergens elders in de wereld zijn er sterke vakbonden geweest. Nergens elders in de wereld zijn de lonen zo hoog geweest dat er een sociale zekerheid mee kon gebouwd worden, en dus ook nergens elders in de wereld is er ooit een beduidende sociale zekerheid geweest.
Die economische toestand is duidelijk beperkt in ruimte (West-Europa), maar ook in tijd: ze heeft geduurd van 1945 tot het einde van de jaren 70 (Thatcher, Reagan). Mag ik er daarbij op wijzen dat er in belgië van 1973 tot nu nooit een socialist eerste minister is geweest (buiten drie jaar onder Elio Di Rupo) ? Onze democratie brengt de mensen aan de macht die passen bij de toestand van het kapitalisme.
Vanaf 1973 is de terugkeer naar het pure kapitalisme begonnen. Die terugkeer – met daarbij de afbraak van de sociale zekerheid, de privatiseringen, de inperking van de macht van de vakbonden – gebeurt geleidelijk aan, want het het volk moet kikkergewijze wennen aan de moord die het kapitaal pleegt op de werkmens. Het kapitaal wil geen massale volksopstanden.
(Als je een kikker in heet water werpt, springt hij er dadelijk uit. Als je een kikker in koud water zet, en dat langzaam aan de kook brengt, blijft hij rustig zitten en laat zich koken totterdood.)
Natuurlijk gebeurt die terugkeer naar het pure kapitalisme ook geleidelijk aan omdat links verzet pleegt. Maar het moet nu toch duidelijk zijn dat dat verzet enkel een vertragende gevecht is, maar het oprukkende kapitalisme niet kan tegenhouden.
De speciale economische periode na de Tweede Wereldoorlog is voorbij. Het kapitalisme keert terug naar wat het is: uitbuiting van de gewone mens; en de politiek volgt en werkt mee.
Hopen op politieke wil is zinloos.
En dus zijn de remedies die Sacha Dierckx aanbrengt misschien wel juist, maar zijn betoog slaat toch op niks, want binnen het kapitalisme is er geen oplossing.
Er is geen oplossing omdat het probleem een probleem is van de gewone mens. Het kapitaal heeft geen probleem.
Het kapitalisme (is niet gelijk aan kapitaal ! ) heeft wél een probleem, maar daar heeft het een oplossing voor: de derde wereldoorlog.
Mooie analyse waar we machteloos naar toe rennen.
Dank !