Knack
Leraar Latijn, Grieks en filosofie
Ik vind dat mooi: de manier waarop deze leraar spreekt over zijn collega’s en over zijn leerlingen.
Om de een of andere onnaspeurlijke reden staan mijn mijn beste vrienden in het onderwijs en het is opvallend hoe snel die over hun job beginnen als ze onder mekaar zijn. Neen, die laten hun werk niet los als ze de schoolpoort achter zich dicht trekken. Die mensen zijn intens geëngageerd. Even opvallend is hun bekommernis om hun leerlingen.
Maar ze zijn niet (meer) gelukkig in hun onderwijs. Ze hebben het gevoelen dat ze vechten tegen de bierkaai.
En die bierkaai dat is op de eerste plaats natuurlijk de overheid. Maar de schoen ligt niet enkel daar gebonden. De bierkaai dat zijn ook de leerlingen. Dan komen natuurlijk de ouders in het vizier.
De overheid is een complex geheel.
In de eerste plaats zijn er natuurlijk de onrustwekkende bemoeienissen van politiekers die ambtenaren, zoals de niet genoeg te misprijzen Monard, aan het werk hebben gezet om triestige ideologieën over gelijkheid te implementeren. Dat alleen al heeft onvermijdelijk geleid tot daling van het peil.
Tegelijkertijd zijn de directeurs verworden tot managers die een school leiden zoals een bedrijf. Het neoliberalisme in het onderwijs.
Die overheid heeft dan ook nog een bende universitaire didactici en zogenaamde pedagogen op het onderwijs losgelaten: mensen die zelf nooit in een klas hebben gestaan, maar allerlei theorieën hebben ontwikkeld die de toets van de praktijk niet doorstaan.
Gelukkig hebben mijn vrienden de persoonlijkheid om zich daar niets van aan te trekken.
Maar waar ze niet aan ontsnappen is de controlitis. Ik stel het een beetje scherp voor, maar zowat van alles moeten er verslagen geschreven worden en de job wordt herleid tot het afvinken van doelstellingen- lijstjes.
Van den Bossche heeft het over vertrouwen. Hij heeft gelijk. Het wantrouwen dat spreekt uit deze controlitis is gewoon beledigend.
Het ergste is nog dat iedereen de belachelijkheid daarvan inziet. Het werkt ongelooflijk demotiverend als mensen verplicht worden om een massa tijd te steken in iets waar ze het nut niet van inzien.
De motivatie van een leerkracht moet natuurlijk bij zijn leerlingen liggen.
Ook daar wringt het schoentje.
Van den Bossche is leraar Latijn, Grieks, filosofie. Hij zal er nog niet te veel last van hebben, want normaal zijn de leerlingen in zijn vakken wel gemotiveerd.
Maar wie Nederlands moet geven aan een vijfde jaar beroeps krijgt een ander publiek voor zich. Drie vierde van de klas is totaal niet gemotiveerd. Wat hebben die in hun dagelijkse leven aan Nederlands ? Die jonge mensen zitten daar uitgeblust te wachten tot de eindbel rinkelt. Door de ziekelijke schoolplicht moeten ze dat vol houden tot hun achttiende.
De leerkracht begint zijn les met “klasmanagement” (ja, dat heeft een naam ! ). Dat bestaat er in om ruzies onder leerlingen te kalmeren; iedereen zo ver te krijgen dat hij iets anders dan cola uit zijn boekentas (als ze die bij hebben ! ) haalt; de GSM’s buiten spel te zetten; de blinde leerling zijn hoorapparaat te laten opzetten, en de dove zijn bril; ondertussen heeft iemand met het label PDD-NOS een aanval van agressiviteit gekregen en meldt het secretariaat dat het die leerling niet dadelijk uit de klas kan komen halen omdat het al bezig is met een interventie in een andere klas. Van de gasten onder invloed heb je nog het minste last.
Als dat allemaal geregeld is, kan de les beginnen, maar dan blijkt dat een aantal leerlingen hun handboek niet bij hebben. Ze geven de schuld daarvan aan de leerkracht want die heeft hen gisteren geen mail gestuurd waarin hen gezegd werd dat handboek mee te brengen. De leerkracht haalt dus die mail boven om zijn gelijk te bewijzen en krijgt dan te horen dat die leerling die mail niet heeft gelezen omdat zijn vader zijn moeder had afgeranseld en “zijn kop dus niet op de school stond”.
Dan komt het secretariaat toch nog, maar voor het de agressieve meeneemt, moet het toch eerst de leerling terug afleveren die een maand geleden is opgepakt wegens drugshandel, maar nu terug in de klas mag… en die uitgebreid zijn triomf moet vieren…
Overdrijf ik ? Neen, ik overdrijf niet !
Als je één factor wil die de oorzaak is van het afhaken van jonge leerkrachten, dan is het déze.
De experten hebben het nu weer over de vlakke loopbaan als probleem. Jonge leerkrachten zijn daar niet mee bezig. Ze zijn bezig met de onzekerheid van hun aantal les-uren; met de opdrachten, versnipperd over verschillende scholen zodat ze van her naar der moeten crossen…
Maar dat alles verzinkt in het niets met de moeilijke leerlingen waardoor bij elke speeltijd er wel een leerkracht zit te janken in de leraarskamer.
En neen: het is niet de schuld van die jongeren. Zelfs als ze zelf verkeerde beslissingen hebben genomen, blijven ze nog slachtoffer: van verziekte thuissituaties; van allochtone ouders die het nut van onderwijs niet inzien waardoor kinderen thuis geen enkele stimulans vinden om school ernstig te nemen. Als ze dan ook nog de boodschap mee krijgen dat ze als jongen geen gezag mogen aanvaarden van vrouwen is de boel helemaal om zeep. Ons onderwijs is sterk vervrouwelijkt.
En neen, ook die allochtone ouders zijn niet schuldig. Ook zij zijn slachtoffer. Ze zijn slachtoffer van de zich links wanende open-grens-verziekten die de levering van goedkope arbeidskrachten verdedigen in dienst van het kapitaal en hun eigen narcisme.
Meer algemeen: ze zijn slachtoffer van onze decadente samenleving.
Dat leidt tot de meest vernietigende van alle conclusies: onze samenleving verdient geen beter onderwijs.
En ondertussen presteren directeurs het om de schuld te leggen bij vastbenoemde oudere leerkrachten ‘die de kantjes er af lopen”; mensen die wanhopig volhouden omdat ze nergens anders naar toe kunnen.
Um zu kotzen !