Knack
‘Komen rijke landen hun beloftes na? Vooruitblik op een klimaattop onder hoogspanning’
Yelter Bollen is waarschijnlijk een goed maar enigszins dom mens. Ik ben er zeker van dat hij het goed bedoelt, en misschien juist daarom slaat hij verschrikkelijk naast de bal. Neen, als ik het woord “dom” gebruik, bedoel ik daarmee niet dat ik twijfel aan zijn intellectuele vermogens, maar zeker tegenwoordig worden bij nogal wat mensen die vermogens uitgeschakeld of gericht op zaken naast de kwestie.
Hij is natuurlijk niet alleen. Overal hoor ik mensen lullen over “de uitstoot”. Dat is natuurlijk niet verwonderlijk, want de boodschap is er ons Anuna-gewijze ingeramd, en eenmaal een voldoende massa ze heeft opgepikt begint ook die massa, grootouders op kop, ze te verspreiden zodat je al een genie als ik moet zijn om nog tegen de stroom in te kunnen zwemmen.
De uitstoot ?
Het eerste rapport van het IPCC dateert van 1990 – meer dan dertig jaar geleden. We zitten ondertussen aan de 26e grote klimaatconferentie.
Het resultaat ? De duivelse uitstoot is nooit zo groot geweest als nu ! Vooruitgang ? We zijn achteruit gegaan !
De Duitsers breken windmolens af omdat er onder die windmolens steenkool ( ! ) in de grond zit die ze gaan ontginnen.
De grote oliemaatschappijen verklaren zichzelf plechtig groen, maar blijven miljarden pompen in de zoektocht naar – en ontginning van nieuwe olievelden…
De Amerikanen sturen massaal schepen met schaliegas naar Europa. Schaliegas is veel slechter voor het klimaat dan olie of steenkool !
Ja, de oorlog in Oekraïne speelt mee, maar ook zonder die oorlog zou de toestand dramatisch zijn. Of wil iemand gaan beweren dat we voor de oorlog op de goede weg waren; dat de uitstoot beduidend was verminderd ?
Er is nooit zoveel CO2 in de lucht geweest als nu !
Iedereen die deelneemt aan die klimaatconferentie wéét dit. Iedereen, ook de groene actiegroepen wéten dat ook de volgende conferentie, nu in Egypte, een maat voor niets wordt met veel blabla maar geen boemboem op het terrein.
Als al die mensen dat wéten, moet ik me dan niet de vraag stellen of ze het ook wel ménen ?
De meeste groenen zullen het wel menen. Ik heb ze al dom genoemd.
Maar het kan toch niet dat gedurende dertig jaar en na 26 conferenties er geen enkel resultaat is behaald als de toestand echt zo ernstig is ?
Mijn besluit: de toestand is niét zo ernstig.
Of, andere mogelijkheid: hij is wél zo ernstig, maar de machthebbers die rapporten hebben die wij niet kennen, wéten dat er niets aan te doen is.
Dan is heel het CO2 verhaal een triestige klucht.
Oorspronkelijk ben ik mee gegaan in het klimaatverhaal zoals het ons werd opgedist. Ook ik heb gepist onder de douche en overwogen om een elektrische wagen te kopen.
Dan ben ik gaan twijfelen vanuit het gevoelen: er klopt iets niet.
Hoe kan het dat er geen resultaat is als het probleem zo klaar omschreven en zo ernstig is ?
Ik heb het antwoord gezocht in het kapitalisme met de daarbij horende winsthonger: zolang er geld te verdienen valt met olie, zal er olie gepompt worden. Ik geloof nog altijd dat dit speelt.
Ik heb gedacht dat ze olie bleven oppompen omdat olie cruciaal is in de oorlog die bezig is en de oorlog die zal komen.
Ik heb gedacht aan het korte termijn denken van politiekers dat eigen is aan onze democratie.
Nu ben ik overtuigd: we worden massaal bedrogen.
Weet je wat het rare is: de overgrote meerderheid van de mensen in onze rijke streken die de hoofdoorzaak zouden zijn, wil wel mee. De mensen willen pissen onder de douche, ze willen elektrische auto’s kopen… de gewone mensen willen mee. Maar de machthebbers willen het niet.
Het is geen kwestie van democratie. Integendeel !
En als het probleem echt zo dringend en zo ernstig zou zijn, dan zouden die machthebbers ondertussen toch een middel gevonden hebben om de winsthonger van de oliemisdadigers in te tomen ?
Dan zou er toch een heel klein beetje resultaat te zien moeten zijn ?
Maar neen: niéts. De toestand is gewoon verslechterd.
Het enige echte resultaat is een verandering in de houding van de gewone mensen die bereid zijn om inspanningen te leveren, ook financiële… Om het klimaat te redden ? Dat denken ze. Maar de facto redden ze niet het klimaat, maar de kapitalistische economie die kreunt onder de kapitaalaccumulatie en wanhopig op zoek is naar nieuwe terreinen om te investeren.
De kapitaalaccumulatie is ontstaan in een economie die al lang alle winstgevende terreinen heeft bezet. De nood aan nieuwe investeringen leidt dus naar terreinen waar normaal geen winst te rapen valt. Maar dat verandert als de staat de boel gaat subsidiëren. Dan wordt de subsidie de winst.
De bezorgdheid om het klimaat brengt gewone mensen er toe om uitgaven te doen die ze normaal niet zouden doen, zeker als er subsidies tegenaan worden gegooid…
De mensen vergeten dat die subsidies uit hun eigen zak komen.
En nu komt Yelter Bollen nog maar eens het riedeltje herhalen: “Het is vijf voor twaalf, maar het kan nog”.
Het is al 26 jaar vijf voor twaalf. Blijkbaar staat Bollen’s uurwerk stil. En het kan niet meer, omdat het nooit gekund heeft en er geen enkele reden is om te geloven dat het nu, 26 conferenties verder, wél zal kunnen. Er is internationaal geen enkel nieuw element dat in de richting van affectieve maatregelen zou kunnen duwen. Ja, er is een nieuw element; de oorlog, maar die duwt in de verkeerde richting.
Is er niets aan de hand met het klimaat ? Dat durf ik niet zeggen. Ik heb de neiging om te denken dat er wél iets aan de hand is.
Maar het IPCC en de klimaatconferenties hebben er in ieder geval niets mee te maken.