Doorbraak
Auguste Van den Brande (1930-2020), de man van de kruisende breuklijnen
Inderdaad, de trias van maatschappelijke tegenstellingen is een goed denkinstrument geweest om de belgische situatie te begrijpen.
Het specifieke er van was dat het er drie waren. De tegenstelling links-rechts vind je overal terug. Nogal wat landen kennen slechts deze tegenstelling. Er zijn landen waar er twee tegenstellingen zijn: ofwel links-rechts samen met een religieuze tegenstelling; ofwel links-rechts samen met een regio-tegenstelling. Er zijn weinig landen waar de drie tegenstellingen samen voorkomen.
Je kan hierbij nog een vierde tegenstelling bedenken: rijk-arm.
Als ik die mee verreken dan zie je bij de stichting van belgië dat deze tegenstelling ook samenvalt met de regionale tegenstelling met daarbij het rijke Wallonië en het arme Vlaanderen.
Ondertussen zijn die tegenstellingen geëvolueerd.
De tegenstelling rijk-arm is op regionaal gebied omgekeerd: er is nu het rijke Vlaanderen en het arme Wallonië.
De tegenstelling katholiek-vrijzinnig is grotendeels opgeheven doordat ze enkel nog bestaat in de hoofden van de vrijzinnigen. De katholieke kerk heeft zoveel van haar pluimen verloren dat ze feitelijk niet meer meetelt. In ethische kwesties zoals abortus of euthanasie steekt ze soms nog heel voorzichtig even de kop op, maar echt veel invloed heeft ze niet meer.
De tegenstelling links-rechts is helemaal geregionaliseerd: het is het linkse Wallonië tegen het rechtse Vlaanderen.
De tegenstelling Wallonië-Vlaanderen zit ingebakken in de belgische staatsstructuur, zeker sinds de staatshervormingen, die al het gevolg waren van het bestaan van die tegenstelling.
Als je dat overloopt, merk je dat alle tegenstellingen eigenlijk samenvallen met de tegenstelling Wallonië-Vlaanderen.
Ik overloop opnieuw de vier tegenstellingen.
De tegenstelling links-rechts is regionaal en valt samen met Waals-Vlaams.
De tegenstelling rijk-arm valt samen met Vlaams-Waals. De tegenstelling katholiek-vrijzinnig valt weg.
In feite komt er op neer dat alle tegenstellingen die nog meespelen, terug te brengen zijn tot Waals-Vlaams.
Als je daarbij bedenkt dat door de staatshervormingen ook de politiek is opgedeeld in twee aparte democratieën met een beperkt overkoepelend federaal niveau, is er van een belgische eenheid geen sprake meer.
Waarom worden er dan toch zoveel inspanningen gedaan om te doen alsof die eenheid er wel nog is, of om ze zoals bij een comapatiënt kunstmatig in leven te houden ?
Misschien moeten jullie ogen toch eens open gaan. Natuurlijk: rabiate belgicisten willen het niet zien. Ze zijn dan ook blind. Ik wil het wel zien, en zie het dus ook, maar het is niet omdat ik het wil zien, dat wat ik zie er niet is: de perverse manipulatie die wordt losgelaten op de bevolking om haar toch maar belgisch gezind te houden of te maken.
Het procédé is simpel: breng in de geest van de mensen twee zaken samen: belgië en iets of iemand die de mensen sympathiek vinden.
Je ziet dan het public relations offensief van het koningshuis met de VRT over de Ronde van Frankrijk in het hofje van de koning; Eddy Merckx die nog eens op het podium wordt gehesen, het meisje Elisabeth die de belgen vertederd met een Keninaans negerkindje op de arm en die op haar verjaardagfeestje (dat vroeger nooit zo werd gevierd bij andere koningskinderen) verzekert dat het land op haar kan rekenen. Goed gedoseerd wordt het meisje geregeld opnieuw uit de kast gehaald om aan de natie getoond te worden die dan in katzwijm valt van sentimentele regressie. Het was zo opvallend dat zowat iedere observator het heeft opgemerkt en er over geschreven heeft. Zeg dus niet dat ik het uitvind.
Ok, dat de koninklijke familie de indruk probeert te wekken dat ze sympathiek is, is te begrijpen. In Holland hebben ze Maxima binnen gehaald als neven-kieken voor Alexander.
Maar wat te denken van Jupiler dat plots belgium heet ?
Of van de belgische kazen, van bij ons ? Of, recent, van de oproep van Rik Torfs de schoenenverkoper om belgisch te kopen. Of van de Standaard ? Waarom moeten we toch absoluut fier zijn op belgië omdat we lekker kazen, bier…frieten hebben. De idiotie is zelfs zo ver gegaan dat we niet meer van de Vlaamse Primitieven mochten spreken.
Maar vooral: kijk naar de VRT en Iedereen beroemd met programma’s zoals dat over belgische beesten, en over nog van alles waarover we fier mogen zijn om belg te zijn… Ik ben niet genoeg archivaris om het allemaal bij te houden, en doe hier beroep op mijn geheugen, maar het heeft geen belang: ook in de nabije toekomst zal de propaganda op de VRT aan de gang blijven en zal wie het wil zien, het ook zien.
Ik heb even naar de laatste “Twee tot de zesde macht gekeken”. Even maar, want mijn goesting was over toen het decor achter de immer sympathieke Jeroen Meus me opviel: een duidelijke belgische driekleur. Die driekleur verscheen ook achter een guitig kinderkopje in Blokken…
Toeval ? In tijden van paniek bij de belgicisten over het voortbestaan van dit land ? Koppel dit aan de bijwijlen platvloerse en immer intellectueel oneerlijke, duidelijk geregistreerde aanvallen op de n-va op facebook en andere fora…
Met die aanvallen op facebook kan ik leven. Maar als men probeert mijn sympathie te wekken voor iets door het in verband te brengen met iets wat ik al sympathiek vind, terwijl dat verband er inhoudelijk niet is, dan voel ik me stiekem en bedrieglijk gemanipuleerd. En dat maakt me kwaad.
Er is slechts één manier om om te gaan met dit soort perversie: alert zijn en ze ontmaskeren. Dat is precies wat ik hier gedaan heb. Het resultaat is dan ook averechts van wat de perverse spin doctor in dienst van de koninklijke hark beoogt: mijn afkeer voor dit onland groeit met de dag.