Bruzz
In de ban van het soefisme: ‘Voor eigen deur vegen’
Multiculturalisten weigeren de problemen te zien die verbonden zijn met de islam in onze samenleving. Een van hun argumenten dat altijd terugkomt is de pluriformiteit van de islam.
Er zijn vele vormen van islam. En dus mag je geen kritiek hebben op de islam. Dat is natuurlijk nonsens. Om die kritiek te voorkomen spreek ik meestal over “de islam zoals die zich hier bij ons voornamelijk voordoet.” Ik moet dat misschien nuanceren: “zoals die zich hier meer en meer voordoet.” Dat helpt natuurlijk niet. Multiculturalisten zijn niet vatbaar voor argumentatie. Diezelfde multiculturalisten zijn meestal heidenen, en ze sparen hun kritiek niet op het katholicisme. Nochtans zijn er vele vormen van katholicisme. Een van die vormen wordt beleefd door de Trappisten. Ja, die van West-Vleteren, West-Malle, Orval… Je zou die trappisten extremisten kunnen noemen. Alleen zijn ze extreem in verdraagzaamheid en vredelievendheid. Dat is bij het extremisme in de islam wel anders. Sorry: in de islam zoals die zich bij ons meer en meer voornamelijk voordoet.
Maar natuurlijk hebben de multiculturalisten gelijk: er zijn vele vormen van islam. Ik ben blij dat een van dezer vormen, het soefisme, aan aanhang wint.
Toch nog dit: er zijn ook verschillende vormen van soefisme. Daarbij zijn er soefisten die liever niet samen met de islam vernoemd worden. Maar die discussie wil ik niet voeren. Ik weet er niet genoeg over, en soms overkomt het me dat ik een mens van goede wil ben, en dus wil ik hier er van uitgaan dat het soefisme een manier van beleven van de islam is.
Ik zeg dat niet alleen om van goede wil te zijn, maar ook uit opportunisme. Want ik ga er van uit dat de soefi’s in Brussel waar het hier over gaat, zichzelf als moslims zien. Dat vergemakkelijkt een proces waarbij de islam zoals die zich hier meer en meer voornamelijk voordoet, aanvaardbare vormen aanneemt.
In ieder geval pleit het voor de moslim-jongeren die zich tot het soefisme bekeren. Het is een teken van diepgang waar nog al wat min of meer katholieke jongeren nog lang niet aan toe zijn.
Ondertussen zitten jullie je af te vragen wat dat soefisme eigenlijk is ? Welnu, ik ga het jullie niet uitleggen. Google doet dat goed:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Soefisme Soefisme
Ik stel me hier nu wel positief op tegenover het soefisme, maar ik zou natuurlijk mezelf niet zijn als ik er ook niet kritisch tegenover zou staan.
Het soefisme is een mystiek.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mystiek
Ook het Verre Oosten met daarin het boeddhisme heeft sterke mystieke tradities, net zoals het (Westerse) christendom. Denk maar aan Hildegard van Bingen, Franciscus van Assisi, Beatrijs van Nazareth, Hadewijch, Meester Eckhart, Jan Van Ruusbroeck, Theresia van Avila, Johannes van het Kruis, Theresia van Lisieux…Daarbij toch ook enkele mystici van onze streken.
Nu sta ik toch wat huiverig tegenover mystiek.
Het is niet dat ik bovenzintuiglijke ervaringen zo maar afwijs. Als ik na een harde bergtocht de top bereik en het de hemel opent zich met een zicht van duizende andere toppen, dan stijgt die ervaring ver uit boven gewoon iets zien.
Als ik vergeet te ademenen bij het beluisteren van Bach’s “Erbarme dich”, dan kan je dat een mystieke ervaring noemen. Ik krijg dan het gevoelen dat ik terecht kom in iets wat onbegrijpelijk is; iets wat me overweldigt. Er overkomt me iets dat me tegelijkertijd klein en groot maakt, juist omdat ik word opgenomen in een soort van oneindigheid. Spijtig dat die oneindigheid dan niet lang duurt. Kortom: ik probeer nu iets te beschrijven wat eigenlijk niet te beschrijven valt.
Ik sta daar dus niet negatief tegenover.
Maar die mystiek is ge-aard. Hij doet me niet zweven.
Als je de derwishen ziet draaien, met hun wijduitdeinende gewaden heb je de indruk dat ze zweven. Ik hou er niet van als het te zweverig wordt. En ik word wantrouwig als iemand daar naar op zoek gaat en er technieken voor ontwikkelt. Er is een innerlijke tegenspraak in het zelf op zoek gaan naar manieren om niet meer jezelf te zoeken. In mijn blog van vorige week heb ik het daar ook al over gehad. Ik denk dat de liefde een hogere vorm is van zichzelf verliezen. Dan heb ik het niet over de liefde voor God, want dat is precies waarnaar de mystici op zoek zijn. Ik vrees dat er veel kans is dat die God een hersenspinsel is. Mijn God is geen hersenspinsel want hij verwerkelijkt zich steeds opnieuw wanneer mensen mekaar liefhebben. Voor mijn part mag je ook zeggen dat mensen die mekaar liefhebben, God verwerkelijken. Ik denk dat dit het kernthema is van de christelijke boodschap.
Maar die kritiek mag niets afdoen van de waarde van het soefisme. Vergeleken met het Westerse materialisme; met onze consumptie-en genotmaatschappij; met onze verheerlijking van succes… is het soefisme duizend maal waardevoller.
Laat ons dus met alle kracht de ontwikkeling van het soefisme steunen. Dat is meer waard dan betogingen tegen het geweld van de politie op moslimjongeren die door de islam zoals die zich hier meer en meer voornamelijk voordoet, verworden zijn. Die betogingen brengen geen enkele van die jongeren op het rechte pad, en zelfs als ze iets zouden uithalen in de mentaliteit van de politie, en die zich wél altijd correct zou gedragen, blijven die jongeren verloren voor onze samenleving.
Bij die jongeren zijn er zeker die totaal verloren zijn. Maar er zijn er zeker ook die mits de juiste omstandigheden en de juiste ontmoetingen wél nog vatbaar zijn voor “bekering”. Misschien kan het soefisme voor die omstandigheden en ontmoetingen zorgen.
PS In verband met dit thema kan ik jullie de ongelooflijk mooie film Bab’aziz aanraden ! Kijken !