Weg met het vrij onderwijs ?

Knack

Jean-Jacques De Gucht ‘

Willen we morgen wakker worden in een volledig gesegregeerd onderwijslandschap?’

Het is aan de overheid om de juiste omstandigheden te scheppen waarin kinderen met elkaar leren samenleven in onze maatschappij en zich maximaal kunnen ontwikkelen’, schrijft Jean-Jacques De Gucht (Open VLD): ‘Een gesegregeerd onderwijssysteem kan dit nooit realiseren’

Laat me al maar dadelijk antwoorden op de vraag in de titel: neen, natuurlijk wil ik dat niet. Maar dat JJ die vraag zo stelt is een retorische truk. Hij gebruikt dadelijk een woord – segregatie – waar een weldenkend mens het niet mee eens kan zijn. Alleen is het niet het juiste woord.

Dat soort smerige truken moet natuurlijk niet verwonderen van een omhooggevallen product van nepotisme.

Om te beginnen: een school is niet enkel een plaats van overdracht van kennis of kunde, maar is ze ook een opvoedingsmilieu. Je kan een kind niet zoveel uren per dag bij je hebben zonder aan opvoeding te doen. 

Elke opvoeding heeft een bepaald mensbeeld voor ogen. Elke ouder heeft een idee van wat voor soort mens hij zijn kind wil zien worden. De meeste ouders, bijvoorbeeld, willen dat hun kinderen eerlijke mensen worden. Ik veronderstel dat dit mensbeeld niet aan JJ besteed is, want zijn ouders zijn corrupt.

Ik denk dat de idee van mensbeeld nu wel duidelijk is. Natuurlijk gaat het bij een mensbeeld om meer dan eerlijkheid. Een mens is een nogal complex wezen, en dus is ook een mensbeeld redelijk complex.

Doorheen de eeuwen zijn er mensbeelden gegroeid. De meesten daarvan zijn godsdienstig geïnspireerd. Maar ondertussen is er ook het atheïstische mensbeeld van JJ. Het atheïsme is een overtuiging, ideologie, mens-beeld, net zoals de godsdienstige mensbeelden. Dat atheïsme is zelfs ook een geloof, want de atheïst kan niet bewijzen dat God niet bestaat. Hij is daar van overtuigd, net zoals de gelovige overtuigd is van het bestaan van een God. Wie daar meer over wil doordenken moet mijn blogs op zondag lezen. Het is niet het onderwerp van deze blog.

Als de school een opvoedingsmilieu is, dan betekent dit dat er in een school een mensbeeld moet zijn dat de school in alle aspecten van het school-zijn doordringt.

Noteer dat ook een opvoeding met een mensbeeld als inspiratie, de eigenheid van de persoonlijkheid perfect kan respecteren.

Als jan-jaak respect heeft voor andere mensbeelden dan het zijne, moet hij “vrije” scholen aanvaarden. Maar dat heeft jan-jaak niet, want wat is het smerige van het leeghoofd ? Hij wil alle mensbeelden weg, behalve het zijne. Van mij mag hij daarvoor ijveren. Maar dat hij dat dan zegt en niet afkomt met drogredeneringen zoals in zijn uitwerpsel op Knack.

JJ gebruikt graag het woord segregatie.

Segregatie betekent letterlijk afscheiding. Sociologisch betekent dit dat een groep mensen zich afscheidt van het geheel en zo weinig mogelijk contact wil met de anderen. In die zin is het een negatief begrip.

Nu moet leeghoofdige jan-jaak me eens uitleggen waarom iemand die naar een katholieke school gaat, juist daarom contact zou weigeren met jongeren die niet naar een katholieke school gaan ?

Ik geef toe dat het woord katholiek een negatieve klank kan hebben. Ik denk ook niet dat er in feite nog katholieke scholen zijn, maar die zogenaamde katholieke scholen zijn, – mag ik hopen – wel nog christelijk geïnspireerd.

Welnu, het christelijk geïnspireerde mensbeeld ijvert juist wél voor ontmoeting.

Een echte ontmoeting kan pas als er een ik is en een jij. Ontmoeting veronderstelt dat er een andere is. Vrij onderwijs is geen segregatie: het is gewoon anders.

Als je een maatschappij wil waar verschillende ideologieën, overtuigingen, mensbeelden mekaar bevruchtend ontmoeten, dan moet je ijveren voor vrij onderwijs.

Natuurlijk is het niet zo simpel. Ik ben tegen de erkenning van die islamschool, omdat ze blijkbaar niét uit is op ontmoeting, maar op segregatie. Jullie kennen mijn mening: de islam zoals die zich nu bij ons op dit ogenblik voornamelijk voordoet is onaanvaardbaar. Nogmaals: daarmee zeg ik niets negatiefs over deze concrete moslim.

Maar lege jj kan onmogelijk beweren dat het katholiek onderwijs op dit ogenblik jonge volwassenen aflevert die segregeren. Waarover lult hij dan ?

Helemaal belachelijk maakt het rondhuppelend onbenul zich als het stelt dat vrijheid van onderwijs in tegenspraak zou zijn met kwaliteitsvol onderwijs. Het katholieke onderwijs staat in het algemeen qua kwaliteit boven het staatsonderwijs.

Het mag raar klinken, maar ik ben het eens met de voorstanders om het vak godsdienst (en zedenleer ! ) te vervangen door een vak maatschappelijke vorming. Godsdienst is geen zaak van kinderen, maar van volwassenen. Kinderen kunnen gewoon niet echt godsdienstig zijn. Een katholieke school moet voor mij dus geen godsdienstles geven. Ze moet wel jonge volwassenen vormen tot mensen die open staan voor transcendentie en die sociaal voelend bekommerd zijn om mekaar en om de minder bedeelden (materieel en geestelijk) in de samenleving. En dat is geen kwestie van les geven, maar van het geheel van het school-leven. Zo legt de school dan de basis die nodig is om de sprong naar godsdienst, of liever, naar religie (want godsdienst is een onvolwassen en primitieve vorm van religie) te kunnen maken. Het is dan aan de kerk om mensen tot die sprong te bewegen.

Maar ja, als ik het over transcendentie en religie heb, weet het ballonhoofd niet waar het over gaat. Hij wil dat jongeren met diverse levensbeschouwing in dialoog gaan. Spijtig dat hij daar zelf niet toe in staat is. Ballonnen kunnen wel opstijgen, maar transcendentie is nog iets anders.

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *