Uitpers
Francine slaat de nagel op de kop als ze het heeft over het falen van radikaal links bij de geopolitieke analyses.
Neen, ik heb het nu niet over de PVDA. De analyse over Oekraïne van deze partij is verfrissend, vergeleken bij het ziekelijk gedaas van de anderen. Maar wat de Trotskisten er van gebakken hebben is bedroevend: ze zijn blijven steken in een ideologisch dwergwereldje van marxisme. Lees verder “Europa als grote kans”
Business AM
Gisteren heb ik voor het eerst meegereden in een elektrische wagen.
Lijkt me interessant op gewone wegen. Op autostrades schiet niet veel over van de zo geroemde stilte: door het gewicht wordt de wrijving van de banden met de wegbedekking lawaaierig en de vering hard. Niet aangenaam.
Voor de rest is het tekort aan laadpalen een ramp. Wie in de stad een parkeerplaats zoekt wordt sowieso al neuroot. De zoektocht naar die ene plaats mét oplader komt er nog bij. Lees verder “Toyota twijfelt aan de elektrische wagen”
De Wereld Morgen
Ann Vermorgen (ACV): “Je moet luisteren naar de mensen en hun ongenoegen”
Jullie weten dat mijn verhouding met de vakbond dubbel is.
Vakbonden hebben een basisoptie: ze aanvaarden het kapitalisme en proberen dan door de organisatie van samenhorigheid onder arbeiders een tegenmacht te vormen tegen de kapitalisten, tegen het kapitaal; niet tegen het kapitalisme.
Met die tegenmacht slagen ze er in om de scherpe kantjes van het kapitalisme wat af te ronden, maar fundamenteel veranderen ze niets. En als het kapitalisme, zoals nu, in crisis is, staan de vakbonden machteloos. Lees verder “De vakbond verraadt zijn mensen”
LSP
Weg met de virale vrouwenhater Andrew Tate en zijn giftige ideologie
Toegegeven: op het ogenblik dat ik aan deze blog begin heb ik er totaal nog geen benul van waar die naartoe zal gaan.
Eén zaak is zeker: wie denkt dat het genoeg is om aan het krapuul Tate zijn forum te ontnemen, heeft er niets van begrepen. Als je Tate het zwijgen oplegt, verandert dat niets aan het probleem.
Het échte probleem is niet Tate, maar het zijn zijn volgers: hoe komt het dat iemand als Tate zoveel aanhangers heeft ?
Tate verspreidt geen nieuwe ideeën: hij verspreidt ideeën die al leven – blijkbaar bij een massa mensen. Die ideeën zijn er niet door Tate. Ze waren er al. Hij kan ze enkel versterken. Lees verder “Naar de fundamenten van links”
Uitpers
Je mag van mij denken dat GB een ver van ons bed show is, zeker na de brexit. Maar zo simpel is het niet.
Zelfs als wij niets zouden te maken hebben – wij hebben er wél mee te maken – met wat er gebeurt en wat het Trussmonster daar gaat uitspoken, dan nog kan je de analyse die Mestrum maakt van de toestand aan de overkant van het plasje gelijk stellen met de analyse bij ons.
Ook bij ons is de economie in crisis. Het is misschien niet zo duidelijk als in GB, maar als de regering koortsachtig op zoek is naar geld om onze bedrijven te ondersteunen, kan je niet zeggen dat het goed gaat. En die crisis staat pas in haar kinderschoenen. Er is op dit ogenblik nog gas genoeg. De paniek die nu aan de bevolking wordt opgedrongen is een voorafname voor wat er te gebeuren staat. Lees verder “Het ziet er niet goed uit”
Dwarsliggers
De Dwarsliggers zijn nogal liberaal, pro-kapitalisme, of in ieder geval niet tegen. Ik kan ze dus niet zo maar mijn vrienden noemen.
Maar ze zijn wel intellectueel eerlijk en wetenschappelijk onderlegd. En dus heb ik respect voor hen.
In dit artikel lees je drie zaken:
Eén: de hele heisa rond het klimaat is wetenschappelijk niet onderbouwd.
Twee: de VRT en de Standaard spelen een spel van manipulatie van de bevolking mee.
Drie: Groen is een ideologie. Lees verder “Wat zit er achter de klimaat- en energiepaniek ?”
Business AM
Twee zaken moeten ons aan het denken zetten.
Ten eerste – ik heb het eerder al gesteld: zolang er winst te rapen valt bij de ontginning van fossiele brandstoffen zal binnen het kapitalisme die ontginning niet stoppen.
Een systeem dat essentieel gericht is op winst kàn kansen op winst niet laten liggen. Op dit ogenblik stijgt de ontginning van fossiele brandstoffen, daar waar ze voor het klimaat zou moeten dalen.
Twee: tegelijkertijd worden die fossiele brandstoffen door de overheden massaal gesubsidieerd: meer dan 500 miljard per jaar. Lees verder “There is something rotten in het klimaatland”
Business AM
Sombere economische vooruitzichten
Bart Van Craeynest is hoofdeconoom bij Voka. Dat roept op tot wantrouwen. In het tweede deel van zijn betoog komt de aap uit zijn mouw: hij wapent Voka al voor de strijd tegen de vakbonden die deze herfst geprogrammeerd staat. Dat doet hij door de toestand van de economie zo zwart mogelijk af te schilderen zodat de vakbonden geen poot hebben om op te staan.
Dat belet niet dat de toestand van de economie ook écht dramatisch is.
Het grappige van het verhaal is dat de economen van de vakbonden dat even goed weten als Van Craeynest en even goed weten als hij dat de concurrentiepositie van Vlaanderen moeilijker wordt en straffe vakbondseisen dus zinloos. Of liever: de eisen zijn niet zinloos, want ze horen bij de show die de vakbonden en Voka gaan opvoeren. Lees verder “Opvolger gevraagd van de vredesmars van 1983 tegen de raketten”
Knack
‘Ga strategisch om met je giften’
Ides Nicaise is een verstandig man, en vooral: hij is een econoom met ethisch bewustzijn. Dat is uitzonderlijk. Neen, ik beweer niet dat hij uniek is. Ik ken er nog.
Ik ken economen die huwelijkstrouw belangrijk vinden. Maar over dàt ethisch bewustzijn heb ik het nu niet: het gaat om ethisch bewustzijn op het vlak van de economie.
Sommige economen stellen het zelfs nadrukkelijk: ethiek en economie gaan niet samen.
Ze hebben gelijk. Tenminste: binnen het kapitalisme hebben ze gelijk: het kapitalisme is een totaal onethisch systeem.
Nogmaals: ik heb het nu over ethiek binnen het economisch systeem. Ook binnen een onethisch systeem kunnen mensen ethisch handelen, maar dat maakt het systeem nog niet ethisch.
Het kapitalisme heeft niets vandoen met ethiek: het doel van het handelen is de winst en de weg is de concurrentie. Concurrentie betekent dat de kapitalist – als kapitalist – zich er niets van aantrekt dat hij anderen in het faillissement stort of werkloos maakt.
Het kapitalisme trekt zich er niets van aan dat het mensen in de armoede drijft. Meer nog: het functioneert enkel als het mensen in de armoede drijft.
Alle gelul over groei die iedereen ten goede komt verandert daar niets aan. Elke winst gaat ten koste van iemand anders.
Armen interesseren de kapitalist enkel als de kapitalistische economie door overproductie meer consumptie nodig heeft. Dan zal ze graag zien dat de overheid die armen steunt zodat ze meer kunnen consumeren. Die steun komt dan zelfs nog niet van de kapitalist, maar van de middenklasse. Die middenklasse zal dan misschien zelf iets minder consumeren, maar de algemene consumptie groeit, en dus weer de winst van de winnaars van de concurrentie. Ik zie daar geen ethiek in.
Als ethisch denken en handelen eigen is aan de mens, is het kapitalisme een benedenmenselijk systeem.
Maar terug naar Ides die wil investeren en daarbij het ethische in hem aan bod wil laten komen door enkel te investeren in duurzame producten en wapenproductie te vermijden.
Het is natuurlijk beter dan niets. Maar het doel van zijn investeringen is niet het steunen van een bedrijf, maar wel de rente.
De beurs is op zich een goede zaak: bedrijven vinden er mensen die willen investeren. Dat is goed voor de economie. Laat me nu maar even een beetje naïef aannemen dat dat ook goed is voor de mensen. Maar de beurs wordt niet enkel daarvoor gebruikt: er worden ook aandelen gekocht en verkocht. Het doel daarvan is niet het bevorderen van de economie, maar winst door het kopen en verkopen van geld. Dat is onethisch.
Geld is op zich geen koopwaar. Het is enkel een middel om de handel efficiënter te maken. Elke handel is in zich ruilhandel, maar een bakker die een piano wil kopen, kan moeilijk met duizend broden aankomen bij de pianomaker. Geld lost dat probleem op. De functie van geld moet zich daartoe beperken.
Bij ruilhandel worden producten verhandeld die verschillen: een brood is geen piano. Bij geldhandel wordt hetzelfde product geruild.
Handel gaat over het ruilen van producten met waarde. Geld is op zich niets waard. De inflatie toont het aan. Als morgen Fons Verplaetse verrijst en een relatie begint met Christine Lagarde (met Fons is alles mogelijk), kan overmorgen jouw euro eensklaps niets meer waard zijn.
De Europese centrale bank heeft de voorbije jaren massaal geldbriefjes bijgedrukt waar geen economische productie tegenover staat. Eigenlijk zijn die briefjes totaal waardeloos. Vroeg of laat spat die zeepbel uit mekaar.
Geld is op zich niets waard. Het is slechts waard wat de verkoper er wil voor geven. Vraag het maar aan de Duitsers na de Eerste Wereldoorlog. Zeg niet dat het niet meer kan gebeuren. Het is in aantocht.
Dat geld investeren op de beurs in deze omstandigheden onethisch is – zelfs in duurzame producten – schijnt Ides te zijn ontgaan.
Dan hoor ik hem liever pleiten voor geld beleggen in vrienden en win-win leningen. Maar natuurlijk: als die vrienden het dan niet halen en je lening niet kunnen terug betalen…
Mij kan het niet schelen of mijn vrienden me niet kunnen terugbetalen. Het gaat toch om geld dat ik niet nodig heb.
Maar het gaat toch om mijn spaargeld ?
Is sparen dan geen deugd en dus ethisch ok ? En als sparen ok is, is het dan ook niet ok dat ik probeer om mijn spaargeld zijn waarde te laten houden ?
Natuurlijk mag – en misschien moet ik het zelfs – proberen om mijn spaargeld te beschermen tegen de inflatie, maar dat betekent dat ik moet proberen een rente te krijgen die overeenkomt met de inflatie. het betekent niet dat ik moet streven naar zo veel mogelijk rente, zodat ik er rijker van word. Rijker moet ik worden door te werken.
Vrienden spelen op de Lotto. Matig, met kleine inzetten. Anderen, de slimmeren hebben het berekend: de kans om te winnen is zo klein dat inzetten normaal tot verlies leidt. Ze beschouwen de Lotto (van de overheid ! ) als een belasting op domheid. De dommen laten zich dan ook nog vangen doordat ze af en toe toch wat winnen. De organisatoren van de Lotto zijn smeerlappen.
Ik speel niet op de Lotto. Ik wil geen geld waar ik niet voor gewerkt heb.
Zelfs goede mensen begrijpen me niet als ik dat zeg.
Ze zijn zo doordrongen van het kapitalistische denken dat hun ethisch bewustzijn is afgevlakt als het over economie of geld gaat.
Van mij mag je nu zeggen dat dat ook al zo was voor het kapitalisme. Natuurlijk: maar nu leven we in het kapitalisme.
Het ethisch bewustzijn is altijd in evolutie met fasen van groei en fasen van terugval (De Duitsers in de tijd van Hitler). We leven in een tijd waarin we een mooie groei en verfijning van aanvoelen zien, bijvoorbeeld als het over geslacht en gender gaat. Dat sommigen daarin zo ver gaan dat ze belachelijk worden, is een andere zaak; op zich is het goed.
Wanneer ook die ethische groei en verfijning van inzicht als het over economie of geld gaat ?
Ik kan niet verwachten dat iedereen zo maar plots tot mijn niveau opstijgt. Maar ik moet ook een beetje nederig blijven. En dus waardeer ik Ides Nicaise omdat hij door zijn artikel bijdraagt tot die verfijning van het ethische aanvoelen.
Knack
‘Het wordt tijd voor een nieuw sociaal contract over armoede en klimaat’
Bea Cantillon, ik hou er wel van. Ze is bekwaam, eerlijk en sociaal ingesteld. En ze steekt intellectueel ver boven de meeste sociologen uit.
Haar pleidooi voor een nieuw sociaal contract met daarbij een basisinkomen als voornaamste factor is terecht.
In mijn boek Eutopia is een basisinkomen ook de basis voor de opbouw van de samenleving.
Maar in Eutopia is de wereld niet kapitalistisch.
Fundamenteel kan ik het niet met haar eens zijn. Lees verder “Bedenkingen bij een nieuwe sociaal contract”