Stop met dat gezanik over armoede !

Uitpers

Francine Mestrum

Dertig jaar armoedebeleid! Honderd jaar armoede!

Vorige week kwam de dertigste editie van het Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting uit. En binnenkort zitten we weer in de (w)armste week, net na de Internationale Dag voor armoede

Armoedebeleid ? Francine Mestrum stelt vast dat het armoedebeleid faalt. Dat roept vragen op. Maar veronderstel nu eens dat ze zou mogen vaststellen dat het armoedebeleid lukt ? Betekent dit dan dat de armoede uit de wereld is ? Of nog: wat gebeurt er als dat effectieve armoedebeleid stopt omdat er geen armoede meer is ? Komt de armoede terug als het armoedebeleid stopt ? In het kapitalisme zeker wel !

Ik wil maar zeggen: zouden we niet naar een wereld moeten waarin het begrip armoedebeleid gewoonweg niet bestaat wegens overbodig ?

Mestrum legt terecht de klemtoon op het inkomen.

Het is niet eenvoudig om te bepalen wat armoede precies is en wanneer iemand al dan niet arm is.

Je kan dan denken aan de levensstandaard en een lijstje opstellen van zaken die bepalen of iemand arm is. 

Een Masai in Kenia leeft in een hut, door zijn vrouw(en) gebouwd van koeienstront. Zonder elektriciteit, stromend water…

Voor ons zijn die mensen arm. En toch zijn er rijke en arme Masai. Die rijkdom wordt bepaald door het aantal vrouwen dat zo ’n Masai heeft. Iedere vrouw heeft haar eigen hut. Als je een verzameling van tien hutten ziet, woont daar iemand die dubbel zo rijk is als de eigenaar van vijf hutten en vijf vrouwen. Het systeem is simpel: vrouwen worden aan het werk gezet als herder van de koeien. Hoe meer vrouwen hoe meer koeien de man kan houden. Het werkt ook andersom: hoe meer koeien, hoe meer vrouwen hij kan kopen. Een mooie “vicieuze” cirkel. Die vrouwen krijgen kinderen. Die worden ingezet als herder van de geiten… Lees verder “Stop met dat gezanik over armoede !”

Cultuur en onderwijs als weg naar hoger niveau van menselijkheid

Streven

Herman Simissen

Om de menselijkheid van de cultuur

De Nederlandse filosoof Henk Woldring (01943), emeritus hoogleraar politieke filosofie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, mag met recht een pleitbezorger van het denken van Jan Amos Comenius (1592-1670) worden genoemd. In tal van publicaties, waaronder de boeken  Jan Amos Comenius. Zijn leven, missie en erfenis (2014) en De pansofie van Comenius (2016), heeft hij de ideeën van deze Moravische filosoof, theoloog en pedagoog onder de aandacht gebracht

Neen, ik geloof niet dat je lood in goud kan verscheikundigen. Maar ik ben er wel van overtuigd dat je over ieder onderwerp op een eigen manier moet nadenken, met respect voor de eigenheid van dat onderwerp. Dat betekent dat ik een diepe minachting heb voor zogenaamde intellectuelen die denken dat ze aan wetenschap doen als ze de mens proberen te vatten in statistieken.

Als het me uitkomt ben ik holist en zie lichaam en geest als een geheel. Maar ik wil even goed lichaam en geest als aparte te bestuderen delen zien. Welke benadering ik kies hangt niet af van mijn humeur, maar van wat ik wil bestuderen.

Of, simpel gesteld: als ik depressief ben omdat ik de zin van het leven niet meer zie, zullen pillen me niet helpen.

Wat heeft dat met een betere wereld te maken ?

Welnu, in ons leven spelen materiële dingen een belangrijke rol. Voldoende geld voor voeding, kleding, huisvesting… is belangrijk.

Maar ons leven draait ook om heel andere zaken. Dan kan ik het hebben over vriendschap, zorg voor mekaar, zingeving… Maar ook over muziek, boeken, film (als kunst), schilderkunst, filosofie, voor mijn part ook sport en spel…

En over die meer “spirituele” zaken moeten heel anders nagedacht worden dan over die materiële behoeften. Lees verder “Cultuur en onderwijs als weg naar hoger niveau van menselijkheid”

Van online shoppen naar het Rijnlandmodel en terug

Minerva

Dorien Frans en Nadja Dörflinger

Keerzijde van online shoppen: kunnen we de race to the bottom tegengaan?

Online shopping was al voor de uitbraak van Covid-19 enorm populair. Hierdoor zijn de (Europese) logistieke sector en het personeelsbestand het afgelopen decennium enorm gegroeid. Wanneer klanten online bestellen, komt er een complex logistiek proces op gang waarbij verschillende soorten logistiek medewerkers vaak in verschillende landen werkzaam zijn

Rechtuit gezegd: veel nieuws brengt dit artikel niet. Het beschrijft een toestand die al door iedereen gekend is, en rijkt oplossingen aan die er geen zijn. En vooral: het gaat nergens zelfs maar in de richting van de kern van de zaak.

Om te beginnen: wie het kapitalisme aanvaardt, moet zich niet druk maken over het lot van werkmensen in armoe-jobs. Die jobs horen bij het systeem. Binnen het systeem zijn ze onvermijdelijk.

Natuurlijk ben ik voor de vakbonden als het om concrete punten gaat. Elke euro die de vakbonden kunnen afpakken van een grootkapitaal is de strijd waard. Maar het drama van die vakbonden ligt er in dat ze aan de werkmens de indruk geven dat er een sociaal soort kapitalisme mogelijk is, als de vakbond maar sterk genoeg is… Dat is gebakken lucht verkopen.

Een sociaal kapitalisme is per definitie onmogelijk. 

Het kapitalisme wordt gekenmerkt door concurrentie. Dat betekent dat mensen met mekaar moeten strijden. Dat op zich is al asociaal.

Die concurrentie heeft dan nog winst als doel. Winst als persoonlijk bezit. Dat betekent dat wat de winnaar heeft ten koste gaat van de verliezer. Dat is asociaal.

Om te produceren is er arbeid nodig. Maar de arbeider is geen medewerker van de kapitalist, hij is een ondergeschikte; de macht ligt bij de kapitalist en als die de concurrentiestrijd wil winnen moét hij zijn arbeider harder en sneller laten werken tegen een lager loon dan zijn concurrent.  Lees verder “Van online shoppen naar het Rijnlandmodel en terug”

Ouderenzorg, big business

Knack

Anneleen De Bonte

‘Hoe pervers is het dat uitgerekend pensioenfondsen de kwaliteit van zorg voor ouderen ondermijnen?’

‘Investeringsfondsen prijzen enthousiast de veilige investering van zorgvastgoed aan. Maar dat heilige huisje van de goede huisvader-belegger is minder heilig dan gedacht.

Lieve lezers, laat dit maar eens goed doordringen: oude mensen zijn in ons systeem verworden tot pionnen voor winst en verrijking.

Het gaat om wat die oude mensen zelf betalen in hun zorginstelling, maar daarbuiten ook om wat ze zelf tijdens hun leven al betaald hebben aan belastingen, en ook om wat hun kinderen nu betalen aan de staat die de investering van de misdadige kapitalist rendabel maakt.

Want vergis je niet: die private zorginstellingen worden ook nog gesubsidieerd. Precies die subsidie maakt de winst uit voor de kapitalist.

Dat betekent dat ik nu via de belastingen een rijke rijker laat worden die mijn vader de zorg ontzegt waar hij recht op heeft.

Dàt is het kapitalisme.

En neen, dat is geen uitwas van het kapitalisme. En dat is geen kwestie van slechte mensen die rijk willen worden. Het is gewoon het systeem. Lees verder “Ouderenzorg, big business”

Over Samaritanen en Afghanen

Ignis

Bénédicte Bosmans

Migranten in niemandsland: is dit de EU die wij willen?

Duizenden vluchtelingen zitten vast in een niemandsland aan de grenzen van Wit-Rusland. Bénédicte kan nauwelijks geloven hoe de betrokken partijen omgaan met deze mensen. “Ze worden door iedereen ont-menselijkt.

Een Jood werd onderweg overvallen en half dood achtergelaten. Een volksgenoot, priester, kwam voorbij, zag hem liggen, trok zijn neus op en haastte zich verder om in zijn tempel Gods lof te zingen. Ook een andere volksgenoot, een hooggeplaatste rechter, vond het beneden zijn waardigheid om zich om de ongelukkige te bekommeren.

Toen kwam er een Samaritaan, een vreemde van een minderwaardig volk. Hij verzorgde de arme Jood en bracht hem naar een ziekenhuis.

Jezus vertelt het verhaal als antwoord op een vraag van een vooraanstaande Joodse medeburger: “Wie is mijn naaste ?”

Maar Hij eindigt het verhaal met een wedervraag die de zaken omkeert: “Wie is de naaste van de man die overvallen werd ?

In de oorspronkelijke vraag gaat het om mij en om de vraag voor wie ik goed moet zijn.

Bij Jezus gaat het om de andere en om de vraag wie voor die andere goed moet zijn.

Of nog: goed zijn vertrekt niet van goedheid in mij, die me ook het recht geeft om te beslissen voor wie ik goed wil zijn. Goed zijn vertrekt van de andere – wie hij ook is – en alleen al het feit dat hij in nood is, roept mij op om goed te zijn.

De beweging wordt omgekeerd. Het gaat er niet om wie mijn naaste is, maar wel voor wie ik naaste wil/moet zijn.

Zijn de vluchtelingen aan onze grenzen mijn naasten ? Lees verder “Over Samaritanen en Afghanen”

Over Flup Flatul, De Croo, de corrupte Brusselse PS, en serieuze praat over onze democratie

Doorbraak

Luckas Vander Taelen

Verlos ons van het kwaad: menselijke bom in Brussel Joost

Vandecasteele schrijft non-fictie fictie Het minste dat je van ‘Verlos ons van het Kwaad‘ van Joost Vandecasteele kan zeggen is dat het uitermate goed gedocumenteerd is. Dat is geen geringe verdienste, want de materies waarmee de auteur omgaat zijn allesbehalve transparant of eenvoudig. Vandecasteele combineert het verhaal van twee personages wiens bestaan bepaald zal worden door hun obsessies

Flup Flatul. Zegt die naam je iets ? De kans is klein. Er is nochtans een algemeen bekende uitspraak die op hem slaat: “hij kan het niet”. Die woorden komen van de vroegere hofmaarschalk Herman Liebaers in een interview met Yves Desmet van 1991. In die tijd ging iedereen er van uit dat Liebaers daarmee bedoelde dat Philippe van Saksen-Coburg niet bekwaam was om koning te zijn. Ik vond dat toen al een rare uitspraak, want wat moet je eigenlijk kunnen om koning te zijn ? Nu hebben mensen die als kind lid waren van de scoutsgroep waar ook Philippe deel van uit maakte hun mond voorbijgepraat: de totemnaam van Philippe bij de scouts was Flup Flatul. Hij kreeg die naam omdat hij een onbedaarlijk schetenlater was. Meer nog: hij was gewoon niet bekwaam om zijn scheten binnen te houden. Hij kon het niet. Om koning te zijn moet je niet veel kunnen, maar je moet wel je scheten kunnen beheersen. Stel je maar eens voor dat je ontvangen wordt door de paus of door de president van de VS en als je die mensen een hand geeft plots een trompettend achtergrondgeluid de deftige ruimte doorklieft…

Ondertussen heeft Flup Flatul wel veel vooruitgang gemaakt. Mits grote inspanning en concentratie lukt het hem wel. Het is die spanning en concentratie die je opmerkt in zijn oogopslag en ietwat starende blik. Heb je ooit gezien hoe iemand kijkt die zijn pis laat lopen in zijn incontinentiemateraal ? Zo iets. Je hebt ook zijn houding waarvan ik vroeger dacht dat ze te maken had met chronische constipatie. Lees verder “Over Flup Flatul, De Croo, de corrupte Brusselse PS, en serieuze praat over onze democratie”

Van antivaxers tot Arvo Pärt

Sampol

Dominique Willaert

Wie heel luid roept, is meestal heel onzeker

De strijd tegen het coronavirus laat ons zien hoe een groeiende groep mensen, met of zonder zwemband, in een kolkende rivier van onbestemde boosheid springt

Neen, ik ben het niet in alles eens met Dominique Willaert.

Zo bijvoorbeeld weigert hij de “jongeren van kleur” als een probleem te zien. Begrijp me niet verkeerd: als Willaert het gedrag van de politie aanklaagt, zal dat in nogal wat gevallen terecht zijn. Dat de politie en de huisvestingsmarkt voor die jongeren een probleem zijn, is juist en het is nodig om dat te zien en aan te klagen. Maar ik marcheer niet mee als iemand slechts één kant van de medaille wenst te zien. Ook die jongeren vormen een probleem. Nu heb ik eerder al aangegeven dat ze als persoon zelf slachtoffer zijn. Maar dat verandert niets aan het feit dat ze een probleem vormen. Neen, het is niet de schuld van een schizofreen als hij een begeleider aanvalt, maar hij is dan wel een probleem. Het is moeilijk praten met iemand die dit weigert te zien.

Tussen haakjes: waarvan zijn die jongeren dan wel slachtoffer ? Ik zie twee factoren: het kapitalisme en de islam. Ook de islam als probleem weigert Willaert te zien. Hij heeft het enkel over het kapitalisme.

Maar hij heeft natuurlijk wel gelijk als hij het kapitalisme als probleem naar voren schuift.

De toestand van tegenwoordig met een beduidend aantal mensen die “het niet meer weten” en dus maar hun eigen waarheid in mekaar knutselen, heeft inderdaad fundamenteel te maken met het kapitalisme.

Filosofisch gezien kan je het verband leggen met het postmodernisme dat, veel te kort door de bocht samengevat, neer komt op de stelling dat de waarheid niet bestaat, en ik enkel weet kan hebben van mijn eigen waarheid. De hele fake news cultuur kan je daar op terugbrengen. Iets is waar als iemand het gelooft. Lees verder “Van antivaxers tot Arvo Pärt”

Ja, ik ben een racist en geen ge-maar !

LSP

Daar komt hij! Daar is hij… De zwartepietendiscussie

Vorige week was er nogmaals ophef naar aanleiding van de zwartepietendiscussie. De communicatieverantwoordelijke van basketbalploeg Okapi Aalst reageerde verontwaardigd nadat een speler van Antwerp Giants blackfaces onder de cheerleaders “totaal fout” noemde. De man stelde: “In Aalst doen we niet mee met de hysterie van een extreme, kleine minderheidsgroep. Die zever ben ik kotsbeu.

Je moet het kunnen: aan de verdedigers van Zwarte Piet verwijten dat ze zich beter met belangrijke zaken zouden bezig houden, zoals stijgende energieprijzen en werkdruk… terwijl je zelf het vuur aan de lont hebt gestoken door Zwarte Piet aan te vallen. Als die energieprijzen, werkdruk, onbetaalbaar wonen… dan toch zo belangrijk zijn, hou je dan niet bezig met een onnozelheid zoals Zwarte Piet.

Ja natuurlijk is de strijd tegen racisme belangrijk. Maar een zwarte Zwarte Piet is geen racisme: geen enkele zwarte heeft er nadeel van; wordt er door gediscrimineerd… Het gaat enkel over zwarte mensen die bij alle zwart dat ze tegenkomen aan het kolonialisme denken en zich gekwetst voelen. Misschien moeten ze zichzelf wit wassen, want gewoon al door in de spiegel te kijken, beginnen de oude kwetsuren van hun voorouders weer pijn te doen.

Ik zeg dit nu spottend, en voor de oprechte tegenstander van racisme kan dit onaanvaardbaar lijken, maar denk er toch maar eens over na. Lees verder “Ja, ik ben een racist en geen ge-maar !”

Wat moet een linkse met het klimaatprobleem ?

Grenzeloos

Herman Michiel

Een alternatief voor het neoliberaal klimaatbeleid

De meeste commentatoren beschouwen de voorbije klimaatconferentie COP26 in Glasgow in mindere of meerdere mate als een mislukking. De conferentie had de concrete invulling moeten zijn van het klimaatakkoord van Parijs (2015), en had het vertrouwen moeten versterken dat de klimaatopwarming tegen 2050 de 1,5°C niet zou overschrijden. Glasgow is echter grotendeels tot verklaringen en intenties beperkt gebleven

Herman Michiel slaat de spijker op de kop: de top in Glasgow leert het: de klimaattransitie is niet aan de gang.

Stop nu even met je dwaas geraas en laat dit tot je doordringen: de klimaattransitie is niet aan de gang !

Waar is de wakkere burger dan mee bezig als hij pist onder de douche en in weer en wind met zijn fietsje met vallen en opstaan het vlakke land doorkruist, eigendom van Jacques Brel ?

En: hoe is het eigenlijk mogelijk dat zoveel burgers er van overtuigd zijn geworden dat die klimaattransitie nodig is ? Vergis je hierbij niet: de mensen die in de feiten de klimaattransitie verraden, zijn dezelfden als zij die ons voorhouden dat die transitie nodig is en ons een schuldgevoelen aanpraten als we zelf niet enthousiast onze pis ophouden tot het douche-tijd is.

Ja, ik weet natuurlijk ook wel dat de overgrote meerderheid van de klimaat-activisten het oprecht meent. Dat geldt misschien zelfs voor Anuna. Maar waar halen zij hun informatie en wie stuurt hen zonder dat zij dat beseffen ?

Klinkt dat raar ? Mag ik er dan op wijzen dat het IPCC waarop alles steunt, een kapitalistisch, liberale organisatie is van het zelfde kaliber als het IMF of de Wereldbank. Geen enkele linkse heeft een goed woord over voor dat IMF of die Wereldbank, maar als het over het IPCC gaat, is plots alles groene koek en ei. Nochtans is het IPCC onderdeel van dezelfde vereniging als het IMF en de Wereldbank. Lees verder “Wat moet een linkse met het klimaatprobleem ?”

De waarheid in dienst van een Brave New World

Dwarsliggers

Een denkoefening over de politieke en maatschappelijke evolutie

Onlangs werd ik uitgenodigd voor een spreekbeurt over de actualiteit en vooral hoe we naar de huidige maatschappelijke situatie evolueerden. Voor veel toehoorders is die verwarrend, frustrerend ja zelfs beangstigend. Laten we beginnen met de evolutie om aansluitend – aan de hand van concrete voorbeelden – de huidige situatie in beeld te brengen

De denkoefening van de Dwarsligger vraagt wat meer inspanning van de gemiddelde niet al te slimme lezer zoals ik, maar is wel de moeite waard.

Wat te denken van de informatie over het klimaat ?

Rechtuit gezegd: ik weet het niet. Hét grote probleem voor mij is dat ik van de ene kant er niet naast kan dat er véél wetenschappers overtuigd zijn van de juistheid van de IPCC rapporten. Néén, niet alle wetenschappers, maar toch zeker een beduidend aantal. Kan ik die wetenschappers zo maar opzij schuiven ? 

Van de andere kant krijg ik van deze wetenschappers nooit een informatie zoals die van de Dwarsligger. Ze herhalen altijd maar dezelfde mantra’s, maar ik krijg bij hen geen wetenschappelijke  gronding.

Nu mogen die wetenschappers van mij denken dat ik die wetenschappelijke rapporten toch niet kan lezen, maar ik zou toch wat meer willen horen dan: “CO2 is een broeikasgas en de stijging van CO2 veroorzaakt dus opwarming van de aarde”. Controleer jezelf: geraak jij veel verder dan dit soort zinnetjes ?

Wat er ook van zij: na dit artikel op Dwarsliggers zit ik te wachten op een wetenschapper die de beweringen van deze Dwarsligger weerlegt.

Het einde van het betoog van de Dwarsligger is opmerkelijk: er is geen conclusie…

Ik weet niet wat de Dwarsligger weerhoudt om een conclusie te trekken. Maar ik vind het een heikele zaak. Noteer dus maar in hoofdletters dat ik er nog lang niet uit ben, en u mijn oefening geef voor wat ze nu waard is, met de mogelijkheid dat ik morgen iets anders beweer. Lees verder “De waarheid in dienst van een Brave New World”