Knack
Zoals steeds, slaan Wouters en Vuye spijkers met kloppen. Je kan gerust stellen dat ze op dit ogenblik veruit de meest bekwame en consequente parlementsleden zijn. Het is een schande voor de n-va dat ze niet naar deze mensen geluisterd heeft en er niet alles aan heeft gedaan om ze aan boord te houden.
Misschien kan het niet anders in het bestek van een column, maar ook Wouters en Vuye denken niet echt door.
De particratie is een serieus probleem: een kleine kliek rond de voorzitter bepaalt alles, en de rest van de partij, parlementsleden incluis moet gewoon volgen. Dat is zo in àlle partijen, n-va en pvda inbegrepen. Alleen al daarmee stopt de democratie. Dan stelt zich de vraag: wat doen we er aan ? Iedereen zal dan dadelijk denken aan een hervorming binnen de partijen. Maar de huidige toestand heeft een oorzaak. En die oorzaak is duidelijk: partijen zijn machtsinstanties. Waar het gaat om de macht buiten de instantie, kàn het niet anders of het gaat ook om de macht binnen de instantie. Als een partij macht wil uitoefenen in de samenleving, kàn ze zelf niet democratisch zijn. Vergelijk het met het leger: een democratisch leger is gewoon niet werkbaar. Dat is ook de reden waarom anarchistische bewegingen nooit ergens aan de macht zijn geraakt. Of nog: een partij kan slechts macht hebben als ze één is. En die eenheid is niet mogelijk in een democratische structuur, want de democratie is nu eenmaal – zegt iedereen – het georganiseerde meningsverschil. Nu proberen partijen de indruk te geven dat ze democratisch zijn door voorzittersverkiezingen te organiseren en congressen waarop de leden mogen stemmen. Maar iedereen weet dat dat Chinese congressen zijn: de uitslagen van de stemmingen liggen op voorhand vast, en wie écht zou durven ingaan tegen de beslissingen van de partijtop zal het geweten hebben, en kan een politieke carrière op zijn buik schrijven. Het feit alleen al dat dit in àlle partijen zo is, is een teken dat het niet om de persoonlijkheden van de leidende kliek gaat, maar om iets wat ingebakken is in het systeem. Het kan natuurlijk ook zijn dat het systeem er toe leidt dat altijd opnieuw potentaten de leiding krijgen.
De enige échte oplossing is een democratie zonder politieke partijen. In mijn boek Eutopia (gratis te lezen en te downloaden op deze website bij Publicaties) geef ik een visie op zo’n partijloze democratie. Ik ben er van overtuigd dat ze mogelijk is. Ik zeg niet dat we het Cubaanse systeem moeten overnemen, want dat is niét partijloos omdat er nog altijd de revolutionaire partij van Fidel is, maar er zit wel een basisvisie in die volgens mij juist is.
Wouters en Vuye leggen ook de vinger op de wonde als ze de uitspraak van Frère citeren: in belgië volstaat het om slechts honderd mensen te kennen. En gezien Frère een van de grootkapitalisten van belgië is, weet je nu ook dat die honderd mensen zich in dat milieu bevinden. Het is een illustratie van mijn stelling dat belgië wordt geregeerd door een bepaald grootkapitaal. Als je de macht van deze perverse “elite” wil breken, kàn het niet anders, of je ontbindt ook dit onland. Het is voor mij onbegrijpelijk dat links dat niet inziet. Maar ja, het is niet voor niets dat ik het altijd heb over nep-links.
Als je de macht van dat belgische grootkapitaal hebt gebroken, sta je natuurlijk voor de opgave om in de nieuwe staten (Vlaanderen, Wallonië) te beletten dat er een nieuw grootkapitaal de macht in handen krijgt. Ik besef dat dit een onmogelijke opgave is, want we leven nu eenmaal in het kapitalisme. Maar een Vlaams grootkapitaal, zal zeker al minder machtig zijn dan het belgische, net zoals het belgische minder macht heeft dan het Duitse.
In ieder geval: een echte democratie is niet mogelijk met politieke partijen, en ook niet binnen het kapitalisme, al was het maar omdat tot de essentie van het kapitalisme behoort dat het kapitaal de baas is. En het kapitaal, dat is niet de burger.