Filantropie is een deugd, maar niet ze als door de rijken wordt beoefend

Uitpers

Francine Mestrum

David Koch en de politieke rol van filantropie

Over de doden, niets dan goeds. Soms zijn er uitzonderingen. ‘An evil man’, een slecht mens, zo beschrijft Jacobin de pas overleden David Koch. En daar zijn goede redenen voor op het ogenblik dat het amazonewoud in brand staat. David Koch was een klimaatontkenner én miljardair.

Ik heb het wel voor Francine Mestrum. En in de basisstelling van haar artikel heeft ze natuurlijk gelijk. We moeten ons in geen geval laten misleiden door de zogenaamde filantropie van de rijken. In bijna alle gevallen steekt er iets achter, en àltijd blijft het zo dat ze die rijkdom hebben opgebouwd door alles behalve filantropische praktijken.

Ja, ik weet het de liberalen schieten nu in een kramp. Ik hoop dat ze er in blijven. Zij gaan er van uit, zoals ik enige dagen geleden nog hoorde in Terzake dat het de ondernemers zijn die welstand brengen.

Nog altijd vinden mensen het normaal om te spreken van werk”gevers”. De zogenaamde werkgevers geven echter geen werk, maar vragen aan mensen om voor hen te komen werken, in ruil voor loon. Ja, je kan stellen dat als er een overschot is op de arbeidsmarkt, de zogenaamde werkgever kan kiezen aan wie hij werk geeft, maar dat is naast het principe gedacht: op de arbeidsmarkt is de werker het aanbod, en de zogenaamde werkgever de vraag. Maar ons taalgebruik misleidt de mensen zodat ze zich nog dankbaar gaan voelen tegenover die gulle gever. Ik kan niet begrijpen dat vakbonden en linkse partijen dat taalgebruik niet aanklagen.

Neen, de ondernemers brengen geen welstand, behalve voor zichzelf. Als de werkers ook een graantje meepikken is dat voor de ondernemer een bijverschijnsel en economische noodzaak, want hij moet zijn producten verkocht krijgen en dus moeten de werkers daar genoeg geld voor hebben. En kijk, daar doe ik het zelf, want ik zeg dat de ondernemer “zijn” producten moet verkocht krijgen. Maar waar haalt hij eigenlijk het recht om dat “zijn” producten te noemen. Ja, natuurlijk: het kapitalistische systeem gaat er van uit dat de kapitalist als eigenaar van de productiemiddelen (fabrieken, energie, grondstoffen… ), ook eigenaar is van wat geproduceerd wordt. Maar eigenlijk is dat nonsens. Links zou zich daar eens ernstig moeten mee bezig houden. Ik doe het in mijn boek Eutopia dat je op deze website gratis kan lezen en/of downloaden.

Terug naar de filantropen. Mestrum heeft dus gelijk. Toch ben ik het niet helemaal eens met haar.

Ze koppelt rechtse kapitalist zijn aan klimaatontkenning. Dat is intellectueel niet correct. Waarom zou een linkse geen klimaatontkenner kunnen zijn ? En er zijn zoveel kapitalisten die zich achter de klimaatbeweging hebben geschaard dat die beweging zelfs verdacht wordt.

Mestrum verwerpt ook de mogelijkheid dat er andere organisatievormen van solidariteit zouden kunnen zijn dan die van de staat. Het zit ingebakken in het maxistisch-leninistisch denken dat alle heil van de staat moet komen. Ook hier speelt een woordverwarring. Want er wordt dan gesteld dat, bijvoorbeeld, de energieproductie moet genationaliseerd worden. Daarbij wordt dan gezegd dat de energieproductie in handen van de gemeenschap moet komen. Maar waar haal je het om de staat te vereenzelvigen met de gemeenschap ? Als in belgië de gemeenschap de energie in handen zou moeten hebben, dan zou ze in handen van de Vlaamse, respectievelijk Waalse  gemeenschap moeten komen, want belgië is geen gemeenschap, maar een federatie van gemeenschappen. Mestrum past dit principe van de staat die het moet doen, toe op de organisatie van solidariteit. Welnu, dan moet de sociale zekerheid in belgië dadelijk gefederaliseerd worden.

Nu, dat is natuurlijk een grapje, want ik ben er van overtuigd dat de Vlaamse gemeenschap op dit ogenblik nog wel een gemeenschap mag genoemd worden, maar dat gemeenschappelijke staat wel serieus onder druk. Als De Wever een Vlaamse canon voorstelt en de nadruk legt op de Vlaamse identiteit is dat een bewijs dat daar een probleem is. De poco’s ontkennen dat probleem, maar daar heb ik het in mijn vorige blog al over gehad.

Het gaat er om dat ik echt niet meer geloof in de staat. Zeker in het kapitalisme is de staat een vehikel in dienst van het kapitaal. Er is geen enkele staat die niet op de eerste plaats de belangen van de rijken behartigt. Als die veilig zijn gesteld, kan er ook nog wat van af voor de niet-rijken, ook al weer omdat die toch ook moeten consumeren. Nationaliseringen binnen het kapitalisme hebben dan ook geen enkele zin.

Maar als de staat geen gemeenschap meer is – waar we dus snel naartoe gaan – valt ook de basis weg voor de staat om solidariteit te organiseren, want solidariteit veronderstelt gemeenschap. Anders dan Mestrum geloof ik dus dat niet-statelijke gemeenschappen in de toekomst de organisatie van solidariteit zullen moeten opnemen.

Op dit ogenblik is dit al gedeeltelijk zo. Onze ziekenkassen zijn zo’n niet statelijke gemeenschappen. Het is spijtig dat ze verworden zijn tot ondernemingen die niet meer bouwen op gemeenschapsgevoelen, waarbij de deelnemers aan de solidariteit leden van de gemeenschap zijn. In naam zijn ze dat nog, maar in feite zijn het geen leden meer, maar klanten. Ik gruwel ervan als ik hoor dat het personeel van de ziekenkas getraind wordt in “klant”vriendelijkheid.

Bij de vorming van de Vlaamse regering wordt door de n-va het bestaansrecht van de ziekenkassen in vraag gesteld. Er zijn denkpistes om de taak van de ziekenkassen over te dragen naar de Vlaamse gemeenschap. In de visie van De Wever waarin staat en volk samenvallen, (het volksnationalisme) en het volk een gemeenschap is, is dat logisch en verdedigbaar. Maar het veronderstelt wel dat De Wever er in slaagt om inderdaad een Vlaamse identiteit te creëren, of opnieuw op te bouwen. Ik geloof niet dat hij daarin zal lukken, canon of niet. Er zijn twee factoren die de staat als gemeenschap afbreken: de islam en de migratie. Ik ga hier niet verder in op de mechanismen die spelen bij de migratie, maar het is overduidelijk dat de islam meer en meer evolueert naar een aparte gemeenschap op hetzelfde grondgebied. De poco’s die onvoorwaardelijk de islam verdedigen beseffen niet dat ze daarmee de grondslag van onze sociale zekerheid ondergraven omdat ze Vlaanderen als gemeenschap ondergraven. Triestig. Hoe kan je nog geloven in ons links als het zo dom is ?

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *