Over een taalbad en wetenschappelijke objectiviteit

De Wereld Morgen

Assia Ben Ahmed 

Taalbadquarantaine bevordert taalontwikkeling van kinderen niet

De mate waarin jongeren de Nederlandse taal beheersen, wordt de laatste jaren steeds vaker als enige oorzaak voor onderwijsongelijkheid op tafel gelegd. Wanneer beleidsmakers oplossingen aanreiken, komt er vaak maar één besluit uit de bus: jongeren moeten Nederlands praten en de thuistaal dient naar de achtergrond geschoven te worden op school. Het liefst ook na de schooluren.

Het eindbesluit van Assia dat onderwijsongelijkheid meer oorzaken kent dan taalongelijkheid lijkt me correct.

Ik zou dan ook verwachten dat zij tenminste de voornaamste oorzaak aanhaalt. Maar dat doet zij niet. Als ze daarbij als oorzaak studie-oriëntering op basis van etniciteit aanhaalt, wordt ik woest. Waar haalt ze het om onze oriënteringsinstituten regelrecht van racisme te beschuldigen. Want als ze deze oriëntering aanhaalt als een oorzaak van een algemeen probleem, gaat zij er van uit dat ook dat racisme algemeen is. Als een clb een leerling omwille van taalachterstand een richting aanraadt waarin taal minder belangrijk is, bewijst het dat kind een dienst. Als het dat kind toch naar een richting zou sturen die fel taalgericht is, zou dat leiden tot mislukkingen. Als dat kind intelligent is en hard genoeg werkt, zal het op basis van successen later wél kunnen overschakelen… De gediplomeerde trutten met een hoofddoek die aanklagen dat ze ooit naar het beroeps zijn verwezen hebben er niets van begrepen.  

ik wil het voor haar doen: dé oorzaak van deze onderwijsongelijkheid is de thuissituatie in een cultuur die niet past bij de cultuur waarin wij leven, en waarin ons onderwijs is ingebed. Ik heb dat nog niet zo lang geleden al aangegeven en ga daar hier dus niet verder op in. En laat het duidelijk zijn dat ook de taalongelijkheid het resultaat is van die “andere” cultuur”. Zelfs als die cultuur enkel anders zou zijn, zou dat anders zijn nog altijd een handicap zijn voor die kinderen.

Ik verwacht van de toekomstige pedagoge Ben Ahmed dat zij ook eens wat studiewerk doet om een pedagogie te ontwikkelen die allochtonen kan aanzetten – en kan helpen – om zich in te leven in de cultuur van het land waarin ze leven. Aan haar naam te zien denk ik te mogen veronderstellen dat Assia Ben Ahmed van Marokkaanse afkomst is. Beter dan om het even welke pedagoog van autochtone afkomst, is ze dus geschikt om zo ’n pedagogisch programma te ontwerpen. Als ik dat zou doen, zou ik beschuldigd worden van kolonialisme.

De impact van de culturele thuissituatie wordt dikwijls nog versterkt door sociale en financiële achterstand, waarbij er een vicieuze cirkel kan ontstaan. Daardoor kan het moeilijk zijn om door een sociale politiek het school probleem op te lossen. Maar natuurlijk pleit ik er wel hartsgrondig voor dat die sociale politiek gevoerd wordt.

Assia heeft het over segregatie. Het wringt me enorm dat ook zij terecht komt in het schema van de politiek correcten die de oorzaken van segregatie alleen bij de autochtonen zoeken. Op dit ogenblik gaat de segregatie zeker evenveel uit van een aantal moslimgemeenschappen. En ik ben het kotsbeu om te horen dat die segregatie van moslimkant uit gewoon een reactie is op de uitsluiting die er van autochtone kant zou zijn. Natuurlijk ontken ik niet dat er ook in de Vlaamse gemeenschap racisme is. Dat is er overal. Ook in de moslimgemeenschap. Maar wie ontkent dat de Vlaamse gemeenschap enorme inspanningen levert om de integratie van nieuwkomers te bevorderen, is ter kwader trouw. En de Vlamingen betalen toch maar die inspanningen. Ook de taalbaden van Weyts gaan de Vlaming een bom duiten kosten. Van die inspanningen zie ik heel weinig of niets – integendeel – in die moslimgemeenschappen. Je mag me tegenspreken, maar ik heb geen weet van lessen Nederlands in een moskee. Hallo, Assia, is dat geen goed idee ? 

Ik ben niet bekwaam om te oordelen over de effectiviteit van zo’n taalbad. Maar er is iets raars: als Vlamingen Frans willen leren en daarvoor in de grote vakantie voor een taalbad in Wallonië naar een taalkamp gaan, of als Franstalige leerlingen in Vlaanderen naar immersieklassen komen, hoor ik de huidige kritiek niet. Daarbij is het toch opvallend dat het plots over taalbadquarantaine gaat. Quarantaine heeft een negatieve gevoelswaarde. Wil iemand me eens uitleggen waarom een taalbadklas per definitie een vorm van quarantaine moet zijn ? In ieder geval legt Assia niet uit waarom ze eigenlijk het woord quarantaine gebruikt.

Assia heeft het ook voortdurend over meertalige kinderen, en haalt dan uit verschillende studies het argument dat die meertaligheid in feite geen achterstand meebrengt, maar integendeel een troef zou zijn. Ik zou nu wel eens willen weten wat dat begrip meertaligheid in die studies eigenlijk betekent ? Ik meen ergens gelezen te hebben dat de huistaal van die kinderen, gezien de culturele en sociale situatie nogal taal- en woord arm is. Als dat zo is, vervalt het grootste deel van de argumentatie van Assia.

Bij haar argumentatie tegen de scheiding van taalsterke en taalzwakke leerlingen gebruikt Assia het woord segregatie. Ook hier weer gebruikt ze een woord met een negatieve betekenis. Het probleem is dat scheiding van taalsterke en taalzwakke leerlingen niets te maken heeft met segregatie. Lees hier op wikipedia meer over segregatie. Segregatie gaat over een socialisatieproces van acculturatie. Daar is hier geen sprake van. Als bijna universitair gediplomeerde moet Assia dit weten. Waarom gebruikt ze dan toch weer zo ’n negatieve woord ?

Tenslotte wil ik toch wel even een vraag stellen. Het gaat om kinderen die hier geboren zijn, hier opgroeien, en niet de bedoeling hebben om terug te keren naar het land van hun voorouders. Zou de moedertaal van die kinderen niet het Nederlands moeten zijn ?. Dat ze het belangrijk zouden vinden om daarbij ook de taal van hun (voor)ouders te leren, zou ik toejuichen.

Ik weet niet of Weyts gelijk heeft, maar Assia overtuigt me niet. En als ze haar wetenschappelijk diploma echt wil verdienen, zal ze toch haar wetenschappelijke bronnen beter moeten leren gebruiken, en, vooral: meer wetenschappelijke objectiviteit cultiveren.

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *