De farmarijken worden nu nog rijker. En dan ?

Doorbraak

Johan Sanctorum

En op het einde krijgt iedereen gewoon een spuitje

Hoopvolle bedenkingen bij -80°C, met enkele beleggingstips

Terwijl vandaag iedereen zonder kleerscheuren de pandemie probeert de doorspartelen — de grootste van de moderne tijden — wordt nogal eens de vergelijking gemaakt met de middeleeuwse pest. In een paar jaar tijd, midden 14de eeuw, stierven in Europa zowat 100 miljoen mensen aan de Zwarte Dood, waarvan we nu weten dat een bacil, de Yersinia pestis, aan de oorzaak lag. Met de rat en een onnozele vlo als tussengastheren. De chaos was totaal, het economisch systeem lag plat, er heerste complete, aan de waanzin grenzende radeloosheid, die soms een uitweg vond in orgieën waarbij vergeleken onze lockdownfeestjes maar brave breikransjes zijn

Laat ons zeggen dat Johan fundamenteel gelijk heeft. Hij is ook niet de eerste die kritiek geeft op de farmasector. Het is interessant dat hij het perspectief opentrekt naar het kapitalisme.

Dan komt de vraag: wat nu ?

De overgrote meerderheid van de mensen hebben zo iets van: er is toch niets aan te doen. Ze hebben gelijk. 

Vele mensen maken zich ook weinig zorgen: het vaccin wordt toch terugbetaald. Ik ben zelfs iemand tegengekomen die de winst voor de farma geen probleem vond omdat het toch de staat is die die winst betaalt. Raar dat nogal wat mensen zo dicht bij hun eigen portemonnee staan, dat ze niet ver genoeg kunnen kijken om te  zien dat alles wat de staat betaalt uit hun zak komt. Als de staat onze geneesmiddelen grotendeels betaalt, betalen wij die geneesmiddelen. Alleen zorgt betaling door de staat er voor dat de kosten over alle burgers worden verdeeld. Ik ben daarvoor. Natuurlijk ! Maar het blijft zo dat wij alles wat wij (de burgers) krijgen van de staat eerder al aan de staat hebben gegeven. En vermits er in de organisatie van de staat altijd ergens geld blijft plakken, al was het maar aan overdreven lonen voor politiekers en CEO’s, krijgen we altijd minder terug dan we hebben gegeven.

Als je, niettegenstaande hopeloosheid, toch gaat nadenken over een oplossing voor het probleem, denkt iedere linkse dadelijk aan het klassieke recept van de nationalisering.

Maar in ieder geval is nationalisering geen oplossing zolang we in het kapitalisme zitten. Want binnen het kapitalisme staat de politiek per definitie in dienst van het kapitaal (de eigenaren van de productiemiddelen en aandeelhouders). Ik zal het nog maar eens herhalen: in het kapitalisme ligt de macht bij het kapitaal. Daarvoor heet het het kapitalisme. Politiek is de uitvoering van die macht, en kan dus niet anders dan die macht dienen. Dat heeft niets te maken met al dan niet welmenende politiekers. Ook de meest sociale politieker zal als puntje bij paaltje komt het kapitaal dienen, want hij kan geen sociale politiek voeren als de economie slecht draait. En de economie is gericht op het maken van winst voor de kapitalisten. Een sociale politieker of de vakbonden kunnen hoogstens in tijden van economische voorspoed door strijd iets afknabbelen van die winst om het te besteden aan een sociale politiek. Is het je nog niet opgevallen dat de laatste tientallen jaren, gekenmerkt door economische crisissen, de vakbonden opvallend stil blijven ?  De economie heeft nu nood aan flexijobs ? Welnu, de vakbonden aanvaarden de flexi-jobs. Ze kunnen wel zeggen dat ze die jobs niet willen, maar ze hebben niet de macht om er iets tegen te doen.Dat geldt ook voor de uitzendarbeid en voor de jobs die zo slecht betaald worden dat een mens van een full-time zelfs niet meer kan leven en gedwongen is om meer dan één job aan te nemen.

Nationalisering in dat kader is zinloos.

Binnen het kapitalisme is er geen oplossing.

De enige oplossing is een economie die niét meer gericht is op winst, maar op dienst aan de samenleving. Nu levert de economie natuurlijk ook wel dienst aan de samenleving. Een vaccin is zo ’n dienst. Maar als dat vaccin geen winst zou opleveren voor de aandeelhouders, zou het er niet komen. Het komt er op neer dat in het kapitalisme dienst aan de samenleving in dienst staat van de verrijking van de rijken. In een menselijke economie is dienst aan mensen en samenleving hét en het enige doel van het economisch gebeuren. 

Voor de individuele werker is er natuurlijk ook nog het feit dat hij zijn kost moet verdienen, en, in de beste werkomstandigheden, dat hij door zijn arbeid zichzelf kan verwerkelijken.

En ja, dan krijg je het argument dat zonder winst als motief er niemand economisch zou handelen. De overgrote meerderheid van de mensen is gehersenspoeld om daar in te trappen. Raar, want het zijn juist die mensen die niét werken voor winst, maar gewoon om hun kost te verdienen die aanvaarden dat het zonder winst niet kan. De mensen die werken voor winst zijn een zeer kleine minderheid. Ook kleine zelfstandigen werken niet voor winst, maar om te overleven. Als ze braaf zijn en goed leren kunnen ze dan zelfs redelijk comfortabel overleven. Maar dat is geen winst. Eigenlijk zijn de mensen die uit zijn op winst gewoon overbodig. Meer nog ze zijn ballast voor een samenleving, want ze zijn enkel voor zichzelf bezig.

Het is onmogelijk om daar hier dieper op in te gaan. Maar in mijn boek Eutopia probeer ik een idee te geven van een mogelijke economie die niet op winst gericht is.

Hoe komt het toch dat zo weinigen in die richting willen denken ? Willen ze het niet, of kunnen ze het niet ? En kunnen ze het niet omdat ze gevangen zitten in de denkschema’s die hen door de ontegensprekelijke kapitalistische hersenspoeling worden opgedrongen ? Wordt het niet tijd dat mensen zichzelf uit deze mentale en intellectuele gevangenis verlossen en durven denken wat nu ondenkbaar is ? Hallo, politiek correcten die ageren tegen Zwarte Piet (om zo maar iets te noemen), richt jullie energie eindelijk eens naar waar het écht om gaat !

PS Je kan mijn boek Eutopia gratis lezen en/of downloaden, ook in ebookformaat op deze website onder de rubriek Publicaties.

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *