Vaccins en het kapitalisme

De Wereld Morgen

Vicenç Navarro

Neoliberale dogma’s verhinderen de oplossing van de coronapandemie

Spaans hoogleraar economie Vicenç Navarro ziet twee redenen waarom de westerse landen de pandemie niet opgelost krijgen. Zij weigeren de dogma’s van ‘privé-bezit’ en ‘de markt’ opzij te zetten en de farma-industrie te verplichten massaal vaccins te produceren, die ze nochtans alleen met openbare subsidies konden ontwikkelen. De bewegingsvrijheid van de gewone mens wordt (terecht) ingeperkt, maar aan de ongebreidelde winsthonger van de farma wordt niet geraakt

Navarro heeft gelijk. Ik kijk met verbijstering naar het schouwspel van machtige regeringen van rijke landen die geen oplossing vinden voor het tekort aan vaccins, terwijl die oplossing simpel is: produceer ze zelf.

In Wallonië is het Waalse gewest eigenaar van een grote wapenfabriek. Waarom is het geen eigenaar van een grote vaccinfabriek ? Wallonië het voorbeeld voor links Vlaanderen ?

De liberalen – waartoe bij ons ook de socialisten behoren –  pakken er graag mee uit dat de vaccins er zo snel zijn gekomen door het kapitalistische systeem van de concurrentie. Welnu, de Russen waren sneller en – oh wonder – het werd ontwikkeld in een staatsinstelling. Dus los van de markt-concurrentie.  Daarbij is het Russische vaccin zelfs kwalitatief beter dan de beste Westerse vaccins. Het kan bewaard worden tussen de 2 en 8 graden Celsius en kost minder dan 10 dollar per dosis. Er zijn twee dosissen nodig met een tussenpauze van drie weken. Een van de sterkten zou er in bestaan dat – anders dan bij de Westerse vaccins – de tweede dosis is geconstrueerd op basis van een ander virus dan de eerste. Het zou daardoor zijn dat het een bescherming van 91,8% haalt bij ouderen.

Ja, we moeten toegeven dat bij de factor snelheid de Russen wel wat bochten hebben afgesneden. Maar feit blijft dat ze een waardevol vaccin hebben afgeleverd. 

Waarom kan Europa dat niet ? De Europese wetenschappers zijn toch even bekwaam als de Russische ? De enige verklaring voor het falen van Europa ligt er in dat Europa vasthoudt aan de markt. Dat moet natuurlijk niet verwonderen,  want Europa is nu eenmaal een puur kapitalistische constructie, geleid door politiekers die slechts één opdracht hebben: de verdediging van de belangen van het grootkapitaal.

Waar blijven in dit verhaal de Europese vakbonden ? Het Europees Verbond van Vakverenigingen vertegenwoordigt circa 90 vakbonden in bijna 40 Europese landen met samen meer dan 60 miljoen leden. Je zou toch denken dat die wat macht zouden kunnen hebben ? Waarom hebben ze dan géén macht. Nul macht ? Weet je wat de activiteit is van dat Europees Verbond van Vakverenigingen ? Het lobbyt bij de Europese instellingen ! Eigenlijk is dit gewoon een club van omhooggevallen landelijke vakbondsmensen die gaan souperen met de Europese rijken. Van 2015 tot 2019 was Rudy De Leeuw voorzitter. Hallo ABVV-ers ?

Overigens bestaat er ook een Internationale Arbeidsorganisatie, een gespecialiseerde organisatie van de Verenigde Naties. Daarvan is Luc Cortebeeck de voorzitter. Cortebeeck was voorzitter van het ACV, maar nam daar totaal onverwacht ontslag toen de Arco-affaire in de maak was. De rat ontvluchtte het schip met averij. Nu was dat voor de echt linkse ACV militant geen slechte zaak. Ik herinner me nog het enthousiasme van die echt linkse vakbondsmensen toen Cortebeeck de aan het kapitaal verkochte Houthuys opvolgde. Cortebeeck had de naam echt links te zijn. Dat enthousiasme heeft niet lang geduurd. Ook hij heeft zich snel in het pluche van de salons van de rijken genesteld. Nu is hij dus voorzitter van een barak wier activiteiten er in bestaan dat ze congressen organiseert in de sjiekste hotels en dan een verklaring uitbrengt waar verder niemand iets mee doet.

Die Rudy De Leeuw en Luc Cortebeeck verstaan mekaar overigens wel goed, want ze zijn de bewerkers van het samenvloeien van de twee wereldvakbondorganisaties, het pluralistische IVVV 

(Internationaal Verbond van Vrije Vakverenigingen) en het christelijk geïnspireerde WVA (Wereldverbond van Arbeid). Weer wat meer zitpenningen binnengehaald. Overigens heeft die samenvloeiing niets bijgebracht aan de slagkracht van de arbeiders op wereldvlak.

De politieke leiding is in handen van mensen die de belangen behartigen van het kapitaal, en de leiding van de arbeiders is verkocht.

Het erge aan dit verhaal ligt er in dat het binnen het kapitalisme zelfs niet mogelijk is dat de leiding van de arbeiders niét verkocht is. In het kapitalisme is het kapitaal de baas, en dus staat iedere baas ook in dienst van het kapitaal.

En ja, dan steunt op plaatselijk vlak af en toe de vakbond een syndicale actie en levert paletten om aan een fabriekspoort in brand te steken. Maar dat zijn maar rimpelingen aan de oppervlakte. Daar waar het écht gebeurt, telt de arbeider niet mee, tenzij als middel. Overigens geven vakbondsleiders geregeld zelf toe dat hun opdracht er in bestaat om de woede van arbeiders te “kanaliseren”. Steek de mensen in bussen en laat ze wat door de straten van Brussel struinen, en als ze thuis komen, zijn ze gekalmeerd.

Er zouden volop genoeg vaccins kunnen zijn, maar het systeem – en dus ook de leiders – laten de mensen in de steek. Ondertussen doet de socialist Frank Vandenbroucke zijn uiterste best om de mensen kalm te houden.

En het eigendomsrecht ? We zijn toch geen communisten die af willen van het privébezit ? Wel neen, ik denk dat het privébezit absoluut nodig is in een vrije samenleving. Maar is het niet raar dat in deze crisis onze persoonlijke vrijheid drastisch wordt ingeperkt, maar de vrijheid van de farmareuzen totaal ongemoeid wordt gelaten ? 

En wat denk je van een arts die de kennis heeft om een mensenleven te redden, maar weigert om die kennis te delen of in te zetten als hij er niet genoeg voor betaald wordt ? 

Wij spreken lovend over Jonas Salk die in 1953 het eerste polio-vaccin ontdekte. Bijzonder was dat hij geen patent aanvroeg. In plaats daarvan, zo liet de arts destijds weten, wilde hij het vaccin aan het volk schenken. 

Wat is dit voor een systeem waarin het ondenkbaar blijkt om deze levensreddende houding te verplichten ?

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *