Vrijheid is een recht

Doorbraak

Philippe Clerick

Coronamaatregelen: de morele kwestie

Bedenkingen bij vrijheid, veiligheid, solidariteit, privileges en afgunst

Georges-Louis Bouchez, die altijd over vrijheid spreekt, heeft dat begrip toch niet helemaal begrepen. In een interview met De Standaard (11 april) zegt hij: ‘Vrijheid is er voor iedereen of voor niemand… Mag mijn grootmoeder naar een nachtclub en ik niet omdat zij wel een prik gekregen heeft, en ik niet?’ Dat is een verkeerde interpretatie van een juiste stelling, namelijk dat vrijheid ondeelbaar is.

Eerst en vooral: als je het over vrijheid wil hebben, moet je niet bij de liberalen zijn. Ze hebben geen enkel benul van wat vrijheid is.

Op de vraag “wat is vrijheid” zullen veel mensen het liberale antwoord geven: “kunnen doen wat je wil”. Welnu, als dat vrijheid is, dan is er zeer weinig vrijheid. Overloop als werkende mens eens je dag… Zelfs zonder corona gedoe heb je weinig vrijheid. Vrijheid wordt dan verplaatst naar “vrije tijd” of vakantie. Maar in de vakantie besef je pas echt hoe fel je vrijheid beknot is door de factor geld.

Gewoonlijk wordt dan dat “kunnen doen wat je wil”, aangevuld met “mijn vrijheid eindigt waar die van een ander begint”. Dat klinkt goed, maar slaat nergens op. Want wie bepaalt waar de vrijheid van de andere begint ? Jij zelf, of die andere ?

Je vrijheid kan natuurlijk ook begrensd worden door de overheid.

We komen dan op het terrein van de politieke vrijheid met de tegenstelling democratie – dictatuur. Maar ook in een democratie is je vrijheid beperkt, want hoe dikwijls krijg je na verkiezingen het bestuur dat je gewenst hebt en zelfs als de partij van je keuze met een absolute meerderheid regeert, zal ze beslissingen nemen waar je het niet mee eens bent.

Als het over vrijheid gaat in de betekenis van “kunnen doen wat je wil”, gaat het dus altijd over een vrijheid waarin de beperking zit ingebakken en je het bij beperkingen enkel kan hebben over meer of minder. 

Daarmee is niet alles gezegd, want naast meer of minder, moet je het ook hebben over de aard van de beperking en hoe zwaar ze weegt.

En dan komen covid 19 en de beperkingen die de regering ons oplegt.

Er zijn beperkingen die op zich niet zo zwaar wegen. De verplichting om op bepaalde plaatsen een mondmasker te dragen kan je vergelijken met de verplichting tot het dragen van een gordel in de wagen. Er zullen wel mensen zijn die daar zwaar aan tillen, maar daar wil ik het later over hebben. Op zich is die verplichting van een mondmasker niet transcendenteel. Ik zou er geen probleem mee hebben om nog lange tijd een mondmasker te dragen in de supermarkt.

Misschien moeten we vrijheid niet zozeer bepalen als kunnen doen wat je wil, maar wel: kunnen doen waar je recht op hebt.

De overheid heeft de plicht om die vrijheid te vrijwaren.

Natuurlijk komen dan dadelijk de mensenrechten in het vizier.

We leven in een vrij land. Iedereen mag hier eten wat hij wil. Maar wat met mensen die te arm zijn om eten te kopen, en als ze het stelen, vliegen ze de bak in ? Waar is hun vrijheid ?

Heb ik er recht op om geen mondmasker te dragen ? Wel neen, als je daarmee de volksgezondheid in gevaar brengt heb je daar evenmin recht op als op het niet-dragen van de autogordel. Voor de rest kan je discussiëren over nut of noodzaak.

Maar heb ik recht op voeding ? Daarover valt niet veel te discussiëren.

Hebben grootouders het recht om hun kleinkinderen te zien ? Of jongeren hun lief ? Ook daarover valt niet veel te discussiëren.

Je kan aannemen dat die rechten in acute noodtoestanden tijdelijk worden opgeheven. Maar aan dat tijdelijk komt een einde.

In het geval van covid is dat einde al een tijdje voorbij. Na meer dan een jaar is dit is geen acute noodtoestand meer. 

Ondertussen groeit ook meer en meer het besef dat de vaccins ook niet de definitieve oplossing brengen, gezien het virus telkens nieuwe varianten vindt. Het kan niet anders of er komt snel een variant die bestand is tegen het virus. Gaan we dan opnieuw een lockdown afkondigen zolang er ook geen nieuw vaccin is ? Dat zal er wel sneller komen, maar gaan we dan ook opnieuw zo ’n massale vaccinatiecampagne opzetten die toch enkele maanden nodig heeft… ? En wees er maar zeker van: als de milieu-mensen gelijk hebben en covid het resultaat is van ontbossing en van de mens die binnendringt in de natuurlijke leefwereld van de virussen, dan ligt de volgende pandemie al op de loer.

Op een bepaald ogenblik heeft de wetenschap ontdekt dat ventilatie een belangrijke factor is. Wil iemand me eens uitleggen waarom er toen niet dadelijk subsidies zijn vrijgemaakt om massaal ventilatiesystemen te installeren in scholen, restaurants, openbaar vervoer…

Waarom lopen we nog altijd rond met de primitiefst mogelijke vorm van masker. ? Het moet toch mogelijk zijn om maskers te ontwerpen die veel comfortabeler zijn ?

Plexiglas schijnt te helpen ? Waarom zie ik slechts hier en daar dat plexiglas ?

De overheid heeft miljarden vrijgemaakt voor van alles, maar niet voor het enige wat fundamentele rechten van mensen garandeert.

En dan is er die Frank Vandenbroucke. Normaal zou ik er mee lachen. Maar nu niet: die Frank presteert het om burgemeesters die zijn regels niet willen volgen er van te beschuldigen dat we naar een Far West gaan. Maar hij zelf heeft  uitdrukkelijk verklaard dat hij een uitspraak van een rechtbank niet zal volgen. Punt aan de lijn ! Is dat dan geen Far West ? En waarom zou ik dan nog uitspraken van de rechtbank respecteren of de regeltjes van Frank ?

Het halve land is  het niet eens met Frank. Maar Frank heeft gelijk en zal het nog wel eens  heel geduldig uitleggen. Afvoeren die man !

Laat het duidelijk zijn: het gaat natuurlijk niet enkel over Frank. De hele vivaldi-kliek maakt er een potje van. En dat potje stinkt.

Niemand kan een grootouder de vrijheid ontnemen om zijn kleinkinderen te zien. Voor korte tijd is dit aanvaardbaar. Buiten de vraag om geduld tot iedereen gevaccineerd is, heeft deze regering niets ondernomen om die vrijheid te garanderen. Ik heb zelfs geen enkel spoor gezien van enig nadenken over een alternatieve oplossing. Vivaldi heeft gefaald in een essentieel element van haar opdracht.

En neen: ik pleit er niet voor om alles los te laten. De toestand in de ziekenhuizen is zorgwekkend. Maar er moet veel meer aandacht en creativiteit komen in het zoeken naar andere oplossingen. 

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *