LSP
door Nicolas Croes uit maandblad De Linkse Socialist
Het schandaal van Orpea. Ouderen mishandeld uit winstobsessie
Ouderen zijn natuurlijk niet zo fotogeniek als kinderen, maar toch…
Suggestie voor het Vlaamse Parlement: begin al maar met de organisatie van de volgende onderzoekscommissie met Beke in een hoofdrol: de schandalen in de privé-zorginstellingen zijn onvermijdelijk; ze zijn er al, ook bij ons, en het kàn niet anders of er komen er nog. Ze zitten ingebakken in het systeem.
Nu is het nog wachten op het eerste overlijden dat door familie wordt aangeklaagd en toegeschreven aan de zorginstelling.
Voorstanders van de privé zullen aanhalen dat die instellingen met mekaar moeten concurreren en dat dat de kwaliteit van de zorg moet ten goede komen. Theoretisch kan dat wel zijn, maar de concurrentie heeft nog een ander effect; een dat als het er op aankomt zwaarder doorweegt. En in een concurrentiële omgeving komt het er altijd op aan.
Het gaat om de winst.
Het doel van privé-zorg instellingen is niet om zorg te verlenen, maar om winst te maken; om rijke eigenaars nog rijker te maken.
Het probleem met winst in een concurrentie-omgeving is dat ze nooit groot genoeg is en de concurrentie vraagt dat er ook geconcurreerd wordt om ter meest winst. Want wie het meest winst maakt, kan ook het meest uitbreiden, wordt marktleider; slorpt anderen op…
Een en ander leidt tot het ontstaan van steeds grotere ondernemingen en tot marktleiders. Orpea is er een duidelijk voorbeeld van: het is wereldleider. En het is wereldleider omdat het de concurrentiestrijd om ter meest winst heeft gewonnen.
En ja, als je winst wil maken, moet je besparen op de maakprijs van je product, hier dus de zorg.
In feite komt het er op neer dat een privé-zorgvoorziening in een kapitalistische omgeving verplicht is om te bezuinigen op zorg. Wie dat spel niet meespeelt, verdwijnt.
Veronderstel dat er een goedmenende mens is die een privè-instelling opricht en tevreden is met een redelijke winst: de instelling moet hem genoeg opbrengen om er goed van te kunnen leven. Welnu: het zal niet lang duren of iets zoals Orpea wordt in zijn instelling geïnteresseerd en koopt hem op. Als hij zich niet laat opkopen, wordt er een Orpea-instelling in zijn buurt geïnstalleerd die hem kapot concurreert. In die Orpea-instelling is het dan een tijdje goed toeven. Tot die goedmenende het moet opgeven. Dan kan de zorgbehoevende in Orpea worden gedegradeerd tot melkkoe van de rijken.
Ja, er zijn privé-instellingen die excellente zorg leveren. Maar die zijn enkel weggelegd voor de zéér rijken. Die vinden natuurlijk altijd wel kwaliteit.
Als je me niet gelooft over de concurrentie die verplicht tot steeds meer winst, leg me dan eens uit waarom Europa een speciale commissaris heeft om te waken over het behoud van de concurrentie in Europa ?
Die commissaris is nodig omdat het kapitalistische systeem leidt tot monopoly-vorming. Het mechanisme van monopoly-vorming is precies wat ik hierboven heb beschreven.
Laat nu a.u.b. goed tot je doordringen dat het geen kwestie is van goede wil of goede bedoelingen. Ook met de beste bedoelingen geraakt de goedmenende in een situatie waarin hij de keuze heeft om zijn goede bedoelingen op te geven, of failliet te gaan. Het kapitalisme verdraagt geen goede bedoelingen.
Ik heb in eerdere blogs die politiek gekaderd in de totaal uit de hand lopende kapitaalaccumulatie die de huidige fase van het kapitalisme kenmerkt. Ik wil daar hier niet opnieuw dieper op ingaan, maar noteer toch maar dat die kapitaalaccumulatie een van de belangrijke factoren is die geleid hebben tot de oorlog in Oekraïne: als er kapitaal te veel is, wordt het massaal geïnvesteerd in het militair-industrieel complex. De massa wapens die worden geproduceerd moeten ook gebruikt worden…
Concurrentie leidt dus ook onvermijdelijk tot oorlog. En, niet grappig: de oorlog in Oekraïne zal de kapitaalaccumulatie aan de Russische kant misschien oplossen, maar aan “onze” kant kan die oorlog wel wat verlichten, maar niet oplossen en dus moet je van onze kant binnen korte tijd nieuwe oorlogen verwachten. Gezien de massa van de kapitaalaccumulatie moét dat een grote oorlog zijn. De derde wereldoorlog is in de maak.
De cynicus in mij zegt dan dat het misschien toch goed is dat er privé-zorginstellingen komen: ze verlichten de kapitaalaccumulatie en verminderen zo de noodzaak op oorlog, maar ik zou er toch maar niet op rekenen dat die privatiseringen volstaan om de volgende wereldoorlog af te wenden.
Op dit ogenblik wordt er in Vlaanderen een bewuste en opzettelijke politiek van privatisering gevoerd. De VLD en de N-VA zijn actieve voorstanders. De Wever heeft in Antwerpen belangrijke stappen gezet. Dat is misdadig.
Ik kan niet begrijpen dat de CD&V die toch in de regering zit dat allemaal zo maar laat gebeuren. Die partij zoekt naar eigenheid en profilering. Welnu: dààr is de kans !
Ik had het in het begin van deze blog over de volgende onderzoekscommissie en Beke die opnieuw spitsroeden zal moeten lopen. Misschien moet de CD&V hét argument dat ze dan moet inroepen om Beke te verdedigen: de privatisering als politieke oorzaak van het probleem – maar nu al even op tafel gooien, zodat ze dan kan zeggen: we hebben jullie gewaarschuwd.
Ondertussen kijk ik met bewondering naar de mensen die zich dag in dag uit in de openbare zorginstellingen voor de ouderen inzetten. Ze doen dat niet om rijk te worden. Van mij mogen die mensen goed hun kost verdienen; beter dan nu ! Zij zijn het bewijs dat winstbejag niet nodig is om goed werk af te leveren. Dat geldt overigens ook niet enkel in de zorg !
En als we al het geld dat nu al als winst verdwijnt in de zakken van rijken zouden gebruiken om het aantal personeelsleden in de openbare instellingen te vergroten, zouden we helemaal op de goede weg zijn.