De taal: een maatschappelijke handicap ?

Doorbraak

Ik herinner me nog goed wanneer ik Antoine Spaak voor het eerst zag. Het was op televisie, in een zondags debat op de toenmalige BRT. Ze werd in het Nederlands aangesproken, maar moest wachten om te antwoorden tot ze de vertaling ingefluisterd kreeg met een apparaatje, dat blijkbaar niet zo goed werkte want mevrouw Spaak hield bezorgd haar hand aan haar oor. De vrouw die de meest uitgesproken mening had over de Vlamingen, sprak hun taal niet

belgië heeft veel slechte mensen voortgebracht. Voor de goedmenende beeldstormers tegen Leopold II: er is voor jullie nog veel werk aan de winkel. Als je in Brussel alle straten die genoemd zijn naar krapuul van naam wil doen veranderen, schieten er niet veel oude namen over. Antoinette Spaak was een van de slechtsten.

Ja natuurlijk: er is nu ook heibel rond pleinen en straten die naar Cyriel Verschaeve zijn genoemd, de charismatische priester-leraar die tientallen Vlaamse jongens naar het Oost-Front heeft gedreven. Vlaanderen is niet vrij van krapuul. Maar Antoinette wilde enkel Verschaeve kennen, en zweeg zeer onzedig over Leon Degrelle en zijn rexisme. De meeste mensen weten niet dat zelfs in absolute cijfers méér Franstaligen dan Vlamingen naar het Oost-Front zijn getrokken. Als je die cijfers in verhouding met de bevolkingscijfers van Vlaanderen en Wallonië brengt, neemt dit ernstige proporties aan. De meeste mensen weten dit niet omdat onze geschiedschrijving is gedicteerd door Franstaligen zoals Antoinette. Links Vlaanderen doet gretig mee met deze valse geschiedschrijving.

Recent nog had ik het hierover met iemand die me opwierp: maar is dat nu nog zo ?

Wel, Antoinette Spaak is pas enkele dagen geleden overleden. Er is geen enkel signaal dat ze op haar oude dag haar leven heeft gebeterd.

Ik heb heel wat te maken gehad met Franstaligen die probeerden om me er van overtuigen dat het streven van Vlamingen om in eigen taal hoger onderwijs te kunnen volgen niet verstandig was omdat die Vlamingen dan zouden verstoken blijven van de geneugten van de superieure Franse cultuur.

Hoezo ? Franstalig hoger onderwijs in Vlaanderen ?

Pas “op 30 juli 1963 werd de taalwet in onderwijszaken van kracht die het principe streektaal is onderwijstaal dat reeds in 1932 werd ingevoerd bekrachtigde maar vooral een einde maakte aan het bestaan van de zogenaamde transmutatieklassen die het nog steeds mogelijk maakten dat er in Vlaanderen onderwijs in het Frans werd georganiseerd. Als enige uitzondering hierop mocht De Katholieke Universiteit Leuven volgens de taalwetgeving echter tweetalig blijven”. (Wikipedia). Mijn Franstalige vrienden wilde mij er van overtuigen om in het Frans verder te studeren. Die Franstaligen die zo begaan waren met mijn lot, gingen wel uit van de overtuiging dat hun cultuur ver verheven was boven de Vlaamse. Erger nog: ze koesterden een diepe minachting voor alles wat Vlaams was. Niemand van hen zou het in zijn hoofd halen om Nederlands te leren.

Bestaat dit nog zo ? Welnu, ik leef nog en de meeste van die Franstalige vrienden delen mijn lot. En ze zijn niet veranderd.

Ja natuurlijk: ondertussen beginnen nogal wat Franstaligen te beseffen dat Franse eentaligheid in belgië een handicap is voor bepaalde carrières. Het Nederlandstalig onderwijs in Brussel haalt een hoog niveau. Het Franstalig onderwijs is een ramp. Nogal wat Franstaligen die begaan zijn met de toekomst van hun kinderen, sturen die kinderen dan ook naar het Nederlandstalig onderwijs. Als die na het middelbaar afstuderen kunnen die perfect Nederlands schrijven en spreken. Maar ze spreken het Nederlands wel met opzet met een Frans accent. Zo blijven ze horen bij de Franse cultuur en kan niemand hen er van verdenken dat ze Vlaams zouden zijn.

Ja, dat is nu nog zo.

Wilmès, onze in Franstalig belgië bejubelde eerste minister, was gemeenteraadslid in Sint-Genesius-Rode waar ze er enthousiast aan heeft meegewerkt om het Nederlands uit de gemeente te bannen. Toen ze eerste minister werd is ze in snel tempo Nederlands beginnen te leren omdat je daarzonder nu eenmaal geen eerste minister meer kan zijn.

Nu kan je opwerpen dat dit toch allemaal niet zo erg is. Nederlands of Frans, wat maakt het uit ?

Ja, op zich maakt het niets uit. Maar er is toch iets raars aan de hand: als een koloniale belg zegt dat de West-Europese cultuur superieur is aan de Congolese is hij voor een weldenkende linkse een racist. Maar als een Franstalige belg zegt dat de Franse cultuur superieur is aan de Vlaamse, dan is dat eventjes niet van belang.

Maar er is ook een sociale factor. Ik geef toe dat die op dit ogenblik minder speelt. Als de taal een rol speelt in de scheiding tussen een elite en het gewone volk, dan draagt de taal bij tot een voor links denkende mensen onaanvaardbare toestand van feitelijke discriminatie. Taal wordt dan een handicap (of een voordeel) om “hoger op” te geraken op de sociale ladder. Nu wil ik als antikapitalist niet weten van een sociale ladder. Maar we leven nu eenmaal in het kapitalisme – mét sociale ladders – en dan is het onrechtvaardig en onaanvaardbaar dat taal en afkomst een rol spelen in de sociale status van individuen. Tenslotte is heel de democratisering van ons onderwijs een actie geweest om hieraan te verhelpen.

Maar hoe komt het dat taal en Vlaamse afkomst nu weinig of geen rol meer spelen ? Het antwoord is simpel: door de opsplitsing van belgië in deelstaten op basis van taal. Binnen een homogeen Nederlandstalig Vlaanderen speelt de taal geen rol meer in de opbouw van het sociale weefsel. Ik laat nu de problemen die op taalgebied worden gesteld door en voor immigranten even buiten beschouwing.

Een terugkeer naar een unitair belgië zou het taalprobleem wél weer acuut maken. Een belgië waarin iedereen tweetalig zou zijn is een utopie. Niemand behalve één Brussels Franstalig bourgeoismadammeke gelooft daarin. Ik heb haar gehoord op de radio: ze eist dat belgië een tweetalig land wordt. Op de vraag of ze zelf Nederlands kent of wil leren, zegt ze verontwaardigd dat ze er zelfs niet aan denkt.

Het kan niet anders of in dat unitaire belgië breekt opnieuw een taalstrijd los (in de Brusselse rand is die strijd nooit gestopt). Wie er ook wint, er zijn altijd verliezers. Het zijn altijd de “gewone” mensen die de verliezers zijn. Stel je voor dat er een nieuwe tweetalige elite ontstaat. Wie niet de gave van de taal heeft, wordt dus sociaal gehandicapt. Is dat wat we willen ? Overigens is die tweetalige elite zich al aan het vormen, en dat zal zo blijven zolang er nog een federale belgische structuur bestaat. Hallo, linkse vrienden ?

Een reactie achterlaten Reactie annuleren