Zin en onzin van de loonnorm

De Wereld Morgen

Christophe Callewaert

Maximaal 0,4 procent loonsverhoging voor de helden van de coronacrisis

De lonen mogen de komende twee jaar maximaal 0,4 procent stijgen. Onaanvaardbaar, vinden de vakbonden. Binnen dit carcan is het onmogelijk om te onderhandelen over goede lonen. Zij gaan dan ook niet naar het loonoverleg van woensdag. De loonnormwet van 1996 die in 2017 aangescherpt werd door de regering Michel heeft de loononderhandelingen nu helemaal onmogelijk gemaakt

Stijging van de lonen met maximaal 0,4% is belachelijk en een belediging van de werker.

Maar laat me beginnen met iets wat me wringt in dit artikel: telkens wordt de regering Michel aangevallen, een regering met liberalen, n-va en cd&v. Die aanvallen zijn natuurlijk correct. Maar waarom wordt er zedig gezwegen over de voorgaande regering Di Rupo ?

“Solidair” het blad van de PVDA zegt hierover dit:

De sp.a voerde de wet in 1996, in de regering-Dehaene, mee in. Onder Di Rupo werd die wet zelfs nog strenger. Elk interprofessioneel akkoord (IPA) moest voortaan de “loonhandicap” van België ten opzichte van de buurlanden doen krimpen. Er kwam een verbod om de norm te overschrijden met strenge controles. De maximaal toegelaten loonsverhoging bovenop deindex bedroeg 0% in 2011, 2013 en 2014 en 0,3% in 2012.
De regering-Di Rupo knoeide ook voortdurend aan de index omde reële lonen te verlagen. In 2013 stopte ze ook de prijzen van de solden en van witte producten in de indexkorf. Het niet mis te verstaan doel: de stijging van de index afremmen.

Als je dit zo leest is een maximale loonstijging van 0,4% buitengewoon veel. De socialist Di Rupo presteerde het om drie jaar aan een stuk naar 0% te gaan.

Over de liberalen moeten we ons geen illusies maken. Ze bestaan openlijk voor de verdediging van de belangen van het grootkapitaal. Let op dat “groot”. De partij geeft de indruk om ook op te komen voor de Kleine en Middelgrote ondernemingen, maar dat is schone schijn. De KMO’s krijgen af en toe wat kruimels toegeworpen omdat ze nodig zijn om de partij de nodige kiezers te leveren waardoor ze nuttig of nodig wordt bij de vorming van een regering en dan ver boven haar electoraal gewicht mag meeboksen in dienst van het grootkapitaal.

In de Cd&v heb je een vakbondsvleugel en een kapitalistenvleugel. Die verdelen onder mekaar de deelname aan de macht naargelang de kaarten liggen. Dat heten ze “midden in het bed liggen”. Wie op die partij stemt weet nooit wie hij eigenlijk aan de macht brengt: links of rechts.

Laat ons nu maar eens naïef aannemen dat de socialisten er echt zijn voor de werkmens, en dat Di Rupo die 0% met spijt in het hart heeft opgelegd. Dan bewijst dit mijn stelling dat als puntje bij paaltje komt de politiek in dienst staat van het kapitaal. Het kàn niet anders: het systeem zit nu eenmaal zo in mekaar. Daarvoor heet het het kapitalisme.

Die norm is afgestemd op het loonpeil in de landen waarmee we het meest handel voeren: Duitsland, Nederland, Frankrijk. Als onze lonen hoger liggen dan in die landen, kunnen we daar niet meer mee concurreren.

Laat ons nu aannemen dat die norm van 0,4% correct berekend is. Dan hebben de vakbonden ongelijk. Want wat heb je er aan als je werkvolk 1% opslag krijgt, maar daardoor je bedrijf niet meer kan concurreren met de Duitse onderneming en dus werkvolk moet ontslaan ? Dan gaat er van die 1% opslag dadelijk al weer een groot gedeelte terug af om de uitkeringen van de werklozen te betalen. Waar zijn we eigenlijk mee bezig ?

Maar het is nog mooier.
De belgische werker: ik wil 100€ opslag.
Neen, dat kan niet, je krijgt maar 60€ want de Duitser krijgt ook niet meer.
De Duitse werker: ik wil 100% opslag.
Neen, dat kan niet, want de belg krijgt maar 60€.
De belgische kapitalist: de Duitser krijgt 60€. Als we de concurrentie willen winnen, moeten we daar onder gaan. Je krijgt maar 50€.
De Duitse kapitalist: de belg krijgt maar 50€. Als we de concurrentie willen winnen, moeten we daar onder gaan. Je krijgt maar 40€.
Enzovoort. 

Dat noemt men concurrentie. Concurrentie is een van de essentiële kenmerken van het kapitalisme.

Concurrentie verdeelt en verzwakt op de eerste plaats de werkmensen. Ook de kleine en middelgrote ondernemer lijdt er onder. De grote kapitalist heeft er geen last van, want hij zit met zijn centen zowel in Duitsland als in belgië. Hij wint altijd. En de werkmens is altijd de verliezer.

Ja er zijn natuurlijk periodes van economische voorspoed waarin de werker meedeelt in de voorspoed omdat grote productie nu eenmaal ook grote consumptie vraagt. Maar als werkers opslag krijgen betekent dat dat hun bedrijf de concurrentie heeft gewonnen, en dus ook dat een ander bedrijf de concurrentie heeft verloren. De opslag van de ene werker wordt betaald door het loon- of werkverlies van de andere… Toch een prachtig systeem dat kapitalisme ?

Laat ons nu, als oefening, dit systeem toch aanvaarden, zoals de vakbonden, en dan proberen om er het beste van te maken.

Een individuele arbeider heeft geen enkele macht. Als hij protesteert wordt hij gewoon vervangen. Alle macht van de arbeiders komt uit hun samenhorigheid en solidariteit die wordt georganiseerd door de vakbond. Die macht is als het er op aankomt beperkt zoals blijkt uit de sluiting van Renault, de Ford en de herstructureringen met de ontslagen  die de vakbonden niet kunnen tegenhouden. Maar het is niet omdat de vakbond niet alle macht heeft, dat ze geen macht heeft. Alles staat of valt echter met het samenspannen van de arbeiders. 

Waarom zie ik dan nu niet een samenwerking van de belgische, Duitse, Franse, Nederlandse vakbonden om de concurrentie tussen die landen te doorbreken ? Waarom steunen Duitse vakbonden niet de belgische om de lonen op te trekken in ruil voor steun om de Duitse lonen op te trekken ?

Europa kent het vrij verkeer van personen, goederen en diensten. Het kapitaal kent geen grenzen. Waarom kent het werkvolk dan wél nog grenzen en acteren de vakbonden niet grensoverschrijdend ?

Natuurlijk zouden grensoverschrijdende vakbonden geen echte oplossing bieden voor het probleem dat het kapitalisme stelt. Maar het zou hun slagkracht wel serieus versterken. Waarom gebeurt dit dan niet ?

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *