Het democratisch deficit van de nieuwe abortuswet.

De Standaard

Stemming over verlenging abortustermijn uitgesteld

De Kamercommissie Justitie kwam woensdag samen om te stemmen over de aanpassing van de wet op de vrijwillige zwangerschapsonderbreking. De stemming kwam er niet, omdat de bespreking van het voorstel nog niet afgerond is. Volgende week gaat de bespreking verder, maar dan zou CD&V een tweede lezing vragen, waardoor de stemming nog eens met 10 dagen uitgesteld zou worden

Het is niet mijn bedoeling om hier inhoudelijk in te gaan op de ethische kwestie die abortus stelt. Het artikel in de krant gaat over een politieke kwestie rond het ethisch thema.

Sta me toe om eerst een algemene situatieschets te geven.

In de samenleving zien we breuklijnen. Klassiek wordt er in belgië gesproken van drie breuklijnen:

Katholiek – vrijzinnig / Liberaal – sociaal / Franstalig-Nederlandstalig In dit schema kennen de meeste landen slechts twee breuklijnen: er is geen probleem met verschillende talen en culturen die aan die talen verbonden zijn. Deze derde breuklijn maakt belgië zo moeilijk bestuurbaar. Ik ga daar hier nu niet verder op in.

Maar er zijn nieuwe breuklijnen ontstaan die aan belang winnen: 

1. op socio-cultureel gebied: kosmopolitisme versus nationalisme. Deze breuklijn uit zich vooral in de problematiek van klimaat en migratie.
2. op gebied van de globalisering: de winnaars van de globalisering versus de verliezers van de globalisering. Deze breuklijn leidt tot de tegenstelling tussen de voorstanders van meer vrije markt en internationale concurrentie, en de voorstanders van protectionisme en staatsinterventie.

Bij de beoordeling van politieke situaties kan het interessant zijn om die breuklijnen in het oog te houden, al kan je in concrete toepassingen, de zaken natuurlijk niet zo maar vereenvoudigen tot je enkel klare breuklijnen ziet. Want die breuklijnen lopen ook door mekaar. En dan wordt het pas ingewikkeld. 

Als katholiek zou samenvallen met, ik zeg maar wat, liberaal en Nederlandstalig, zou het politieke leven mooi en eenvoudig zijn. Maar dat is natuurlijk niet zo. Als het al ingewikkeld was met drie breuklijnen, is de toestand nu nog veel complexer met vijf breuklijnen.

Maar soms wordt een breuklijn duidelijk. En dat is het geval in dit abortusdebat. Hier gaat het duidelijk om de breuklijn tussen de vrijzinnigen en de mensen die zich op ethisch gebied nog laten inspireren door de christelijke visie, ook al noemen ze zich niet meer gelovig.

Als we nu naar de vrijzinnige partijen kijken, die de nieuwe abortuswet er door proberen te krijgen, zien we: 

socialisten, groenen, liberalen, communisten en DéFI. De breuklijn liberaal-sociaal wordt hier even uitgewist. De tegenstanders van het terugbrengen van abortus tot een gewone medische handeling zijn: de christendemocraten, de n-va en het vlaams blok. Als sommigen nu opwerpen dat je niet kan stellen dat het vlaams blok christelijk geïnspireerd is – wat ik onderschrijf – moet ik wel doen opmerken dat er toch geregeld een verbond is geweest tussen de katholieke kerk en uiterst rechts. Het Franco-regime in Spanje is daar een duidelijk voorbeeld van. Bij ons hebben we in de oorlog een priester Cyriel Verschaeve gehad die heel wat jongeren heeft beïnvloed en er toe gebracht om te gaan vechten aan het Oostfront. Het is dus niet zo simpel. Maar al is de breuklijn aan de kant van de tegenstanders van versoepeling van abortus niet eenduidig, dat is ze wel aan de vrijzinnige kant.

Ook de breuklijn Franstalig-Nederlandstalig lijkt te worden uitgewist. Aan de vrijzinnige kant, vind je zowel Franstalige als Nederlandstalige partijen. Maar ook nu weer klopt het plaatje niet aan de “katholieke” kant: daar vind je enkel Nederlandstalige partijen: cd&v, n-va en vlaams blok. Ja, er is ook nog het Franstalige CDH, maar die partij stelt echt bijna niets meer voor.

Er is in belgië iets raars aan de hand: aan Vlaamse kant is er een meerderheid tegen de nieuwe abortuswet. Als die wet er toch komt, betekent dat dat Vlaanderen, met de meerderheid van de belgische bevolking niet zelf kan beslissen over een toch wel belangrijke zaak. De vrijzinnigen, een minderheid in Vlaanderen leggen Vlaanderen een wet op, en dat kunnen ze enkel door de steun van de Franstaligen. Of nog: de Franstaligen zijn beslissend in de wetgeving over abortus in Vlaanderen.

Dat de vrijzinnigen schaamteloos misbruik maken van het ontbreken van een federale regering om een zo belangrijk thema er door te drukken, tegen de wil van de Vlaamse meerderheid in, is een schande. We weten nu wat ons te wachten staat als de nieuwe federale regering er een wordt van socialisten, groenen, christen-democraten en liberalen, zonder de n-va. Dat zal een regering zijn die niet gesteund wordt door de Vlaamse meerderheid. Of nog: de toestand die nu schandelijk misbruikt wordt zal zich geïnstitutionaliseerd bestendigen. 

Wordt het niet hoog tijd om dit democratisch totaal ontspoord onland op te doeken ?