Doorbraak
De VRT over Somalië en het Midden-Oosten
Hebben de Somalië en Midden-Oosten verslaggevers ons voorgelogen zoals in Iran?
Rudi Vranckx is zeker een bekwaam journalist. Ik wil ook geloven dat hij oprecht geëngageerd is. Een initiatief zoals dat waarbij hij muziekinstrumenten naar Mossoul bracht, is zeker toe te juichen. Natuurlijk was het hem niet enkel om “de goede daad” te doen, maar ook om goede TV, maar dat is normaal voor een journalist. Als je alle goede bedoelingen op hun puurheid zou onderzoeken en enkel de pure overhouden, zou er niet veel goeds meer gebeuren.
En toch wringt er iets. Vranckx weet altijd alles over de strijdende partijen, hoe ze zich tot mekaar verhouden; over allerlei politieke achtergronden; welke bondgenoten de wapens leveren… enz. Dat is allemaal interessant. Maar daar stopt het. Hij stopt waar Nagels begint.
Wat Somalië betreft heeft Nagels het over de demografie als oorzaak voor het conflict. Hij heeft gelijk.
Er is iets raars aan de hand. Zowel bij de klimaatproblematiek als bij de oorlogsproblematiek lijkt het verboden om de overbevolking als oorzaak er bij te betrekken. Dat verbod komt zowel van rechtsen als van linksen.
Zo dadelijk zal blijken dat rechts geen belang heeft bij het indijken van de overbevolking.
Extreem linksen hebben de neiging om alle oorzaak van leed, rechtstreeks bij het kapitalisme te leggen, en schijnen te denken dat als je, bijvoorbeeld, de demografie aanwijst, het kapitalisme uit beeld verdwijnt.
Dat is natuurlijk niet zo. Want het kapitalisme is een van de oorzaken van de overbevolking in die zin dat het geen enkele reden heeft om die tegen te gaan. Hoe meer mensen, hoe meer arbeidskrachten en hoe goedkoper ze zijn. Ook: hoe meer mensen hoe meer consumenten. Dat een groot aantal van die mensen dan in extreme armoede leven, raakt de koude kleren van de kapitalist niet. Ze brengen niets bij voor de productie, en evenmin voor de consumptie, maar ze lopen niet in de weg. En als ze in de weg lopen, zoals bij de olie-ontginningen van de Shell Company in Nigeria of de ontbossing van het Amazone-woud, hebben de kapitalisten daar efficiënte oplossingen voor. Kapitalisten worden dan ook niet geplaagd door een geweten.
Het kapitalisme heeft niets tegen de overbevolking, en links kijkt enkel naar het kapitalisme en weigert de overbevolking mee te nemen in het antikapitalistische verhaal. Zo wordt overbevolking een taboe.
Laat ons dat taboe doorbreken: overbevolking speelt een rol, zowel in de armoede, als in het klimaatprobleem, als in de migratie. Eigenlijk moet ik dat niet argumenteren. Het is een evidentie.
Maar zoals Nagels zegt speelt ook de islam een rol in armoede, klimaat en migratie. In de eerste plaats omdat de islam door zijn achterlijkheid inderdaad (mede)oorzaak is van de overbevolking. Nagels haalt het katholicisme aan. Voor mij gaat hij er een beetje te licht over heen, want nu kan het katholicisme in onze contreien de achterlijkheid wel achter zich hebben gelaten, in Afrika en Latijns-Amerika is dat zeker veel minder het geval en daar zal het katholicisme wél nog samengaan met een groter kindertal. Maar als je de stijging van de bevolkingscijfers van het katholieke Latijns-Amerika vergelijkt met die van de islamitische Afrikaanse landen zien we dat de islam een veel belangrijker rol speelt. De reden is duidelijk: het katholicisme is geëvolueerd in de inhoud van de leer, en heeft tegelijkertijd ingeboet aan invloed. De islam is blijven steken in de oude opvattingen en wint aan invloed.
Over de VRT maak ik me ondertussen al lang geen illusies meer. Dat geldt overigens ook voor de andere reguliere media.
Het is simpel: op de VRT na zijn zowat alle reguliere media privé, in handen van groot kapitaal. Ze zijn niet bedoeld om mensen te informeren, maar om reclame te verspreiden. Om de mensen zo ver te brengen dat ze naar die reclame kijken of luisteren, worden er dan programma’s in mekaar geflanst die de mensen interesseren. Maar die programma’s mogen natuurlijk niet te ingewikkeld zijn, want dan haken vele mensen af. In ieder geval mogen die programma’s geen enkele echt diepgaande sociale analyse maken, want dan komen zo op het spoor van het kapitalisme. En vermits het om de reclame gaat, en die in dienst staat van het grootkapitaal, kàn het gewoonweg niet, dat mensen er toe zouden worden aangezet om na te denken over het kapitalisme. Er komen natuurlijk wel sociale thema’s aan bod. De mensen weten nu eenmaal dat er armoede, ongelijkheid en onrecht is. De media kunnen dus niet anders dan die thema’s aansnijden. Maar dan wordt de zaak zo snel mogelijk omgebogen naar de emoties en mogen de mensen een bijdrage leveren waardoor ze zich goed voelen en verlost worden van schuldgevoelens. Daarmee wordt de indruk gewekt dat er binnen het kapitalisme oplossingen mogelijk zijn.
Wat de VRT betreft: daar is de toestand een beetje anders. Maar als openbare omroep wordt de VRT onvermijdelijk geleid door de politiek. Ik heb het in vorige blogs al gezegd: als uitvoering van de macht staat de politiek per definitie in dienst van het kapitaal dat de macht heeft in het kapitalisme. Dat heeft niets te maken met al dan niet integere of corrupte politici, en ook niets met de sociale gevoeligheid van politici. Liberalen kiezen voor het kapitalisme. En socialisten zouden het misschien anders willen, maar zijn verplicht om het spel mee te spelen. Dan krijg je een socialistische politicus (Di Rupo) die een loonstop invoert, gewoon omdat dat volgens de kapitalistische logica een noodzaak is voor onze economie.
Mensen, wordt wakker ! Dat geldt ook voor de mensen die het goed hebben, zonder rijk te zijn, want alles wat wij hebben, hebben we ten koste van anderen. En dat heeft niets te maken met ons al dan niet hard werken.