Uitpers
La Llorona, Guatemala in de jaren 1980 en Leo Tindemans
Blijkbaar heeft Uitpers de bovenstaande link van zijn website gehaald na een reactie van een redacteur van de Standaard. Dat je dat artikel niet kan lezen, maakt mijn bijdrage hier niet overbodig. Wie de reactie van de Standaard wil lezen kan terecht op: Wat we (niet) weten over De Standaard, Tindemans, Guatemala
Leo Tindemans was een katholiek en volgens Wilfried Martens de slechtste mens die hij in zijn leven was tegengekomen. Nu is Martens natuurlijk niet de juiste persoon om iemand slecht te noemen, maar toch.
Versta me niet verkeerd: ik beweer niet dat katholiek en slecht automatisch samen gaan, maar toch… bijna maar toch …
Ik weet niet of Lode Vanoost gelovig is, maar zelfs als ongelovige had hij hier het thema van de bevrijdingstheologie moeten betrekken bij zijn betoog. Want de priesters die hij vernoemt, waren geïnspireerd door deze bevrijdingstheologie.
Kort samengevat komt deze theologie er op neer dat de bijbel inspiratie geeft en aanzet om onrecht, uitbuiting, armoede… niet zo maar te aanvaarden. De bijbel roept op om in opstand te komen. Er zijn natuurlijk verkochten aan de rijken die dit niet terugvinden in de bijbelse teksten, maar als je echt onbevangen de bijbel leest, staat dat er wél.
Sommigen stellen dat de idee van een messias die het heil zal komen brengen doet denken aan figuren zoals Mussolini en Hitler – om Staling niet te vergeten. En ik kom soms mensen tegen die vinden dat een goede dictator moet kunnen. Maar eigenlijk mag je de bijbelse auteurs daar niet op pakken, want de idee van een democratie was nog niet denkbaar. Voor hen was een koning de enig denkbare vorm van leiderschap in een samenleving. Tussen haakjes: wie nu, mét de kennis van de democratie, wél nog van een heilbrengende messias of koning droomt, is een fascist. Dat ter attentie van de fans van de koninklijke hark. Terug terzake.
Naast de idee van de messias is heel de geschiedenis van het Joodse volk zoals ze in de bijbel wordt beschreven er een van opstand tegen onrecht en uitbuiting, te beginnen met de vlucht uit Egypte. Er is veel meer, maar ik wil in het Oude Testament toch ook de profeet Amos vernoemen die de uitbuiting van de armen en de groeiende kloof tussen rijk en arm Piketty ! ) en de buitensporige luxe van de rijken aanklaagde. Amos kon in onze tijd geleefd hebben.
Deze strijd tegen onrecht hoort ook tot de kernboodschap van de evangelies in het Nieuwe Testament, en is in feite een maatschappelijke pendant van de boodschap: God is Liefde ( 1 Joh. 4,8 )
Het is niet mogelijk om hier alle teksten aan te halen die deze boodschap van strijd tegen onrecht verwoorden. Ik haal er toch twee aan.
Je zou het daar niet verwachten, maar als Maria aan haar nicht Elisabet vertelt dat ze zwanger is doet ze dat met een lofzang op God, maar over die God zegt ze dan ook:
Hij stootte machtigen van hun troon,
en nederigen heeft Hij verheven.
Hongerigen heeft Hij met gaven vervuld,
en rijken heeft Hij leeg weggezonden.
Je hebt natuurlijk ook de tekst van het Laatste Oordeel waarin we niet zullen geoordeeld worden over ons seksleven (waar de gefrustreerde celibatairen zo ziekelijk op focussen), fatsoen, naleven van regeltjes… maar wel over onze houding tegenover de armen, de hongerigen, de dorstigen, de naakten, de gevangenen…
Nu zijn er natuurlijk rabiaten die dan opwerpen dat deze teksten wel oproepen tot “goedheid of liefdadigheid” voor de armen, maar niet tot sociale rechtvaardigheid. Hun houding getuigt van een oneindige domheid en onbekwaamheid om teksten te lezen in een historisch perspectief. Als je hun denken ( ? ) volgt, kan je even goed aan de neanderthalers verwijten dat ze hun tanden niet poetsten. ( Poetsten die hun tanden niet ? )
De grote opwerping die de kwaadwilligen maken tegen de bevrijdingstheologie is dat deze theologie de armen nu al, in dit leven, gerechtigheid wil bieden, maar dat in de bijbel deze gerechtigheid pas na de dood in de hemel zou verwezenlijkt worden. Natuurlijk zijn er teksten die in deze richting wijzen, maar ook hier weer geldt het neanderthalerprincipe. En in ieder geval gaat het Laatste Oordeel over onze houding tegenover de armen nu, op dit ogenblik, in dit leven, wat inhoudt dat nu, in dit leven, aan deze armen gerechtigheid moet geschieden.
De pastoors die dus vanop de preekstoel – ik heb het zelf nog gehoord – de gelovigen oproepen om hun armoede met waardigheid te dragen omdat ze in de hemel compensatie zullen krijgen, zijn misdadige verraders van het christendom en zullen zelf in het hiernamaals samen met hun rijke vriendjes voor eeuwig besprenkeld worden met de napalmbommen die de Amerikanen zo gul hebben uitgestrooid over de Vietnamezen. Niet dat ik de Vietnamezen zo sympathiek vind.
Natuurlijk moeten we de lasten van het leven met waardigheid dragen, maar dat geldt niet voor de armoede. Armen mogen tegen schenen schoppen, rijken hun broek aftrekken en zeker met tomaten bekogelen. Liefst rotte. Dat is niet echt waardig, maar als dat gevolgd wordt door een bestorming van de paleizen en uitroeiing van het menselijke onkruid, is het niet enkel toegelaten, maar ook verplicht.
Nu lijk ik wel op een bijbelse profeet.
Toch nog dit: ik heb het nu wel over een superfarizeeër als Tindemans. Die zit nu al lang in de hel. Maar wat voor Tindemans geldt, geldt nog steeds voor politiekers van nu.
Een daarvan wil ik niet met naam noemen: WC, en die naam is van toepassing, want hij houdt van plasseks.
In Gods naam: ontwaakt, verworpenen der aarde !