Opinie Z (Nl)
Waarom ik niet meer links ben: een ontboezeming
Wat is dat tegenwoordig toch ? Het lijkt er op dat een grote groep mensen zich vastbijt in een overtuiging op zo ’n manier dat iedereen die het er niet mee eens is, een baarlijke duivel wordt. Daarbij zien die mensen aan “hun” kant enkel het goede; aan de kant van de “anderen” enkel het slechte en wordt elke dialoog onmogelijk. Men noemt dat polarisatie.
Alles wat de nu rechtse Ines verwijt aan links, kan je ook over rechts zeggen. Maar dat doet Ines dus niet. Haar betoog is gewoon propaganda voor rechts. Het probleem voor Ines bestaat er in dat ze slechts argumenten tegen rechts aanbrengt, die je ook tegen links kan uit spelen, en dus is haar verhaal een slag in het water, en totaal waardeloos.
Ines zou intellectueel toch bekwaam moeten zijn om een onderscheid te maken tussen inhoud en vorm. In dit geval tussen de inhoud van het linkse of rechtse denken, en de methodes die worden toegepast om die inhoud te verspreiden en tot toepassing te brengen. Als die vorm bij links en rechts gelijk zijn, moet je het enkel nog over de inhoud hebben.
Die inhoud gaat dan over een mensbeeld en over een economie en samenlevingsmodel die passen bij dat mensbeeld. Nu is een mensbeeld niet simpel. Je zou een individualistisch mensbeeld kunnen stellen tegenover een sociaal mensbeeld. Maar wat dan met mensen die in stamverband leven, en als stam voortdurend in oorlog zijn met andere stammen ? Voor Hitler was de eenheid van – en zelfs solidariteit binnen het Duitse volk belangrijk. Maar was hij een socialist ? Of links ?
Ik kies ervoor om de concurrentie als thema te nemen dat mensen tot een kant laat behoren. Je krijgt dan mensen die gericht zijn op concurrentie, al dan niet als individu of groep, tegenover mensen die gericht zijn op samenwerking.
Het is duidelijk dat de mensheid als geheel tot nu toe eerder gericht is op concurrentie. Dat is ook de natuurlijke vorm: de mens situeert zich nu eenmaal in de evolutie als opvolger van het dier; de stam (of het volk) als opvolger van de kudde. En in de evolutie heerst het principe van de “survival of the fittest”. Of fittest nu de sterkste of de meest aangepaste betekent is niet terzake. Het gaat om de letters “st”. Als er zou staan: “survival of the fit” was het anders. “St” betekent concurrentie.
De vraag is: kan het anders ? Kan de evolutie leiden naar een mens die de concurrentie achter zich laat en echt gericht is op samenwerking ? Merk op dat samenwerking betekent dat de mens als individu en persoon erkend blijft.
De bijbel gelooft in ieder geval dat het kan, en zelfs dat het moet waar hij in het scheppingsverhaal zegt dat God de mens schiep naar zijn beeld en gelijkenis. In bijbelse taal is dat niet zo maar een gebeurtenis in het verleden, maar een oproep en opdracht. Wie stelt dat de mens een dier is en totaal gelijk aan de dieren sluit de opening naar een echt menselijke samenleving; naar een mensheid die gericht is op samenwerking, vrij van concurrentie. Religie radicaliseert per definitie. Samenwerking wordt dan “liefde”, wat wordt uitgedrukt in de samenvatting van het christendom: God is Liefde: de mens wordt opgeroepen om mens te worden naar het beeld en gelijkenis van de Goddelijke Liefde.
Het christendom is dus voor mij een sterke motivering om te ijveren voor een andere samenleving en bijpassende economie dan die van het kapitalisme. Want concurrentie hoort bij de essentie van het kapitalisme.
Als je naar de huidige toestand kijkt zie je mensen die weg willen van het kapitalisme. Dat wijst er op dat de potentie die in de bijbel wordt verondersteld reëel is. Maar de bijbel denkt in nogal lange termijn en God heeft de eeuwigheid. Het kan dus nog wel even duren.
Ondertussen zijn er mensen die kiezen voor die lang weg, en anderen die kiezen voor het status quo, al dan niet door tekort aan menselijkheid in de bijbelse betekenis of door fatalisme, zo van: er is toch niets aan te doen.
Mijn keuze is gemaakt. En Ines Van Bokhoven gaat naar de hel.