Voor een menselijk antiracisme

De Wereld Morgen

Nan van Houte .

Open brief aan Bart Eeckhout

Geachte heer Eeckhout, In uw twitterberichten naar aanleiding van de ‘ophef’ (uw woorden) die is ontstaan rond het interview in De Morgen van 25 juli met uw columnist Sabrine Ingabire, neemt u als hoofdredacteur verantwoordelijkheid voor de suggestieve koppen die haar brede betoog kaderden als een aanval op witte mannen.

Ik ken Nan van Houte niet. En ik hoop dat dat zo blijft.

Nan stelt dat Ingabire niet bedoelt wat ze zegt, namelijk dat alle witte mensen racistisch zijn. Neen, Ingabire bedoelt dat wie functioneert in een inherent racistisch systeem racistisch is. Maar als witte mensen racistisch zijn omdat ze in racistische systemen functioneren, en alle witte mensen racistisch zijn, betekent dit dus dat alle systemen waarin witte mensen functioneren inherent racistisch zijn. Welnu, als ik even rond kijk, zie ik over de hele wereld witte mensen functioneren. Dan zijn alle systemen inherent racistisch. En is iedereen op deze planeet racistisch. Want als witte mensen door hun functioneren racistisch zijn, zijn zwarte en gele mensen dat ook. Ik laat het aan de begaafde lezer over om hier al dan niet mee te lachen.

Ik druk me nu lapidair uit: alle mensen die functioneren in het kapitalistische systeem zijn dus kapitalistisch. Het kapitalistische systeem is comfortabel voor de kapitalisten en werpt hordes op voor het werkvolk. De armoezaaier die zich daar niet van bewust is en daar niets aan verandert (poogt te veranderen), is dus kapitalistisch en draagt bij aan het voortbestaan ervan. Dat hij bijdraagt aan het voortbestaan wil ik nog aannemen. Maar hij is niet kapitalistisch. 

Overigens moet Nan me uitleggen wat Ingabire eigenlijk bedoelt met “systeem”.  Ik heb Wikipedia geraadpleegd en dit zijn de bepalingen van systeem die van toepassing zouden kunnen zijn: 

  • doelmatig samenhangend patroon.
  • een uit meerdere onderdelen bestaand stelsel dat als geheel toegevoegde eigenschappen heeft  
  • een geheel van filosofische denkbeelden 

Wil Nan me nu even vertellen over welk systeem ze het heeft ? Op welke schaal moet ik dat systeem zoeken ? In Vlaanderen ? Is Vlaanderen zelf een systeem ? belgië al zeker niet: het is niet doelmatig en niet samenhangend. 

Je zou de natuur een systeem kunnen noemen. Is de natuur comfortabel voor de ene soort en werpt ze hordes op voor de andere ? Zeker wel: de soort die zich het best aanpast zal overleven. Voor de niet aangepaste is de natuur zéér oncomfortabel.

Als je het zo bekijkt is de natuur “soortistisch” – bij Nan wordt dat “racistisch”. En dan is de mens als functionerend in het systeem per definitie racistisch. 

Natuurlijk is dat zever: het is gewoon the survival of the fittest.

Als je de mens als een diersoort als een ander ziet, is het volkomen natuurlijk dat de mensheid probeert te overleven ten koste van andere soorten en dat binnen de mensheid de ene mens probeert te overleven ten koste van de andere mens, al dan niet in stamverband. Het enige besluit kan dan zijn dat de zwarte mens minder goed is aangepast en de strijd verliest. Eigenlijk is racisme dan gewoon een strijd om de macht. En (tot nu toe) verliest de zwarte mens die. En dat is pure natuur.

Ik denk dat het nu wel duidelijk is tot welke nonsens de interpretatie van Nan van racisme leidt als ze dat situeert in het functioneren in een systeem.

De enige manier om er uit te geraken bestaat er in om het begrip racisme beter te definiëren. Bij de  bepalingen die Wikipedia geeft, kom je telkens de woorden “opvatting” en “overtuiging” tegen. Racisme is de overtuiging dat het eigen ras superieur is aan andere rassen. Een overtuiging is iets anders dan functioneren in een systeem. 

Maar het is niet zo simpel.

Want wat betekent “superieur” ? Iedereen denkt daarbij dadelijk aan “minderwaardig” zodat de superieure het recht krijgt om de minderwaardige uit te buiten of te discrimineren. Dat was zeker het geval bij het kolonialisme.

Maar het is niet genoeg om jezelf superieur te wanen, je moet ook nog machtiger zijn dan de andere. Anders kan je hem niet uitbuiten. Dat aspect macht komt mijns inziens te weinig aan bod in het denken over racisme. Als de ene of de andere witte idioot zich superieur waant, maar voor de rest een machteloze minus habens is, kan je hem wel racist noemen, maar als hij onmachtig is om een zwarte mens uit te buiten, en zelf de hand moet ophouden om door die zwarte geholpen te worden, kan je dan wel van racisme spreken ? Zijn gevoelen van superioriteit is dan gewoon dwaasheid.

In het kader van racisme betekent superieur ook: machtiger. Als Agirabe afwil van het racisme, moet ze niet naar de witte mens kijken, dan moet de zwarte mens gewoon machtiger worden. Er zijn zwarte mensen die hun “ras”genoten daartoe oproepen. Feministen hebben ook zelf hun rechten afgedwongen. De slachtofferrol moet je overlaten aan flaminganten.

Als Nan racisme aanklaagt, geeft ze impliciet toe dat de zwarte mens minder machtig is dan de witte mens.

En als je naar de toestand op onze planeet kijkt, is het duidelijk dat sinds nogal lange tijd, de witte mens inderdaad machtiger is dan de zwarte mens. De witte mens lijkt beter aangepast aan het leven in het systeem dat onze planeet is. Of dat altijd zo zal blijven is te  betwijfelen. 

Ik zit nu echt op een gevaarlijk pad. Ik ben anarchist en tegen macht. Maar macht bestaat wel. En ik moet er rekening mee houden. Ik kan de rol van de macht in het racisme niet ontkennen omdat ik anarchist ben. De vraag is wat  ik er mee doe. Gebruik ik mijn superieure mogelijkheden om de andere uit te buiten of om hem te steunen ? De overgrote meerderheid van de paters en nonnetjes in Congo en pater Damiaan op  Molokai waren zeker niet racistisch.

En nu huilt de hele politiek correcte meute: paternalisme. Ik laat ze huilen, want die meute huilt altijd wel wat. Van het ogenblik dat je erkent dat er ongelijkheid is, begint het gehuil. Maar als je geen ongelijkheid erkent, is er ook geen sprake meer van hulp. Je krijgt dan een mensheid waarin er geen zwakkeren meer zijn. Mensen hebben recht op zwakheid.

Mijn vader woont in een zorgtehuis. Iedere dag komt er een zorgdeskundige binnen met de woorden: “En hoe gaat het vandaag met meneerke ?” Dat is niet politiek correct. Maar ze gaat wel zeer teder om met mijn vader. Je kan je ergeren aan dat “meneerke”. Maar ik heb toch liever die van meneerke, dan de politiek correcte die als een wervelwind haar job doet, zelfs al is het resultaat op zich even goed.

Ik bedoel maar: zelfs antiracisme moet menselijk blijven.

 

Een reactie achterlaten

Je e-mailadres zal niet getoond worden. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *